råmå tuṇḍuŋ

Kamis, 25 April 2019


riṅkĕsiŋ kaṇḍå gĕlisé kaŋ muṅgĕl kawi, çrī dåçåråtå saṅgyå pårå putrå wus waṅsul iŋ nagari iŋ ṅayodyå, rintĕn dalu aṅguŋ siunubhå subå sinubå suṅgå awit saṅkiŋ gĕṅiŋ paṅgaliḥ çrī dåçåråtå aṇḍawuhakĕn maraŋ kawulå dasiḥ ṅawontĕnakĕn karaméyan 40 dintĕn 40 dalu . kinĕṭog déñå sukå sukå parisukå maṅun sukaniŋ manaḥ.



kocap jroniŋ ånå pasamuwan déwi kĕkèyi iṅkaŋ aṅguŋ botĕn kaṛĕnan saḷĕbĕdiŋ paṅgaliḥ, labĕd sampun miḍaṅĕt pawaros biliḥ çrī dåçåråtå arṣå rèrèḥ kaprabon déné iṅkaŋ cinalonakĕn gumantos kanaréndran hanĕṅgiḥ putrå pambayun radèn ṛĕghåwå.

kacuwaniŋ paṅgaliḥ iṅkaŋ sagĕd katitik saṅkiŋ tĕpuṅiŋ mimbå sartå pĕtĕṅiŋ pasĕmon amuwuhakĕn raos paṅgrahitanipun çrī dåçåråtå, milå rintĕn dalu aṅguŋ cinakĕtan parandéné kalis tiṅal maléwå malèṅos kaduk roṅèḥ piḷĕṅgahé. .



çrī dåçåråtå. .

”yayi!! yayi dèwi kĕkèyi. . ”

dèwi kĕkèyi

“kulå wontĕn paṅandikå iṅaḍawuḥ kañjĕŋ sinuwun



çrī dåçåråtå. . .

“tĕmaḥ agawé tratab iṅkaŋ wĕkasan malaḥ jroniŋ tyasipun kakaŋ nalikå nĕḍĕŋ nĕḍĕṅé pasamuwan gĕḍé mahargyå ḍahupĕ putramu si råmå lan çīntå kajåbå si aḍi ora ṅaton ånå iŋ pahargyan, sabĕn sabĕn pun kakaŋ kondur kaḍaton amuŋ tansaḥ kapĕṭukaké déniŋ pasĕmon kaŋ ora ñĕnĕṅaké, kajåbå lirwå iŋ sasaṅgĕman laladi maraŋ guru laki, ånå iŋ patrap kaŋ sartå cak cakanmu mujudaké sawijiné manuṅså iṅkaŋ nĕḍĕŋ kasusahan, upamané maṅkono kĕkèyi, , prayogå prasajaå åjå ṅanti kinaṇḍut ånå jroniŋ aṅĕn aṅĕn.



kĕkèyi. . .

“ñuwun atur iŋ ṅarṣå padukå iṅkaŋ sinuwun. . iṅkaŋ sampun kalimraḥ pårå narèndrå, pårå satriyå, pårå brahmånå iṅkaŋ kaṅgé pahugĕran iŋ ṅagĕsaŋ punikå namuŋ watak båwå ḷĕkṣånå punikå tĕtĕpiŋ jañji, kulå miḍaṅĕt goṭakiŋ kawulå sahindĕṅiŋ nagari ayodyå biliḥ iṅkaŋ sinuwun kapaṛĕŋ rèrèḥ kaprabon miṅgaḥ iŋ aldåkå mahas iŋ ṅasamun madĕg pinaṇḍitå. naṅiŋ punåpå tå sababipun déné kaprabon kanarèndran iŋ nagari ṅayodyå punikå pariṅakĕn ḍatĕŋ iṅkaŋ putrå pun kulub ramå?



çrī dåçåråtå

“kĕkèyi!! naluri wus nĕmtokaké garis garisé pranatan tṛĕp yèntå putrå pambayun iku sumuliḥ maraŋ kapraboniŋ ramå, muṅguḥ rasanipun kakaŋ upåmå pètuṅan ora tinĕmu gañjil.



kĕkèyi

“naṅiŋ padukå botĕn båwå ḷĕkṣånå. . kapaṛĕṅå ṅèṅĕti nalikå kulå kaboyoŋ wontĕn nagari ṅayodyå sandikå aṅladosi padukå iṅkaŋ sinuwun naṅiŋ kulå ṅaturakĕn prajañji béñjaŋ manawi kulå patutan puputrå kakuŋ kĕdaḥ jumĕnĕŋ narèndrå wontĕn iŋ ṅayodyå naṅiŋ punåpå tå sababipun déné padukå sèlak iŋ jañji iṅkaŋ baḍé padukå pariṅi piagĕm iŋ kaprajan putrå iṅkaŋ mijil sakiŋ kakaṅmbok dèwi çukå salyå iṅggiḥ punikå pun kulub ramå. . ? manawi tĕtélå makatĕn botĕn wontĕn ginanipun kulå kèsèd kèsèd akĕkèsèr mbasan namuŋ gĕsaŋ kados candraniŋ kasut kayu. . kulå ñuwun kawaṅsulakĕn iŋ nagari kulå maliḥ sinuwun. .



çrī dåçåråtå

“jagad déwå bhaṭårå yå jagad paṅèstuṅkarå. .

kĕkèyi, , wiwit jagad iki digĕlar duruŋ tahu ånå ratu pĕgatan. éwå dénĕ yèntå maṅkono kaṛĕpé si aḍi pun kakaŋ iŋ wus ḷĕṅgånå kaluputan, sakålå pun kakaŋ èṅĕt yèntå iŋ ṅuni naté añaguhi prajañjiné si aḍi pun kakaŋ saguḥ mariṅaké piagĕmiŋ kaprajan maraŋ anaku lanaŋ kaŋ mijil såkå aṅgå yayi dèwi kĕkèyi, , yoḥ. . . . . !!!.

purbå wasésané nagårå ayodyå makṣiḥ ånå astanipun kakaŋ tumrap éguḥ kaŋ sartå wékå mĕṅko nĕdyå daktindakaké mĕtu dalan ukum lan adil.



kĕkèyi

“sokur maṅayu bagyå manawi tĕtélå makatĕn, baḍé såyå paḍaŋ trawaṅan raosiŋ manaḥ kulå tĕmaḥ sagĕd ḷĕgå manawi kulå sampun sagĕd ṅuniṅani carå cårå iṅkaŋ kulå aturakĕn iṅkaŋ tumuntĕn katindakakĕn iṅkaŋ padukå sinuwun. . . .



çrī dåçåråtå

“nadyan kaṇṭi abotiŋ råså lalakon iki bakal daktindakaké samĕṣṭiné.



kĕkèyi

“sadèrèŋ sasampunipun kulå ṅaturakĕn gĕṅiŋ panuwun iṅkaŋ tanpå upami déné makatĕn gĕṅiŋ raos wĕlas asiḥ padukå ḍatĕŋ putrå anak kulå pun bharåtå sinuwun. . .



çrī dåçåråtå. .

“bocaḥ katĕmĕṅguṅan. . .

(kulå. . . kulå. . . . kulå. . . . . . . )

mårå gagé maraŋ kasatriyan dinå iki pun putraniṅsun råmå iṅsun iṅsun timbali baṛĕŋ salakunirå, lan ora mĕṣṭiné yèntå sirå wawartå swasånå jroniŋ purå nagårå ṅayodyå, cukup timbalånå amuŋ baṛĕŋ salakunirå. .

(iṅgiḥ. . . . sinuwun, , , sĕndikå aṅèstokakĕn ḍawuḥ)

. . . . . .

ṛĕghåwå!!, ramå. .



ṛĕghåwå

“kulå wontĕn paṅandikå iṅaḍawuḥ råmå prabhu.



çrī dåçåråtå. .

“çīntå. . . .



çīntå

“kulå wontĕn paṅandikå iṅkaṅaḍawuḥ råmå prabhu nimbali pun putrå padukå pun ṛĕkyan çīntå



çrī dåçåråtå. .

“ayodyå mbutuhaké nom noman tan prabédå sirå kulub, naṅiŋ bisané ḷĕstari ṅgoné påḍå aṅaṅkat pakaryaniŋ pråjå tĕmaḥ ḷĕstari kaluhuraniŋ nagårå aydyå yèn wus ånå nom noman iṅkaŋ nĕṅĕnaké talak bråtå aṅlatiḥ ḍiri amĕmasuḥ salirå. såkå wawasanpun råmå yĕktiniŋ ayodyå kĕbĕgan pårå muḍå tumarunå iṅkaŋ tan prå bédå sirå, rinå wĕṅi anané amuŋ sukå sukå pari sukå maṅun sukaniŋ manaḥ. kawruhånå kulub, yèntå ålå watĕkiŋ woŋ sukå aḍakan sok gampaŋ lénå, såpå manèḥ iṅkaŋ biså añĕmbuḥ kaluhuraniŋ nagårå ayodyå kajåbå amuŋ pakartiniŋ pårå muḍå tumarunå kaŋ dĕrbé jĕjibahan rumĕkṣå katṛĕntĕmaniŋ bäṅså lan nagarané, naṅiŋ cacadé ṅgonku duwé anak anak gĕmrayaḥ iku yĕktiné duruŋ jumbuḥ kalawan kukudaṅan iṅkaŋ dakṅĕn ṅĕn wiwit saduruṅé puputrå.

saduruṅé sirå lahir kulub, pun råmå wus darbé pañuwunan maraŋ iṅkaŋ akaryå jagad maraŋ iṅkaŋ wĕnaŋ andum kodrat, yèntå samaṅså anaku mijil kakuŋ tĕtĕpå dadi pañjanmaniŋ wīṣṇu. lan wīṣṇu iku tĕgĕsé bĕbĕnĕr, dadi anak lanaŋ iṅkaŋ dadi pañjanmaniŋ wīṣṇu iku dadiyå lambaṅé bĕbĕnĕr. tinĕmuné kabèḥ mahu kacilik ṅgonku anak anak kowé amuŋ tansaḥ gawé dardaḥ samadyaniŋ kaluwargå awit såkå ṅgonmu lénå añaṅkul pakartiniŋ pråjå wĕkasan saĕṅgon ĕṅgon ambabar unar, saĕṅgon ĕṅgon ambabar dardaḥ, saĕṅgon ĕṅgon ambabar pasulayan sahéṅgå pakartiniŋ kawulå dasiḥ ṅibaraté kåyå déné makaryå kaŋ tanpå tatå, makarti kaŋ tanpå budi.

dénĕ boså basiniŋ pårå kawuladasiḥ satĕmaḥ mrèntèk mrèntèk ṅanti ṅrusak pranataniŋ pråjå iṅkaŋ awoḥ såkå pakartinirå kulub. .



ṛĕghåwå

“råmå prabhu, , doså kulå wontĕn pundi, nadyan iŋ maṅké samukawis iṅkaŋ padukå ḍawuhakĕn baḍé kulå sĕndikani, naṅiŋ saglugudiŋ kolaŋ kaliŋ sarémå pinårå sasrå kulå botĕn ṅintĕn biliḥ kasaṇḍaṅan bĕbĕndu iṅkaŋ makatĕn.

aṅèṅĕti kulå punikå putranipun padukå tur drajadiŋ satriyå botĕn ginanipun ṅumpĕtakĕn satuṅgaliŋ prèkawis iṅkaŋ ñatå, manawi sampun gĕnaḥ mapan wontĕn pundi gĕṅiŋ kaḷĕpatan kulå najan kajur kaluwuhå kulå sĕndikå aṅlampahi. .



çrī dåçåråtå. .

“tumrapiŋ pårå satriyå aṅgunaknå ambĕgiŋ curigå kudu lantip sartå baṅkit nampå maraŋ piraŋ piraŋ bab kaŋ isiḥ dadi sanépå.

rumaṅså sĕpĕt paniṅalipun råmå ñawaŋ wujudmu kaŋ rinå wĕṅi tansaḥ siḥ sinisihan kalawan bojo, iṅkaŋ wĕkasan lirwå iŋ sasaṅgĕmaniŋ kaprajan, rumaṅså cuwå rasanipun ramå, yèntå rinå wĕṅi ṅrasakaké pakartimu iṅkaŋ tansaḥ aṅĕtog kasukan.

yèntå ṅanti pakartimu mahu dadi tĕpå tulaḍaniŋ akèḥ tan wuruṅå iŋ ṅayodyå bakal kĕbĕgan kaniṣṭan. mulå minaṅkå panĕbusiŋ dosamu kaṇṭi abotiŋ atiku dinå iki kapĕkṣå jĕnĕṅiṅsun anĕtĕbi kanaréndran rumĕkṣå jĕjĕgiŋ adil, ora mawas sanak kadaŋ pawoŋ mitrå, sanadyan babahuku kanan kériŋ yèntå rinåså gawé gĕndraniŋ kahanan wajib dipidånå iṅkaŋ tṛĕp awĕwaton abot èṇṭèŋ dĕdosan.

dinå iki aku ora kapiṅin ñawaŋ lan bojomu ṛĕkyan çīntå wiwit dakétuŋ iŋ ri kaluṅguhan iki lawasé 14 tahun gĕḷĕm ora gĕḷĕm sirå lan bojomu kudu urip ånå tĕṅahiŋ wanå.



çīntå. . .

“haḍuḥ. . . . paṅéran. . . lalampahan punåpå iṅkaŋ kĕdaḥ kulå saṇḍaŋ kakaliḥ, botĕn sumĕṛĕb saṅkaniŋ bilahi wĕkasan anaṇḍaŋ bĕbĕndu iṅkaŋ samantĕn awratipun.

sukå lilå kulå pĕjaḥ oboŋ tinimbaŋ kasétrakakĕn kĕdaḥ gĕsaŋ wontĕn tĕḷĕṅiŋ wånå kados candraniŋ janmå manan.



ṛĕghåwå

“yayi, bakal doså gĕḍé yèn wus ånå sawijiṅiŋ putrå iṅkaŋ ora mituhu maraŋ ḍawuhiŋ sĕpuḥ, ṅèliṅånå putrå iṅkaŋ tansaḥ mituhu maraŋ ḍawuḥ paṅandikaniŋ sĕsĕpuḥ iku lagi sawijiniŋ kahutaman, yèn ṅanti prakårå iki cilik pun kakaŋ suwånå gĕḍéné pétan pétan kaluputan påḍå ora ṅakoni maraŋ bobodiŋ paṅandikan iṅkaŋ wus kawiyos déné kañjĕŋ råmå prabhu.

yå sanajan kapriyé bahé yayi. . . . . . . panaṇḍaŋ iku adilé muŋ disaṇḍaŋ karånå råså iṅkaŋ gumbirå yå disaṇḍaŋ kaṇṭi råså iṅkaŋ suṅkåwå yå kudu disaṇḍaŋ, mulå bĕciké kabèḥ mahu kakaŋ wus ḷĕgå lilå lahir trusiŋ batin ora ånå bab sawiji wiji iṅkaŋ owĕl. jĕr kabèḥ mahu manuṅså muŋ sadṛĕmå ṅlakoni, kodrat lan papĕṣṭèn kawĕṅku déniŋ paṅuwasaniŋ iṅkaŋ akaryå jagad.



ḷĕkṣmåṇå. . . .

“kulå matur iŋ ṅarṣå padukå kakaṅmas



ṛĕghåwå

“ḷĕkṣmåṇå kowé bakal dĕrbé atur åpå?



ḷĕkṣmåṇå. . . .

“kulå sampun haprasĕtyå kĕpiṅin ṇḍèrèkakĕn iŋ padukå kakaṅmas råmå botĕn ṅĕmuṅakĕn iŋ donå lokå najan praptèŋ dĕlahan kulå botĕn purun giṅgaŋ sarémå jĕr iṅgiḥ maṛĕm caṛĕmiŋ manaḥ kulå botĕn kados manawi sumaṇḍiŋ padukå kakaṅmas.



ṛĕghåwå. . . .

“yayi, , tutugnå si aḍi aṅgoné mukti wibåwå iŋ prajå, lalakon iki amuŋ kakaŋ kaŋ kasaṇḍaŋ dĕdosan saliyané kaŋ kaŋ ñaṇḍaŋ åjå påḍå mèlu mèlu kabèḥ daklakonané.



ḷĕkṣmåṇå. . . .

“ kapalaṅånå malumpat, sanajan kaḍaḍuṅå mĕḍot. kulå nĕdyå ṅiriŋ jĕṅkar padukå kakaṅmas råmå nadyan baḍé nlasak wanå, aṅiṅgahi gunuŋ gunuŋ kulå botĕn baḍé miṅkuḥ iŋ pakéwuḥ mĕṇḍå iŋ paṅgoḍå.



=> udan taṅis babasan bañjir prihatin, kèḥ pårå kawulå dasiḥ kaŋ ajĕliḥ jĕliḥ awit sakiŋ ñumurubi maraŋ tiṅkaḥ pakartiniŋ saŋ çrī dåçåråtå iṅkaŋ aṅguŋ kapilut déniŋ pamoṭahiŋ garwå äṅkå kaliḥ hanĕṅgiḥ dèwi kĕkèyi, wantålå nuṇḍuŋ iṅkaŋ putrå radèn råmå sakaliyan garwå dèwi çīntå.

kaŋ ånå jroniŋ ḍatulayå. . sampun trawåcå pamiṛĕṅé hanĕṅgiḥ dèwi çukå salyå botĕn kaṇṭi tinimbalan kapaŋ kapaŋ aṅĕbruki paradané saŋ dasaråtå sarwi ajĕliḥ jĕliḥ.



çrī dåçåråtå. .

“çukå salyå, , wigatiné åpå boyå tinimbalan wani muṅgaḥ iŋ paṇḍåpå gĕḍé?



çukå salyå

“ḍuḥ sinuwun. . . purwå madyå wĕkasan sampun sagĕd kulå ḷĕbĕdakĕn iŋ raos iŋ bab aṅgèn padukå pariŋ bĕbĕndu ḍatĕŋ anak kulå pun ramå, déné kaḷĕpatanipun putrå padukå pun kulub råmå awit sakiŋ awoḥ pakarti kulå piyambak iŋ ñatané ibu botĕn sagĕd aṅgulå wĕṇṭaḥ ḍatĕŋ kahutamaniŋ putrå. iṅgiḥ sakiŋ sabab makatĕn sampun tĕtélå biliḥ iṅkaŋ kadunuṅan doså agĕŋ punikå sanès anak kulå pun kulub råmå naṅiŋ pun çukå salyå iṅkaŋ kasaṇḍaṅan ḷĕpat.

milå kapaṛĕṅå añjabĕl wĕcå padukå iṅkaŋ sampun kaparintahakĕn ḍatĕŋ putrå padukå, déné kulå iṅkaŋ sagaḥ anĕbus dosanipun anak kulå sarånå kulå sagaḥ anampèni pidånå ukum gantuŋ waton anak kulå botĕn késaḥ sakiŋ nagari sinuwun. .



çrī dåçåråtå. .

“ ratu iku wakiliŋ déwå. kabèḥ pårå déwå kaŋ mĕcå lumrahé ora bakal kajabĕl manèḥ, jĕnĕṅiṅsun naréndrå kaŋ kudu rumĕkṣå jĕjĕgiŋ adil, pidånå kaŋ dakpatrapaké maraŋ anakmu si råmå yĕktiné wus ṅaṅgo garis garis tĕluŋ pṛĕkårå, siji aṅèliṅi, loro animbaŋ, lan tĕlu mutusaké. ṅèliṅi, animbaŋ, wĕkasan mutusaké sayĕkti wus ora biså dibrobaḥ sarånå panaṅisiŋ kaluwargå, tĕtĕpiŋ pradåtå dinå iki anakmu kudu luṅå såkå ayodyå 14 tahun lawasé.



çukå salyå. . .

“ ḍuḥ déwå. déwå. . anaku ṅgèr råmå amuŋ sirå anaku ora jĕnĕŋ mokal yèntå pun ibu saguḥ ṛĕréwaŋ lårå låpå gunané åpå aku mukti ånå iŋ nagårå yèn anaku påḍå kasaṅsaran, nadyan ñatané sirå iṅkaŋ nampå bĕbĕndu dinå iki pun ibu ora biså kèri kulub, salaku jantramu bakal tak tutaké babasan påpå saṅsåyå bakal dakwujudi waton aku biså raraṅkulan karo anaku iṅkaŋ dadi tĕḷĕṅiŋ atiku ramå. .



ṛĕghåwå. .

“ kañjĕŋ ibu raos wĕlas asiḥ padukå wahu iṅatasé ibu sawĕg nåmå limraḥ, naṅiŋ manawi kulå iṅkaŋ anaṅgapi raos wĕlas asiḥ kañjĕŋ ibu ḍatĕŋ kulå wahu kéṅiŋ kulå upamèkakĕn malaḥ anuntun ḍatĕŋ marginiŋ kaniṣṭan.

kulå pitados maraŋ rèḥ kawicakṣananipun kañjĕŋ råmå prabhu sadèrèŋ sampun kaḍawuhakĕn baḍé saṅĕt ginanipun, milå kañjĕŋ ibu kulå ñuwun paṅapuntĕn paripakṣå botĕn sagĕd nayogyani manawi padukå kapaṛĕŋ baḍé jĕṅkar sakiŋ nagari.

namuŋ iṅkaŋ wigatos kañjĕŋ ibu kulå ñuwun pamit, kulå ñuwun pamit såhå ñuwun paṅèstu paṅèstu lampaḥ kulå iŋ margi tinĕbihnå goḍå ṛĕñcånå awit sakiŋ paṅayĕmaniŋ kañjĕŋ ibu miwaḥ sakiŋ paṅayĕmaniŋ bhaṭarå.



çīntå. . .

“ kañjĕŋ ibu putrå padukå pun çīntå botĕn sagĕd kintun ugi ñuwun pamit lan ñuwun paṅèstu ibu, , sagĕdå lampaḥ kulå ṅiriŋ jĕṅkaripun paṅéran råmå tansaḥ sumaṇḍiŋ iŋ karaharjan ibu. .



ḷĕkṣmåṇå

“ kañjĕŋ ibu kulå ñuwun pamit baḍé ṇḍèrèkakĕn jĕṅkaripun kakaṅmas ṛĕghåwå sanajan sugĕŋ wontĕn madyaniŋ wånå samun aṇḍĕmi kamulyaniŋ raos manawi sagĕd tĕtuṅgilan kaliyan kadaŋ. .



çukå salyå. .

“ yå. . . yå kulub pituṅkasé ibu rinå wĕṅi sirå tansaḥ èliṅå manĕmbaḥ maraŋ gusti



=> bĕlaḥ mégå, mĕṇḍuŋ tumiyuŋ haṅlimpudi sahindĕṅiŋ nagari ayodyå abĕbélå suṅkawaniŋ paṅgaliḥ satriyå aguŋ hanĕṅgig radèn råmå sakaliyan garwå dèwi çīntå sumahwånå iṅkaŋ rayi risaŋ ḷĕkṣmåṇå widagdå. . éliŋ éliŋ satriyå titisiŋ kasukṣman yå kakaṇḍaṅané baṭårå wīṣṇu, jagad tan kuwåwå nampani suṅkawané paṅgaliḥ. .

iŋ samargi margi kinurmatan saṅgyå pårå kawulå dasiḥ urut tĕpiniŋ dlaṅguŋ wiwit sakiŋ ṅgĕlaḍag ṅantos sañjawiné kuṭå kaṭaḥ iṅkaŋ sami botĕn kuwawi aṅampĕt sisahiŋ manaḥ. .

brol. . . . . mijil waṣpå sakiŋ nĕtrå kåyå dinèrès.

kocap kaŋ ånå ḍatulåyå hanĕṅgiḥ çri prabhu dåçåråtå bĕbasan kĕḍèp tĕsĕmak déñå mulat ḍatĕŋ lampahiŋ putrå kakaliḥ sĕmahwånå putrå mantu hañjĕṅĕr ṭĕṅĕr ṭĕṅĕr kåyå tugu sinukartå, bĕbasané kåyå tan baṅkit ébaḥ tan baṅkit andulu saḍélå saḍélå tĕbaḥ jåjå tampèl wĕntis uñjal kaŋ napas, kinaryå añamun suṅkawané paṅgaliḥ aṅaṅgé sĕjaḥ ginĕgĕd gĕgĕd parandéné gagar wigar tanpå karyå. . . . . . . . .
Share this article :