6. saŋ putri lan ratuniŋ jin
ana sawijiniŋ ratu kaguṅan putra kèhé rolas. putra rolas mahu kakuŋ kabèḥ, saŋ prabu baṅĕt kapéṅiné apuputra putri, naṅiŋ ora bisa kaḷĕkṣanan.
anuju sawijiniŋ waktu iṅkaŋ garwa kaṅjĕŋ ratu aṅgarbini manèḥ, sakiŋ baṅĕtiŋ kapéṅiné apuputra putri saŋ prabu kaguṅan nadar, maṅkéné paṅandikané : (iŋ tĕmbé yèn jabaŋ bayi iki bisa lahir wadon, putraniṅsun kaŋ rolas bakal dak aṅgo kurban).
kaṅjĕŋ ratu miḍaṅĕt paṅandikané kaŋ raka maṅkono iku baṅĕt suṅkawaniŋ galiḥ, putrané rolas anuli paḍa ditimbali. baṛĕŋ putrané wus pĕpak ana iŋ ṅarṣané nuli ṅandika : ĕṅgèr, anak anakku kabèḥ, kowé paḍa dak kaṇḍani, ruṅokna. wruhanamu, kaŋ rama iŋ samĕṅko kaguṅan kahul, bésuk manawa aḍimu kaŋ ana iŋ wĕtĕṅan iki lahir wadon, kowé kabèḥ bakal dipatèni diaṅgo kurban. kaŋ iku prayogané sahiki bĕcik paḍa sumiṅkira. iŋ tĕmbé yèn aḍimu wus lahir aku bakal aṅĕdĕgaké umbul umbul ginawé prataṇḍa, manawa mĕtu lanaŋ umbul umbulé putiḥ, déné yèn mĕtu wadon abaŋ. bésuk manawa ana umbul umbul abaŋ ṅadĕg, kowé éṅgal paḍa luṅaa kaŋ adoḥ, déné yèn putiḥ iya muliha).
putra rolas amiturut, nuli paḍa sumiṅkir.
ora antara lawas saŋ pramèswari aṅgoné aṅgarbini tumĕka iŋ ĕlèké ambabar miyos putri, andadèkaké suka piṛĕnaniŋ paṅgalihé saŋ prabu. kaŋ putra rina wĕṅi tansaḥ kakudaŋ kudaŋ ora kĕna pisaḥ.
saŋ pramèswari éṅgal ḍawuḥ aṅadĕgaké umbul umbul abaŋ, iŋ sajroniŋ paṅgaliḥ tansaḥ karanta ranta, baṅĕt wĕlasé maraŋ putra putrané kakuŋ. putra rolas baṛĕŋ prikṣa umbul umbul abaŋ éṅgal paḍa luṅa saka nagara ṅalambraŋ saparan paran.
kocapa baṛĕŋ saŋ dèwi wus rada gĕḍé, prikṣa yèn pañjĕnĕṅané kaguṅan saḍèrèk kakuŋ kèhé rolas, anuli muñjuk maraŋ kaŋ ibu, aturé : (kaṅjĕŋ ibu, kawulå dipunaturi prikṣa ḍumatĕŋ bok ĕmban déné sajatosipun kawula gaḍaḥ saḍèrèk kakuŋ cacahipu kaliḥ wĕlas, lajĕŋ sami wonten pundi ???).
kaŋ ibu ṅandika : (ora ĕṅgèr, kowé ora duwé sadulur, iya muŋ kowé iku anakku, ora duwé tuṅgal manèḥ manèḥ).
saŋ dèwi aṅandika manèḥ : (punapa ḷĕrĕs makatĕn kaṅjĕŋ ibu, ñuwun aguṅiŋ paṅakṣama déné kawula cumaṇṭaka paripakṣa botĕn pitados ḍumatĕŋ paṅandikanipun kaṅjĕŋ ibu, punika wontĕn dolanan arupi kréta karétanan kaṭaḥ saha patiḷĕman suwuŋ ugi kaṭaḥ lajĕŋ gaḍahanipun sintĕn ???).
kaŋ ibu baṅĕt kawĕkèn iŋ galiḥ, wĕkasan kapĕkṣa balaka, paṅandikané : (o, gèr, satĕmĕné kowé pañcèn ñata duwé sadulur, kèhé rolas lanaŋ kabèḥ).
saŋ dèwi matur : (lhaḥ, sapunika sami wontĕn pundi ibu ???).
kaŋ ibu ṅandika : (o, anakku woŋ ayu, bañjur kadawa dawa, maṅkéné dak jarwani ya, gèr. satĕmĕné sadulurmu paḍa luṅa ora karuwan parané, amarga ḍèk saduruṅé kowé lahir, kaŋ rama kaguṅan kahul, samaṅsa kowé mĕtu wadon, sadulurmu rolas bakal paḍa dipatèni diaṅgo kurban, dadi paḍa wĕdi).
saŋ dèwi miṛĕŋ paṅandikané kaŋ ibu maṅkono iku baṅĕt nalaṅsané, sanalika aṅruṅkĕbi paṅkoné kaŋ ibu kambi amuwun aṅguguk ora kĕna disayuti, kaŋ ibu iya bañjur milu muwun. wiwit nalika iku saŋ dèwi sirṇa kasĕnĕṅané tansaḥ suṅkawa iŋ galiḥ, lali ḍahar lawan néndra, kaŋ kahèṣṭi sajroniŋ paṅgaliḥ muŋ para saḍèrèké kakuŋ rolas.
iŋ sawijiniŋ waktu wayaḥ gagad rahina, saŋ dèwi lolos saka kaḍaton miyos iŋ kori bubutulan, sumĕdya aṅgolèki saḍèrèk saḍèrèké. tindaké tanpa kaṇṭi, lumĕbu iŋ alas, rina wĕṅi tanpa lèrèn, ora ṅétuŋ sayaḥ lan luwé, sarirané karèṇḍèt rèṇḍèt iŋ ĕri ora dirasakaké, ora wĕdi iŋ papan kaŋ wiṅit utawa kayu kaŋ aṅkĕr, ciptaniŋ paṅgaliḥ ora nĕdya kondur yèn duruŋ katĕmu karo saḍèrèk saḍèrèké.
baṛĕŋ tindaké mèḥ anduṅkap iŋ tĕḷĕṅiŋ alas prikṣa ana gĕni kĕlip kĕlip adoḥ paṅgonané, iku nuli diparani, wasana baṛĕŋ wus cĕḍak, tétéla yèn gĕni mahu urubiŋ diyan sĕṇṭir kaŋ dumunuŋ ana iŋ sajroniŋ omaḥ cilik aprasasat gubug, kaŋ ṅĕṅgoni gubug mahu woŋ nini nini muŋ siji. saŋ dèwi bañjur anoṭok lawaŋ kambi aṅandika : (kula nuwun).
kaŋ duwé omaḥ kruṅu anuli taṅi sarta aṅaṅakaké lawaŋ. wasana wĕruḥ ana bocaḥ wadon siji awaké kuru sarta baṅĕt iŋ rusaké.
woŋ nini nini atakon : (kowé iku baṅsané manusa apa ĕjin, déné bĕṅi bĕṅi kaṭik tĕka iŋ kéné).
saŋ dèwi amaṅsuli : (nini, kula ugi baṅsané jalma manuṅsa, naṅiŋ sampun lola botĕn gaḍaḥ bapa biyuŋ, ṅantos dumugi iŋ ṅriki jalaran kĕsasar aṅgèn kula lumampaḥ saparan paran botĕn sumĕrĕp margi).
woŋ tuwa amaṅsuli : (o, mĕsakaké tĕmĕn kowé gĕṇḍuk. wis ta, nuli mlĕbuwa, kowé dak ĕpèk anak, paḍa brayan urip ana iŋ tĕṅahiŋ alas kéné, kĕnaa dakaṅgo kaṇṭi).
saŋ dèwi anuli lumĕbu iŋ gubug, ḷĕstari diĕpèk anak déniŋ woŋ nini nini mahu. gawéné iŋ sabĕn dina muŋ tuṅgu omaḥ, ñapu jogan sarta ṅaṅsu mĕñaŋ sĕṇḍaŋ. déné nini nini mahu luṅa golèk wowohan sarta kĕkrowodan wĕtuniŋ alas kono, iku kaŋ dadi paṅuripané.
iŋ sawijiniŋ waktu saŋ dèwi pinuju ana iŋ sĕṇḍaŋ, anuli ana ratuniŋ ĕjin alalana liwat iŋ kono. baṛĕŋ wĕruḥ maraŋ saŋ dèwi anuli maṇḍĕg aṅawasaké. ḍèk samana saŋ dèwi wus ṅañcik iŋ wayaḥ diwasa, sanadyan ora kaṛĕṅga iŋ busana éwadéné kawistara yèn dudu trahiŋ pidak padarakan, amarga katarik déniŋ éndahiŋ rupa sarta luwĕsiŋ solaḥ bawa. ratuniŋ ĕjin baṅĕt kasmaran iŋ ati anuli maṛĕpĕki saŋ dèwi. saŋ dèwi kagèt anuli takon : (kowé iku baṅsaniŋ apa déné rupamu tĕka aṅgigilani maṅkono, ??? luṅaa, !! aja gaṅgu gawé).
raja jin amaṅsuli : (o, aja wĕdi, aku ora nĕdya gaṅgu gawé, iya bĕnĕr aku iki ratuniŋ jin, naṅiŋ ora tahu sikara uwoŋ, laḥ kowé bocaḥ ṅĕndi ? anaké sapa, déné rupamu tĕka ayu tĕmĕn).
saŋ déewi maṅsuli : (aku anaké nini raṇḍa kaŋ omaḥ iŋ wétan kono).
raja jin kaṇḍa manèḥ : (hèḥ, éman tĕmĕn kowé gĕṇḍuk, ambok miluwa aku bahé dak ĕpèk bojo dak gawa mĕñaŋ kaḍatonku, ana iŋ kana kowé bakal mukti wibawa aṅĕrèhaké sakèhiŋ ḷĕḷĕmbut).
saŋ dèwi baṅĕt wĕdiné nuli lumayu asipat kupiŋ. ratuniŋ jin akaṇḍa : (é, é, ana bocaḥ diṛĕmbugi bĕcik bĕcik tĕka bañjur ṅiṇṭar kaya asu wĕruḥ macan).
sanalika saŋ dèwi kĕna iŋ sabdané ratu ĕjin bañjur maliḥ dadi asu. raja ĕjin anututi playuniŋ asu, satĕkané iŋ omahé woŋ nini nini anuli takon : (hèḥ, nini, asuku ḍèk mahu lumĕbu iŋ omahmu, sahiki dak jaluk).
nini nini ora ñana pisan pisan manawa anaké pupon kaŋ maliḥ dadi asu, kaṇḍané : (iya, mara jupukĕn).
ratuniŋ ĕjin anuli lumĕbu iŋ omaḥ, asuné nuli kacĕkĕl sarta katuntun kagawa mĕñaŋ kaḍatoné.
kacarita kaḍatoniŋ ĕjin mahu luwiḥ déniŋ apik sarta asri, kabèḥ sarwa ĕmas, salaka, intĕn sarta manik nawa ṛĕtna. ṛĕṛĕṅgané akèḥ patiŋ gaḷĕbyar. satĕkané iŋ kaḍaton asu ditakoni, tĕmbuṅé : (kapriyé sahiki gĕṇḍuk, dĕḷĕṅĕn kaḍatonku, apa ora bĕrgas. kowé bĕcik nuruta dak ĕpèk bojo. yèn kowé mĕkṣa mopo salawasmu urip ora bakal dak ruwat lastari arupa asu).
asu amaṅsuli : (aku ĕmoḥ yèn ko ĕpèk bojo, aluwuŋ aku patènana bahé).
raja jin amaṅsuli : (é, é, mĕkṣa ora gĕḷĕm, iya iya woŋ ayu, aku ora nĕdya amatèni kowé, sanajan ṅanti piraŋ piraṅa tahun isiḥ bakal dak ĕntèni gĕḷĕmmu).
anuju sawijiniŋ waktu asu mahu lumĕbu iŋ patamanan, iŋ kono wĕruḥ ana pot rolas. pot rolas mahu kabèḥ rupané paḍa dalaḥ tandurané pisan, sarta kabèḥ ana kĕmbaṅé siji siji bagus aṅrĕsĕpaké, agawé gawoké kaŋ ñawaŋ. baṛĕŋ dicĕḍaki déniŋ asu kabèḥ paḍa ṅucap patiŋ kaḷĕsik : (galo ḍimas, kadiṅarèn tĕmĕn iŋ kéné tĕka ana asu).
sawĕnèḥ amaṅsuli : (iya kamas, karodéné asu tĕnagané tĕka prigĕl tĕmĕn, rupané apik, wuluné kaya sutra).
asu baṅĕt kagèté, anuli takon : (hèḥ, kĕmbaŋ, kowé iku kĕmbaŋ apa tĕka bisa tata jalma kaya aku, coba tutura kaŋ sabĕnĕré, aja ṅaṅgo éwuḥ pakéwuḥ, aku ora bakal gawé piala maraŋ kowé).
kĕmbaŋ amaṅsuli : (satĕmĕné aku iki dudu kĕmbaŋ kaŋ sañata, sajatiné jalma manusa).
asu akaṇḍa : (kapriyé margané déné kowé paḍa ana iŋ kéné, lan apa sababé déné paḍa dadi kĕmbaŋ maṅkono, mara aku caritanana).
kĕmbaŋ tumuli añaritakaké lalakoné, maṅkono uga asu gĕntèn aṅaṇḍaraké wiwitan tumĕka iŋ wĕkasan. wasana paḍa ṅrĕti yèn kabèḥ iku isiḥ kadaṅé ḍéwé nuṅgal yayaḥ réna. tĕmahan paḍa taṅis taṅisan. baṛĕŋ wus antara suwé kĕmbaŋ kaŋ siji akaṇḍa : (wis ta, aja pijĕr paḍa naṅis bahé, prayogané paḍa pinikir kapriyé bisané aku kabèḥ uwal saka taṅaniŋ ĕjin. ṛĕmbugku, kowé bahé ḍiajĕŋ, tutura maraŋ raja ĕjin maṅkéné : (sahiki aku gĕḷĕm koĕpèk bojo aṅgĕré kowé mituruti apa kaŋ dadi pañjalukku, ya iku : sapisan, kowé anuduhna kaŋ dadi pati uripmu, kapiṇḍo : pĕṭétanmu kĕmbaŋ kaŋ rolas iji kahé paḍa dadèkna jalma manusa. naṅiŋ ḍiajĕŋ, poma kowé siŋ pintĕr aja ṅanti aṅatarani).
asu miturut bañjur ñĕḍak iŋ ṅaṛĕpé raja jin, kaṇḍané : (hèḥ, ratuniŋ ĕjin, sahiki aku wus tobat, asraḥ jiwa raga nurut apa kaŋ dadi kaṛĕpmu, sokur yèn sida koĕpèk bojo, sanadyan kodadèkaké paṅadaŋ aku iya gĕḷĕm).
ratuniŋ ĕjin baṅĕt buṅahé, asu kahusap sanalika dadi manusa manèḥ. kaṇḍaniŋ ĕjin : (aḍiku woŋ ayu ḍi, bojoku ḍéwé, ora ana woŋ ayu kaya kowé .... kaṇḍa maṅkono iku kambi amaṛĕpĕki saŋ dèwi).
saŋ dèwi aṅandika : (mĕṅko ḍisik ĕjin, aja gugup gugup aṛĕp moṇḍoŋ, aku isiḥ duwé pañjaluk maraŋ kowé).
raja ĕjin akaṇḍa : (duwé pañjaluk apa, mara éṅgal tutura).
saŋ dèwi aṅandika : (maṅkéné pañjalukku, sapisan : kaŋ sarèhné anaku iŋ kéné ora duwé sadulur, kĕmbaŋmu rolas kaŋ kĕmbar ana iŋ patamanan kahé dadèkna manusa, kĕnaa dak aṅgo sadulur, cikbèn aku krasan. kapiṇḍo : aku tuduhna kaŋ dadi pati uripmu, prĕluné cikbèn bisa ṅaraḥ araḥ, awit iṅatasé bojo iku mĕṣṭiné kĕṛĕp kaséṅgal kaséṅgol).
ratu jin amaṅsuli : (ḍuḥ woŋ ayu, prakara kĕmbaŋ kaŋ ana iŋ patamanan kopuriḥ andadèkaké manusa iku prakara gampaŋ, muŋ bab pati uripku kaya kaya kuraŋ prĕlu, amarga pati uripku ora dumunuŋ iŋ awakku, ya iku dumunuŋ ana iŋ kalaṅĕnanaku manuk putĕr putiḥ kaŋ dak kuruṅi kuruṅan ĕmas iŋ sajroniŋ gĕḍoŋ buri kana. dadi ora sumĕlaŋ yèn kaséṅgol).
saŋ dèwi aṅandika : (o, yèn maṅkono wis ta, kĕmbaṅé bahé tumuli dadèkna janma manusa).
kĕmbaŋ tumuli kausap déniŋ raja jin, kabèḥ maliḥ dadi uwoŋ, saŋ dèwi anuli añĕḍaki saḍèrèk saḍèrèké kambi abisik bisik amratélakaké pati uripé raja jin. iṅkaŋ raka sawisé tĕraŋ iŋ pamiṛĕṅé éṅgal lumĕbu iŋ gĕḍoŋ paṅgonané putĕr putiḥ. sawusé katĕmu manuk anuli kacĕkĕl kajuwiŋ juwiŋ. raja ĕjin mati patiŋ saṛĕmpal.
**************
