wirid hidayat jati

wirid hidayat jati

karaṅan pujaṅga r. ṅ. raṅgawarṣita, kabaṅun r. tanaya.

pambuka

babon asliné layaŋ wirid hidayat   jati iki, karaṅané saŋ misuwur radèn ṅabèi raṅgawarṣita, pujaṅga kĕraton surakarta, dikaraŋ sampurṇané nalika tahun jawa 1791, kahikĕt iŋ basa jawa krama gañcaran kaŋ alus lan éndaḥ, tulisan carik akṣara jawa.

saŋ pujaṅga iku lahir ana iŋ surakarta, nalika dina sĕnèn lĕgi, taṅgal kapiŋ 10 sasi dulkaṅidaḥ, tahun bé, aṅkaniŋ warṣa 1728, kurup alip kamsiyaḥ.
wiwité dadi pujaṅga karaton surakarta nalika tahun jawa 1769. sédané iŋ dina rĕbo pon, taṅgal kapiŋ 5 sasi dulkaṅidaḥ, tahun jimakir, aṅkaniŋ warṣa 1802, kurup arbaṅiyaḥ, kasarèkaké iŋ makam palar, sacĕḍaké klaṭèn, surakarta.

layaŋ wirid hidayat   jati kaŋ kasĕbut iŋ ḍuwur mahu, goloṅané wirid hidayat   jati kaŋ akhir, ikĕtané luwiḥ siṅsĕt, cĕkak ahos lan sampurṇa tinimbaŋ karo wirid hidayat   jati kaŋ dikaraŋ iŋ waktu kaŋ awal.

samĕṅko dicoba kaañarané basané ṅaṅgo basa jawa ṅoko, kaŋ ora ṅowahaké surasané, suprihé muŋ bisaha rada aṅgampaṅaké panampané sadulur sadulur kaŋ maca, kaŋ pakulinané luwiḥ gampaŋ yèn nampani surasané basa jawa ṅoko.

babakuniŋ wirid, amratélakaké saṅkĕpé patrapiŋ amĕjaŋ ṅèlmu makripat kasampurṇaniŋ ṅahurip, iŋ kuna wis katindakaké déniŋ para wali kabèḥ.
warahiŋ hidayat   jati, anuduhaké dunuṅé paṅkatiŋ ṅèlmu makripat, wĕwĕjaṅan saka para wali iŋ tanaḥ jawa.

panutupiŋ hidayat   jati, saŋ pujaṅga amĕḍaraké basa kaŋ surasané maṅkéné : samono iku masa boroŋ iŋ paṅaṅgo, aku drĕma amĕḍaraké bahé, sarèhné duruŋ bisa ṅlakoni ḍéwé, dadi amuŋ pupuji maraŋ kaŋ kasdu amarṣudi, muga muga paḍa bisa aṅlakoni saka olèḥ parmaniŋ pĕṅéran kaŋ asipat muraḥ iŋ duña asiḥ iŋ akhirat.

surakarta, junuwaḥ kliwon 25 bakdamulud 1885, jimawal, windu saṅara.

r. tanaya

bubukaniŋ wirid

iki bubukaniŋ wirid kaŋ amratélakaké ganĕpé patrapiŋ amĕjaŋ ṅèlmu makripat kasampurṇaniŋ ṅahurip, iŋ kuna wis katindakaké déniŋ para wali kabèḥ, uruté sawiji wiji iŋ ṅisor iki.
kaŋ ḍiṅin, wiwitiŋ patrap kaŋ dadi kawajiban, iku guru karo bakal murid paḍa amèt bañu wulu, sarta niyat kaŋ karĕpé maṅkéné : "nawahitu rap'al chadasi suharata wa'lkabirata, parlanlilahi ta'ala allahu akbar. niyatiṅsun amèt bañu kadas cilik lan gĕḍé prĕlu karana allaḥ."
nuli paḍa dadan aṅaṅgo saṇḍaṅan sarwa suci, ora kĕna aṅaṅgo kaŋ mawa ĕmas, utamané mĕnawa karṣa aṅaṅgo kuluk, bañjur ṅliga sarira  kokoñoḥ ganda wida, sarta ṅaṅgo sumpiŋ kĕmbaŋ oñcèn oñcèn surèṅpati ana iŋ kupiŋ kiwa, karo ṅaṅgo kaluŋ kĕmbaŋ oñcèn oñcèn margasupana, waṅun kaya oñcèn oñcèn usus pitik karaṅkĕp tĕlu, utawa ṅaṅgo gombyok kĕris kaya paṅantèn añar.
nuli iŋ pamĕjaṅan katata dipasaṅi tĕtuwuhan maju pat, sarta kadokokan lampit kaŋ rĕsik, bañjur katumpaṅan klasa pasir kaŋ tigas, iŋ ḍuwur pisan katumpaṅan mori putiḥ sahulĕs lapis pitu, apĕsé lapis tĕlu, mawa kasĕbaran kĕmbaŋ campur bawur.
nuli sasahosan srikawin salaka putiḥ bobot sĕtahil, kadokok iŋ wĕwaḍaḥ tuṅgal karo lĕṅa suṇḍul laṅit, sarta mĕñan bobot sĕriṅgit, kasasaban mori putiḥ mawa paṅiriŋ sasaṅgan gĕḍaŋ aguŋ suruḥ ayu, jambéné taṅanan, kasasaban mori putiḥ dadi roŋ waḍaḥ, sarta kĕmbar   mayaŋ sajoḍo paḍa sumaji ana iŋ pamĕjaṅan.
nuli iŋ antara manawa wis sirĕp woŋ utawa wayaḥ tĕṅaḥ wĕṅi, paḍa tindak mĕñaŋ ĕṅgon pamĕjaṅan, kaŋ bakal kawĕjaŋ liṅgiḥ marĕp maṅulon sĕrta dudupa ratus kaasĕpaké iŋ kupiŋ kiwa bañjur iŋ iruŋ, wĕkasan iŋ ḍaḍa, iku wiwit kawĕjaŋ tĕka guruné, mawa sakṣi papat kaŋ wis paḍa tuṅgal ṅèlmu. déné kaŋ kawĕjaṅaké, anurut pamĕjaṅé para wali wolu iŋ tanaḥ jawa, kakumpulaké dadi sawiji. wiyosé paḍa amèt wijiniŋ ṅèlmu kĕkiyasan saka dalil paṅandikaniŋ allaḥ, kaŋ kasĕbut iŋ dalĕm hadist paṅandikané kajĕṅ nabi muhammad rasulu'llaḥ maraŋ sayidina ali, kawisikaké iŋ kupiŋ kiwa, papaṅkatané dadi woluŋ wĕjaṅan, kapratélakaké iŋ ṅisor iki jarwané kabèḥ.
1. wisikan ananiŋ dat.
sajatiné ora ana apa apa, awit duk makṣi awaŋ uwuŋ duruŋ ana sawiji wiji, kaŋ ana ḍiṅin iku iṅsun, ora ana paṅéran, aṅiŋ iṅsun sajatiniŋ dat kaŋ amaha suci aṅlimputi iŋ sipatiṅsun, anartani iŋ asmaniṅsun, amrataṇḍani iŋ ap'aliṅsun.
2. wĕḍaran wahananiŋ dat.
sajatiné iṅsun dat kaŋ amurba amisésa kaŋ kawasa anitahaké sawiji   wiji dadi paḍa sanalika sampurṇa saka iŋ kudratiṅsun, iŋ kono wus kañatahan prataṇḍaniŋ ap'aliṅsun minaṅka bubukaniŋ iradatiṅsun, kaŋ ḍiṅin iṅsun anitahaké kayu, aran sajaratu'lyakin, tumuwuḥ iŋ sajroniŋ 'alam 'adam makdum azali : nuli cahya, aran nur muhammad : nuli kaca, aran miratu'lkayahi : nuli ñawa aran roḥ idlapi : nuli damar, aran kandil : nuli sosotya, aran daraḥ nuli diṅdiŋ jalal, aran kijab kaŋ minaṅka warananiŋ khalaratiṅsun.
3. gĕlaran kahananiŋ dat.
sajatiné manusa iku rahsaniṅsun, lan iṅsun iki rahsaniŋ manusa, karana iṅsun anitahaké adam, asal sakiŋ iŋ 'anasir pataŋ prakara, 1 : bumi, 2 : gĕni : 3 : aṅin, 4 : bañu, iku dadi kawujudaniŋ sipatiṅsun iŋ kono iṅsun pañjiṅi mudaḥ limaŋ prakara, 1 : nur, 2 : rahsa, 3 : roḥ, 4 : napsu, 5 : budi, iya iku minaṅka warananiŋ wahyaniṅsun kaŋ amaha suci.
4. pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al makmur.
sajatiné iṅsun anata maligé ana sajroniŋ bahit al makmur, iku omaḥ ĕṅgoniŋ paraméyaniṅsun, jumĕnĕŋ ana sirahiŋ adam, kaŋ ana iŋ sajroniŋ siraḥ iku dimak, iya iku utĕk, kaŋ ana iŋ antaraniŋ utĕk iku manik, sajroniŋ manik iku budi, sajroniŋ budi iku napsu, sajroniŋ napsu iku sukṣma, sajroniŋ sukṣma iku rahsa, sajroniŋ rahsa iŋ iṅsun, ora ana paṅéran, aṅiŋ iṅsun dat kaŋ aṅlimputi iŋ kahanan jati.
5. pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al muharram.
sajatiné iṅsun anata maligé ana sajroniŋ bahit al muharram, iku omaḥ ĕṅgoniŋ lalaraṅaniṅsun, jumĕnĕŋ ana iŋ ḍaḍaniŋ adam, kaŋ ana iŋ sajroniŋ ḍaḍa iku ati, kaŋ ana antaraniŋ ati iku jantuŋ, sajroniŋ jantuŋ iku budi, sajroniŋ budi iku jinĕm, iya iku aṅĕn aṅĕn, sajroniŋ aṅĕn aṅĕn iku sukṣma, sajroniŋ sukṣma iku rahsa, sajroniŋ rahsa iku iṅsun, ora ana paṅéran, aṅiŋ iṅsun dat kaŋ aṅlimputi iŋ kahanan jati.
6. pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al mukaddas.
sajatiné iṅsun anata maligé ana sajroniŋ bahit al mukaddas iku, omaḥ ĕṅgoniŋ pasucèniṅsun, jumĕnĕŋ ana iŋ koṇṭoliŋ adam, kaŋ ana iŋ sajroniŋ koṇṭol iku priṅsilan, kaŋ ana iŋ antaraniŋ priṅsilan iku nutpaḥ, iya iku mani, sajroniŋ mani iku madi, sajroniŋ madi iku wadi, sajroniŋ wadi iku manikĕm, sajroniŋ manikĕm iku rahsa, sajroniŋ rahsa iku iṅsun, ora ana paṅéran, aṅiŋ iṅsun dat kaŋ aṅlimputi iŋ kahanan jati, jumĕnĕŋ nukat gahib tumurun dadi johar awal, iŋ kono wahananiŋ 'alam achadiyat, 'alam wahdat, 'alam wachidiyat, 'alam arwaḥ, 'alam misal, 'alam ajsam, 'alam insan kamil, dadiniŋ manusa kaŋ sampurṇa, iya iku sajatiniŋ sipatiṅsun.
7. santosaniŋ iman .
iṅsun anakṣèni, satuhuné ora ana paṅéran, aṅiŋ iṅsun, lan anĕkṣèni iṅsun, satuhuné muhammad iku utusaniṅsun.
8. sasahitan.
iṅsun anakṣèni iŋ datiṅsun ḍéwé, satuhuné ora ana paṅéran, aṅiŋ iṅsun, lan anakṣèni iṅsun, satuhuné muhammad iku utusaniṅsun, muhammad iku cahyaniṅsun, iya iṅsun kaŋ urip ora kĕna iŋ pati, iya iṅsun kaŋ éliŋ ora kĕna iŋ lali, iya iṅsun kaŋ laṅgĕŋ ora kĕna owaḥ giṅsir iŋ kahanan jati, iya iṅsun kaŋ waṣkita ora kasamaran iŋ sawiji wiji, iya iṅsun kaŋ amurba amisésa kaŋ kawasa wicakṣana ora kĕkuraṅan iŋ paṅrĕti, byar sampurṇa paḍaŋ tarawaṅan, ora karasa apa apa, ora ana katon apa apa, muŋ iṅsun kaŋ aṅlimputi iŋ 'alam kabèḥ kalawan kodratiṅsun. sawisé ganĕp pamĕjaṅé, nuli amaraḥ patrapé parabotiŋ ṅèlmu dadi woluŋ paṅkat, kasĕbut iŋ ṅisor iki :
1. pamuja.
ana pupujaniṅsun sawiji, daté iya datiṅsun, sipaté iya sipatiṅsun, asmané iya asmaniṅsun, ap'alé iya ap'aliṅsun. iṅsun puja iŋ patĕmon tuṅgal sakahanan iṅsun, sampurṇa kalawan kudratiṅsun.
2. tobat utawa panalaṅsa.
iṅsun analaṅsa maraŋ datiṅsun ḍéwé, rĕgĕdiŋ jisimiṅsun gorohé iŋ atiniṅsun, srĕṅéṅé iŋ napsuniṅsun, laliné iŋ uripiṅsun salawas lawasé, iŋ mĕṅko iṅsun ruwat iŋ sadosaniṅsun kabèḥ saka iŋ kudrat iṅsun.
3. paṅruwat.
iṅsun aṅruwat kadaṅiṅsun papat kalima pañcĕr kaŋ dumunuŋ ana iŋ badaniṅsun ḍéwé, mar marti kakaŋ kawaḥ aḍi ari ari gĕtiḥ pusĕr, sakèhiŋ kadaṅiṅsun kaŋ ora katon, lan ora karawatan, utawa kadaṅiṅsun kaŋ mĕtu saka iŋ marga hina, lan kaŋ ora mĕtu saka iŋ marga hina, sarta kadaṅiṅsun kaŋ mĕtu barĕŋ sadina kabèḥ paḍa sampurṇa nirmala waluya iŋ kahanan jati déniŋ kudratiṅsun.
4. sakṣi iŋ dat kita, kaya sasahitan.
iṅsun anakṣèni iŋ datiṅsun ḍéwé, satuhuné ora ana paṅéran, aṅiŋ iṅsun, lan anakṣèni iṅsun, satuhuné muhammad iku utusaniṅsun, iya sajatiné kaŋ aran allaḥ iku badaniṅsun, rosul iku rahsaniṅsun, muhammad iŋ cahyaniṅsun, iya iṅsun kaŋ urip kĕna iŋ pati, iya iṅsun kaŋ éliŋ ora kĕna iŋ lali, iya iṅsun kaŋ laṅgĕŋ ora kĕna owaḥ giṅsir iŋ kahanan jati, iya iṅsun kaŋ waṣkiṭa ora kasamaran iŋ sawiji wiji, iya iṅsun kaŋ amurba amisésa kaŋ kawasa wicakṣana ora kĕkuraṅan iŋ paṅarti, byar sampurṇa paḍaŋ tarawaṅan, ora karasa apa apa, ora ana katon apa apa, muŋ iṅsun kaŋ aṅlimputi iŋ 'alam kabèḥ kalawan kudratiṅsun.
5. anucèkaké sakèhiŋ 'anasir.
iṅsun anucèkaké sakaliriŋ 'anasiriṅsun kaŋ abaṅsa jasmani suci mulya sampurṇa anuṅgal kalawan sakaliriŋ 'anasiriṅsun kaŋ abaṅsa rokhani, nirmala waluya iŋ kahanan jati déniŋ kudratiṅsun.
6. aṅawinaké badan karo ñawa.
allaḥ kaŋ kinawin, winalénan déniŋ rosul, paṅuluné muhammad, sakṣiné malahikat papat, iya iku iṅsun kaŋ aṅawin badaniṅsun, winalénan déniŋ rahsaniṅsun, kahuṅgahaké déniŋ cahyaniṅsun, sinakṣènan déniŋ malahékatiṅsun papat, jabrahil, iya iku paṅucap iṅsun.
minkahil, paṅambuniṅsun, israpil,, paniṅaliṅsun 'ijrahil, pamiyarṣaniṅsun, srikawiné sampurṇa saka iŋ kudratiṅsun.
7. saṅkan paraniŋ tanazu'ltarki.
iṅsun mañcad saka iŋ alam insan kamil, tumĕka iŋ 'alam ajsam, nuli tumahéka mariŋ 'alam misal, nuli tumĕka mariŋ 'alam arwaḥ, nuli tumĕka mariŋ 'alam wachdiyat, nuli tumĕka mariŋ 'alam wahdat, nuli tumĕka mariŋ 'alam achadiyat, nuli tumĕka mariŋ 'alam iansa kamil manèḥ, sampurṇa paḍaŋ tarawaṅan saka iŋ kudratiṅsun.
8. pambirat asaliŋ cahya.
cahya irĕŋ kadadéyaniŋ napsu luwamaḥ, sumurup mariŋ cahya kaŋ abaŋ, cahya abaŋ kadadéyaniŋ napsu amataḥ, sumurup mariŋ cahya kaŋ kuniŋ, cahya kuniŋ kadadéyaniŋ napsu supiyaḥ sumurup mariŋ cahya kaŋ putiḥ, cahya putiḥ kadadéyaniŋ napsu mutmahinaḥ, sumurup mariŋ cahya kaŋ amañcawarṇa, cahya kaŋ amañcawarṇa, kadadéyaniŋ pramana, sumurup mariŋ datiŋ cahyaniṅsun kaŋ awĕniŋ mañcur mañcoroŋ gumilaŋ tanpa wĕwayaṅan, byar sampurṇa paḍaŋ tarawaṅan, ora na katon apa apa kabèḥ kabèḥ paḍa kalimputan déniŋ datiṅsun saka iŋ kudratiṅsun.
sawisé maṅkono, nuli maraḥ manèḥ parabotiŋ amatrapaké pañjĕnĕṅaniŋ dat, dadi saṅaŋ paṅkat, kasĕbut iŋ ṅisor iki :
1. aṅumpulaké kawula gusti.
iṅsun datiŋ gusti kaŋ asipat ésa, aṅlimputi iŋ kawulaniṅsun, tuṅgal dadi sakahanan, sampurṇa saka iŋ kudratiṅsun.
2. maha sucèkaké iŋ dat.
iṅsun dat kaŋ amaha suci kaŋ asipat laṅgĕŋ, kaŋ amurba amisésa kaŋ kawasa, kaŋ sampurṇa nirmala waluya iŋ jatiniṅsun kalawan kudrat iṅsun.
3. aṅrakit karatoniŋ dat.
iṅsun dat kaŋ maha luhur kaŋ jumĕnĕŋ ratu aguŋ, kaŋ amurba amisésa kaŋ kawasa, andadèkaké iŋ karatoniṅsun kaŋ aguŋ, kaŋ amaha mulya. iṅsun wĕṅku sampurṇa sakapraboniṅsun, sankĕp, sahisèn sahisèniŋ  karatoniṅsun, pĕpak sabalaniṅsun, kabèḥ ora ana kaŋ kĕkuraṅan, byar gumĕlar dadi saciptaniṅsun, ana sasĕdyaniṅsun, tĕka sakarṣaniṅsun kabèḥ saka iŋ kudratiṅsun.
4. aṅracut jisim.
jisimiṅsun kaŋ kari ana iŋ 'alam duña, yèn wis ana iŋ jaman karamatiŋ maha mulya, wulu kulit dagiŋ gĕtiḥ baluŋ suṅsum sapanuṅgalané kabèḥ, asalé saka iŋ cahya muliha mariŋ cahya, sampurṇa bali maraŋ iṅsun manèḥ, saka iŋ kudratiṅsun.
5. anarik sampurṇaniŋ akrab.
yoganiṅsun sapaṇḍuwur sapaṅisor kabèḥ, kaŋ paḍa muliḥ iŋ jaman karamatiŋ 'alamé ḍéwé ḍéwé, paḍa suci mulya sampurṇa kaya iṅsun saka iŋ kudratiṅsun.
6. aṅukud gumĕlariŋ jagad.
iṅsun andadèkaké 'alam duña sahisèn isèné kabèḥ iki, yèn wis tutug iŋ wĕwaṅĕné, iṅsun kukud muliḥ mulya sampurṇa dadi sawiji kalawan kahananiṅsun manèḥ saka iŋ kudratiṅsun.
7. ambabar kaharjaniŋ turas.
turasiṅsun kaŋ makṣiḥ paḍa kari ana iŋ 'alam duña kabèḥ paḍa nĕmuwa suka buṅaḥ sugiḥ siṅgiḥ aja ana kaŋ kĕkuraṅan, rahayu salamĕta sapaṇḍuwur sapaṅisor saka iŋ kudrat iṅsun.
8. amasaŋ paṅasihan.
sakèhé titahiṅsun kabèḥ, kaŋ paḍa andulu kaŋ paḍa karuṅu paḍa asiḥ wĕlasa maraŋ iṅsun, saka iŋ kudratiṅsun.
9. amasaŋ kamayan.
sakèhiŋ makhlukiṅsun kabèḥ, kaŋ ora aṅédahaké mariŋ sun, paḍa kabrawa iŋ kamayan déniŋ kudratiṅsun.

iŋ wĕkasan kaŋ kawĕjaŋ dijatènana yèn paṅaṅgoniŋ patrap paratikĕlé sawiji sawiji, kapratélakaké ana babariŋ wirid kaŋ amawa murad makṣud, kasĕbut dadi pituduhané dununiŋ ṅèlmu makripat kabèḥ mahu iku.

sawisé maṅkono, kaŋ amĕjaŋ maca doṅa istiqpar karo doṅa kabula sajroniŋ batin anuwun paṅapura maraŋ kaŋ amurba amisésa iŋ ṅahurip, supaya aja ṅanti olèḥ wĕwĕlak aṅgoné amĕḍaraké rahsaniŋ dat iku.

nuli kaŋ kawĕjaŋ dijañjèni, manawa isiḥ urip guruné, ora kĕna amĕjaŋ, kaŋ wis kalakon andékaké ora prayoga, déné manawa kaburu iŋ prĕlu, ana akrabé kaŋ lara lara baṅĕt, maṅka duruŋ ṅèlmu iku kĕna amisik ananiŋ dat bahé.

añjabané saka maṅkono, sahupama kaŋ kawĕjaŋ mahu duruŋ anarima isiḥ kuraŋ paḍaŋ iŋ panampané, manawa arĕp aṅguguru iŋ liyané manèḥ ora dadi apa, aṅgĕr añjaluk idiniŋ guru kaŋ amĕjaŋ ṅĕlmu iku.

sawisé maṅkono, bañjur paḍa sasalaman, utamané kaŋ kawĕjaŋ mahu yèn karṣa aṅabĕkti maraŋ kaŋ amĕjaŋ.

sawisé luwar saka pamĕjaṅan, iŋ kono nuli paḍa aṅĕpuŋ ambĕṅan, salamĕtiŋ jiwa raga, muṅguḥ kèhiŋ ambĕṅan dadi tĕluŋ alasan, iŋ ṅisor iki pratélané.
1.  mumulé aṅaturi ḍahar kaṅjĕŋ nabi muhammad rasulu'llaḥ, sĕga wuduk, lĕmbaraŋ pitik, utawa ĕṇḍog, kĕrupuk lombok téroŋ.
2.  mumulé aṅaturi ḍahar para sahabat rasul karo para waliu'llaḥ sĕga goloŋ, pĕcĕl pitik, jaṅan mĕnir, iwak kĕbo, siji kagorèŋ.
3.  mumulé aṅaturi ḍahar maraŋ para luluhur kaŋ paḍa amĕḍaraké rahsaniŋ ṅèlmu makripat, apa kaŋ dadi ḍĕḍaharané nalika isiḥ urip, sarta ṅaṅgo kinaŋ, kĕmbaŋ koñoḥ, kabèḥ iku paḍa kadoṅanan doṅa rasul, majmuk, kabula, tulak bilahi wĕkasan salamĕt.

déné pikolèhiŋ amĕjaŋ iku yèn amarĕṅi sasi taṅgalé sapisan iŋ dina jum'at, pamĕjané anuju purṇama, aṅgĕré ora saṅar ora na'as, sarta ora tali waṅké, manawa saṅaraniŋ sasi anuju dina jum'at, pamĕjaṅé iŋ dina aṅgara kasiḥ (sĕlasa kliwon), ora ṅétuŋ purṇama.

muṅguḥ pikolèhiŋ ĕṅgon pamĕjaṅan iku, bumi suci kaŋ bĕcik arané, sarta ora kahuban waṅon, utamané yèn ana iŋ gunuŋ, iŋ ara aru bañu, aṅgĕr bĕcik jĕnĕṅé sarta sĕpĕn, prayoga kaṅgo paṅgonan amĕjaŋ kaya ta : iŋ gunuŋ aguŋ, ara ara iŋ purwadadi, iŋ ṅadipala, baṅawan iŋ ṅombol, luwiḥ utama pisan manawa amĕjaŋ ana iŋ sitiṅgil, utawa palataran iŋ mĕśjid gĕḍé, sapapaḍané kaŋ sakira pakolèḥ iŋ jĕnĕŋ karo paṅgonané.

bab guru

iki pratélané wajibiŋ woŋ kaŋ pantĕs dadi guru, woluŋ prakara.
1. baṅsaniŋ awirya, tĕgĕsé baṅsa luhur, kaŋ isiḥ kadrajatan.
2. baṅsaniŋ agama, tĕgĕsé baṅsa 'ulama kaŋ 'alim iŋ kitab.
3. baṅsaniŋ atapa, tĕgĕsé baṅsa paṇḍita, kaŋ tansaḥ ulaḥ laku.
4. baṅsaniŋ sujana, tĕgĕsé baṅsa linuwiḥ, kaŋ dadi woŋ bĕcik.
5. baṅsaniŋ aguna, tĕgĕsé baṅsa pintĕr, kaŋ ulaḥ kabisan.
6. baṅsaniŋ prawira, tĕgĕsé baṅsa prajurit, kaŋ isiḥ kasuwur kaprawirané.
7. baṅsaniŋ supuña, tĕgĕsé baṅsa sugiḥ, kaŋ isiḥ kabĕgjan.
8. baṅsaniŋ susatya, tĕgĕsé baṅsa tani, kaŋ tĕmĕn.

déné paṅaṅgoniŋ woŋ kaŋ dadi guru, woluŋ prakara.
1. paramasastra, tĕgĕsé limpad iŋ sastra.
2. paramakawi, tĕgĕsé putus iŋ kawi.
3. mardibasa, tĕgĕsé bisa  mamantĕs tĕmbuŋ.
4. mardawalagu, tĕgĕsé bisa gawé lĕmĕsiŋ lalagon.
5. hawicarita, tĕgĕsé sugiḥ crita.
6. mandraguna, tĕgĕsé sugiḥ kabisan.
7. nawuṅkriḍa, tĕgĕsé lantip iŋ paṅlĕpasan.
8. sambégana, tĕgĕsé èṅĕtan.

ugĕriŋ woŋ dadi guru, woluŋ prakara.
1. asiḥ iŋ murid, diaṅgĕp anak putu.
2. tulatèn pamulaṅé, ora mawa wagaḥ wigiḥ.
3. lumuḥ iŋ pamriḥ, ora duwé paṅaraḥ apa apa.
4. taṅgap iŋ sasmita, bisa anampani pasĕmoniŋ murid.
5. sĕpĕn iŋ paṅgrayaṅan ora dadi kira kiraniŋ murid.
6. ora ambalèkaké patakon.
7. ora ṅĕṇḍak kagunan.
8. ora amburu alĕman, aṅuṅgul uṅgulaké kapintĕrané.

utamané woŋ dadi guru, woluŋ prakara.
1. mulus iŋ sarira, ora ana cacadé.
2. alus iŋ wicara, ora sok  mimisuḥ lan supata.
3. jatmika iŋ solaḥ.
4. antĕpan bubudèné.
5. paramarta lalabuhané.
6. patitis nalaré.
7. bĕci lĕbĕté.
8. ora duwé pakarĕman.

bab murid

iki pratélané kaŋ wajib dadi murid, woluŋ prakara.
1. tĕḍak turun. 2. tuṅgal baṅsa. 3. tuṅgal agama. 4. tuṅgal basa. 5. sumurup iŋ sastra. 6. wis kaléwat tĕṅaḥ tuwuḥ. 7. tanpa lalara. 8. tanpa kuciwa.

wĕnaṅiŋ dadi murid, woluŋ prakara.
1. nastiti. 2. nastapa. 3. kulina. 4. santosa. 5. diwasa. 6. éṅĕtan. 7. santika. 8. lana.

mokaliŋ dadi murid, woluŋ prakara.
1. édan. 2. ayan. 3. wuta. 4. tuli. 5. bisu. 6. bocaḥ duruŋ déwasa. 7. woŋ tuwa kaŋ wis lali. 8. woŋ lana baṅĕt kaŋ wis lali.

paṅgoniŋ dadi murid, woluŋ prakara.
1. aṅimanaké, sirik yèn mahidoa.
2. aṅatonaké, sirik yèn anapèkĕna.
3. anastitèkaké, sirik yèn aṅlirwakna.
4. anĕraṅaké, sirik yèn añuwala.
5. amusawarataké, sirik yèn amiyagaha.
6. aṅgĕlaraké, sirik yèn aṅumpĕta.
7. aṅlulusaké, sirik yèn ambatalĕna.
8. anindakaké, sirik yèn aṅĕnĕṅĕna.

babariŋ wirid kaŋ amawa murad makṣud

iki babariŋ kaŋ amawa murad saha makṣudé pisan, aṅiras minaṅka babukaniŋ hidayat kaŋ dadi pituduhan dunuṅiŋ ṅèlmu makripat kabèḥ, wiyosé asal saka iŋ dalil, hadis, idjmak, kiyas.

tĕgĕsiŋ dalil, anuduhaké paṅandikaniŋ allaḥ.
tĕgĕsiŋ hadis, añaritakaké wĕwulaṅiŋ rasulu'llaḥ.
tĕgĕsiŋ idjmak, aṅumpulaké wĕwĕjaṅiŋ para wali.
tĕgĕsiŋ kiyas amĕñcaraké wĕwarahiŋ para paṇḍita.
kabèḥ iku, paḍa dadi pambukaniŋ kĕkĕran kaŋ amĕḍaraké rahsa gahib sajatiniŋ ṅahurip, supaya waṣkiṭa iŋ uripé, lĕstariya urip awal akhir, déné apĕsiŋ kawula manawa tumĕka iŋ jañji, amuŋ bisaa, waṣkiṭa iŋ sampurṇaniŋ saṅkan paran, kamulyaniŋ kahanan jati ana iŋ jaman kalaṅgĕṅan, aja ṅanti korup maraŋ panasaran.

muṅguḥ kaŋ dadi wijiniŋ ṅèlmu makripat anurut kĕkiyasan saka, hadis paṅandikané kaṅjĕŋ nabi muhammad, kaŋ kawĕjaṅaké maraŋ sayidina 'ali, kinèn aṅĕtokaké ananiŋ dat kaŋ kasĕbut iŋ dalil sapisan, saka paṅandikaniŋ paṅéran kaŋ amaha suci, kawisikaké iŋ taliṅan kiwa, kaya iŋ ṅisor iki jarwané.

sajatiné ora ana apa apa, awit duk makṣiḥ awaŋ awuŋ duruŋ ana sawiji wiji, kaŋ ana ḍiṅin iku iṅsun, ora ana paṅéran, aṅiŋ iṅsun sajatiniŋ dat kaŋ amaha suci, aṅlimputi iŋ sipatiṅsun, anartani iŋ asmaraniṅsun, amrataṇḍani iŋ ap'aliṅsun.

muṅguḥ dunuṅé maṅkéné.
kaŋ aṅandika sajatiniŋ dat kaŋ amaha suci iku iya urip kita pribadi, sayĕkti katitipan rahsaniŋ dat kaŋ maha aguŋ, aṅlimputi iŋ sipat iku iya rupa kita pribadi, sayĕkti kawimbuhan warṇaniŋ dat kaŋ élok. anartani asma iku iya nama kita pribadi, sayĕkti kaaku pasĕbutaniŋ dat kaŋ wisésa. amrataṇḍani ap'al iku iya solaḥ bawa kita pribadi, sayĕkti anĕkaké pakartiniŋ dat kaŋ sampurṇa. mula babasané wahananiŋ dat iku añamadi sipat, sipat iku anartani asma, asma iku amrataṇḍani ap'al, ap'al iku dadi wahananiŋ dat.

déné dat, ĕṅgoné añamadi sipat iku upama kaya madu kalawan manisé, yĕkti ora kĕna kapisahĕna.

déné sipat ĕṅgoné amartani asma iku upama kaya srĕṅéṅé lawan soroté, yĕkti ora kĕna yèn kabédakĕna.

déné asma, ĕṅgoné amrataṇḍani ap'al iku upama kaya pahésan kaŋ aṅilo lawan wĕwayaṅané yĕkti sahula bawaniŋ kaŋ aṅilo, wĕwayaṅan mahu mèlu bahé.

déné ap'al, aṅgoné dadi wahananiŋ dat iku upama kaya samudra lawan ombaké, yĕkti wahananiŋ ombak anut saka rèḥ   iŋ samudra.

dadi sajatiné, kaŋ anama dat iku, tajaliniŋ muḍammad iku, wahananiŋ cahya kaŋ aṅlimputi iŋ jasad, dumunuŋ ana iŋ urip kita, iya iku urip ḍéwé ora ana kaŋ aṅuripi, mula kawasa aniṅali, amiyarṣa, aṅganda, aṅandika, aṅrasakaké saliriŋ rahsa, iku saka kudrat kita kabèḥ, tĕgĕsé maṅkéné, datiŋ paṅéran kaŋ amaha suci iku ĕṅgoné aniṅali saka aṅagĕm nétra kita, ĕṅgoné amiyarṣa iya aṅagĕm iŋ taliṅan kita, ĕṅgoné aṅambĕt iya aṅagĕm iŋ grana kita, ĕṅgoné aṅandika iya aṅagĕmkaké saliriŋ rasa iya aṅagĕm paṅrasa kita, aja mawa uwas sumĕlaŋ iŋ galiḥ, sabab wahananiŋ wahya dyatmika iku wis kasarira, tĕgĕsé lahir batiniŋ allaḥ wis dumunuŋ ana iŋ urip kita pribadi, manawaniŋ babasané tuwa datiŋ manusa karo sipatiŋ allaḥ, awit dadiniŋ dat iku kadim azali abadi, tĕgĕsé ḍiṅin ḍéwé nalika isiḥ awaŋ awuŋ salawasé iŋ kahanan kita, dadiniŋ sipat kudusu'l'alam tĕgĕsé añar ana kahananiŋ 'alam duña, ananiŋ paḍa tarik tinarik tĕtĕp tinĕtĕpan samubaraŋ kaŋ anam dat iku sayĕkti kadunuṅan iŋ dat kabèḥ.

déné muṅguḥ iŋ urut urutané dumadiniŋ dat sipat iku ana wahanané, kasĕbut iŋ dalil kapiṇḍo, saka paṅandikaniŋ paṅéran kaŋ maha suci, maṅkéné jarwané.

sajatiné iṅsun dat kaŋ amurba amisésa kaŋ kawasa anitahaké sawiji wiji dadi paḍa sanalika sampurṇa saka iŋ kudratiṅsun, iŋ kono wus kañatahan prataṇḍaniŋ ap'aliṅsun minaṅka kĕbukaniŋ iradatiṅsun, kaŋ ḍiṅin iṅsun anatihaké kayu, aran sajaratu'lyakin, tunuwuḥ iŋ sajroniŋ 'alam 'adam makdum azali abadi nuli cahya aran nur muhammad, nuli kaca aran miratu'lkayahi, nuli ñawa aran roḥ idlapi, nuli damar aran kaṇḍil, nuli sosotya aran daraḥ, nuli diṅdiŋ jalal aran kaŋ minaṅka warṇaniŋ chalratiṅsun.

muṅguḥ dunuṅé maṅkéné.
1. sajaratu 'lyakin, tumuwuḥ iŋ sajroniŋ 'alam 'adam makdum azali abadi, tĕgĕsé, kayu sajati dumunuŋ iŋ jagad suñaruri, isiḥ awaŋ awuŋ salawasé iŋ kahanan   kita, iku hakékatiŋ dat mutlak kaŋ kadim, tĕgĕsé sajatiniŋ dat kaŋ amasti ḍiṅin ḍéwé, iya iku datiŋ atma, dadi wahananiŋ 'alam akhadiyat.
2. nur muhammad, tĕgĕsé cahya kaŋ pinuji, kacarita iŋ hadis, warṇané kaya manuk mĕrak, dumunuŋ araḥ arahiŋ sajaratu'l yakin, iku hakékatiŋ cahya kaŋ iṅaku tajaliniŋ dat, ana sajroniŋ nukat gahib, minaṅka sipatiŋ atma, dadi wahananiŋ 'alam wahdat.
3. miratu'lkayahi, tĕgĕsé kaca wiraṅi, kacarita iŋ hadis dumunuŋ ana saṅarĕpiŋ nur muhammad, iku hakékatiŋ pramana, kaŋ iṅaku rahsaniŋ dat, minaṅka asmaniŋ atma, dadi wahananiŋ 'alam wakhidiyat.
4. roḥ idlapi, tĕgĕsé ñawa kaŋ wĕniŋ, kacarita iŋ hadis asal saka nur muhammad, iku hakékatiŋ sukṣma, kaŋ iṅaku kahananiŋ dat, minaṅka ap'aliŋ atma, dadi wahananiŋ 'alam 'arwaḥ.
5. kandil, tĕgĕsé diyan tanpa gĕni, kacarita iŋ hadist awarṇa sosotya kaŋ mañcur mañcoroŋ gumantuŋ tanpa caṇṭèlan, iŋ kono kahananiŋ nur muhammad, sarta ĕṅgon pakumpulaniŋ roḥ kabèḥ, iku hakékatiŋ aṅĕn aṅĕn, kaŋ iṅaku wĕwayaṅaniŋ dat, minaṅka ĕmbananiŋ atma, dadi wahananiŋ 'alam misal.
6. daraḥ, tĕgĕsé sosotya kacarita iŋ hadist adarké sorot mañcawarṇa, paḍa kaṅgonan malahikat, iku hakékatiŋ budi, kaŋ iṅaku papahèsaniŋ dat, minaṅka wiwaraniŋ atma, dadi wahananiŋ 'alam ajsam.
7. kijab, iṅaran diṅdiŋ jalal, tĕgĕsé warana kaŋ aguŋ, kacarita iŋ hadist mĕtu saka sosotya kaŋ amañcawarṇa, iŋ nalika mosik aṅanakaké uruḥ, kukus, bañu, iku hakékatiŋ jasad, kaŋ iṅaku warananiŋ dat, minaṅka sasandaniŋ atma, dadi wahananiŋ 'alam insan kamil.

muṅguḥ pratélané saka ijmak kiyas, papaṅkataniŋ dindiŋ jalal, kaŋ awarṇa uruḥ, kukus, bañu, mahu paḍa dadi anĕluŋ warana, kasĕbut iŋ ṅisor iki.

kaŋ ḍiṅin, uruḥ, amĕtokaké tĕluŋ paṅkat, 1 : kijab kisma, dadi wahyaniŋ jasad iŋ jaba, kaya ta : kulit dagiŋ sapanuṅgalané : 2 : kijab rukmi, dadi wahyaniŋ jasad iŋ jĕro, kaya ta : utĕk manik jantuŋ sapanuṅgalané, 3 : kijab rĕtna, dadi wahyaniŋ jasad kaŋ alĕmbut kaya ta : mani gĕtiḥ suṅsum sapanuṅgalané.

kaŋ kapiṇḍo, kukus, amĕtokaké tĕluŋ paṅkat,
1.  kijab pĕpĕtĕŋ, dadi wahananiŋ napas sapanuṅgalané,
2. kijab guntur, dadi wahananiŋ pañcadriya,
3. kijab gĕni, dadi wahananiŋ napsu.

kaŋ kapiŋ tĕlu, bañu amĕtokaké tĕluŋ paṅkat,
1. kijab ĕmbun bañu urip, dadi kahananiŋ sukṣma,
2. kijab nur rasa, dadi kahananiŋ rahsa,
3. kijab nur cahya kaŋ kaluwiḥ paḍaŋ, dadi kahananiŋ atma.

kabèḥ iku warananiŋ dat paḍa dumunuŋ ana insan kamil, tĕgĕsé kasampurṇaniŋ manusa, aja uwas sumĕlaŋ manèḥ, sabab kahananiŋ balé'arasy, kurṣi, lochil makpul, kalan, taraju, wot siratu'lmustakim, swarga, naraka, bumi, laṅit, sahisèn isèné kabèḥ iku, wis kawĕṅku ana sajroniŋ warana, sinamadan déniŋ dat kita kaŋ maha aguŋ, gumĕlar dadi kahélokaniŋ sipat sipat kaŋ ésa, anartani iŋ kawasaniŋ ap'al kita kaŋ sampurṇa, pratélané kaya ta, iŋ nalika kaŋ amaha suci karṣa amujudané sipaté, iṅaran adam, asal saka 'anasir pataŋ prakara, 1 : bumi, 2 : gĕni, 3 : aṅin, 4 : bañu, iku kahanané kasĕbut ana iŋ dalil kapiŋ tĕlu, saka paṅandikaniŋ paṅéran kaŋ amaha suci, maṅkéné jarwané.
sajatiné manusa iku rahsaniṅsun, lan iṅsun iki rahsaniŋ manusa, karana iṅsun anitahaké adam, asal saka iŋ 'anasir pataŋ prakara, 1 : bumi, 2 : gĕni, 3 : aṅin, 4 : bañu, iku dadi kawujudaniŋ sipatiṅsun, iŋ kono iṅsun pañjiṅi mudaḥ limaŋ prakara, 1 : nur, 2 : rahsa, 3 : roḥ, 4 : napsu, 5 : budi, iya iku minaṅka warṇaniŋ wayahiṅsun kaŋ amaha suci.

muṅguḥ dunuṅé maṅkéné.
mudaḥ iku datiŋ kawula, wayaḥ iku datiŋ gusti kaŋ asipat laṅgĕŋ, kacarita iŋ hadist pañjiṅiŋ mudaḥ limaŋ prakara mahu, wiwit saka iŋ ĕmbun ĕmbunan, lèrèn ana iŋ utĕk, bañjur tumurun maraŋ nétra, bañjur tumurun maraŋ lésan, bañjur tumurun maraŋ jaja, bañjur sumarambaḥ iŋ jasad 'kabèḥ, saṅkĕpé jumĕnĕŋ insan kamil maṅkono iku kawimbuhan saka karṣané kaŋ amaha suci ĕṅgoné añjĕnĕṅaké maligéniŋ dat, katata ana iŋ bahitu'llaḥ, dadi tĕluŋ kahanan, iku sajatiné minaṅka kayĕktèniŋ kahanan sawiji wiji, anaṇḍakaké chalaratiŋ dat kaŋ aguŋ, kaŋ amaha mulya, laṅgĕŋ ora kĕna owaḥ giṅsir saka kahanan jati, kasĕbut ana iŋ dalil kapiŋ pat, saka paṅandikaniŋ paṅéran kaŋ amaha suci, dadi tĕluŋ ayat, kapratélakaké iŋ ṅisor iki.
ayat kaŋ kapisan, pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al makmur, maṅkéné jarwané.
sajatiné iṅsun anata maligé ana sajroniŋ bahit al makmur, iku omaḥ ĕṅgoniŋ paraméyaniṅsun jumĕnĕŋ ana iŋ sirahiŋ adam, kaŋ ana sajroniŋ siraḥ iku dimak, iya iku utĕk, kaŋ ana iŋ antaraniŋ utĕk iku manik, sajroniŋ manik iku budi, sajroniŋ budi iku napsu, sajroniŋ napsu iku sukṣma, sajroniŋ sukṣma iku rahsa, sajroniŋ rahsa iku iṅsun, ora ana paṅéran, aṅiŋ iṅsun dat kaŋ aṅlimputi iŋ kahanan jati.

ayat kaŋ kapiṇḍo, pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al muharram, maṅkéné jarwané.
sajatiné iṅsun anata maligé ana sajroniŋ bahit al muharram, iku omaḥ ĕṅgoné lalaraṅaniṅsun, jumĕnĕŋ ana iŋ ḍaḍaniŋ adam, kaŋ ana iŋ sajroniŋ ḍaḍa iku ati, kaŋ ana iŋ antarané ati iku jantuŋ, sajroniŋ jantuŋ iku budi, sajroniŋ budi iku jinĕm, iya iku aṅĕn aṅĕn, sajroniŋ aṅĕn aṅĕn iku sukṣma, sajroniŋ sukṣma iŋ rahsa, sajroniŋ rahsa iku iṅsun, ora ana paṅéran aṅiŋ iṅsun dat kaŋ aṅlimputi iŋ kahanan jati.

ayat kaŋ kapiŋ tĕlu, pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al mukaddas, maṅkéné jarwané.
sajatiné iṅsun anata maligé ana sajroniŋ bahit al mukaddas, iku omaḥ ĕṅgoniŋ pasucèniṅsun, jumĕnĕŋ ana iŋ koṇṭoliŋ adam, kaŋ ana iŋ sajroniŋ koṇṭol iku priṅsilan, kaŋ ana iŋ antaraniŋ priṅsilan iku nuptaḥ, iya iku mani, sajroniŋ mani iku madi, sajroniŋ madi iku wadi, sajroniŋ wadi iku manikĕm, sajroniŋ manikĕm iku rahsa, sajroniŋ rahsa iku iṅsun, ora ana paṅéran, aṅiŋ iṅsun dat kaŋ aṅlimputi iŋ kahanan jati, jumĕnĕŋ nukat gahib, tumurun dadi johar awal, iŋ kono wahananiŋ 'alam akhadiyat, 'alam wahdat, 'alam wakhidiyat, 'alam arwaḥ, 'alam misal, 'alam ajsam, 'alam insan kamil, dadiniŋ manusa kaŋ sampurṇa, iya iku sajatiniŋ sipatiṅsun.

manawa wis anampani iŋ dalil paṅandikané kaŋ amaha suci maṅkono mahu diwaṣkita iŋ galiḥ, ḍuwur ḍéwé iku wahananiŋ nugraha, kahananiŋ kanugrahan,  nugraha iku datiŋ gusti, kanugrahan iku sipatiŋ kawula, tuṅgal tanpa waṅĕnan dumunuŋ ana iŋ badan kita. déné pratélané kayĕktèniŋ kahanan kabèḥ mahu kasĕbut iŋ ṅisor iki pituduhané.
kaŋ ḍiṅin, anuduhaké kaŋ kasĕbut iŋ sajroniŋ bahit al makmur, tĕgĕsé omaḥ kaŋ arané, maṅkéné dunuṅé sawiji wiji.
1. siraḥ iku wiyosé kahananiŋ bahit al makmur.
2. utĕk kahananiŋ kanta, anarik wahananiŋ cahya, dadi pambukaniŋ nitya.
3. manik kahananiŋ pramana, anarik wahananiŋ warṇa, dadi pambukaniŋ paniṅal.
4. budi kahananiŋ pranawa, anarik wahananiŋ karṣa, dadi pambukaniŋ pamicara.
5. napsu, kahananiŋ hawa, anarik wahananiŋ swara, dadi pambukaniŋ pamiyarṣa.
6. sukṣma, kahananiŋ ñawa, anarik wahananiŋ cipta, dadi pambukaniŋ paṅganda.
7. rahsa, kahananiŋ atma, anarik wahananiŋ wisésa, dadi pambukaniŋ paṅrasa.

wasiyatiŋ guru kaŋ amĕḍaraké ṅèlmu pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al makmur, utamané aṅlakonana ora karṣa ḍahar iwak utak, karo iwak manik, sĕḍĕṅané aja ṅanti aṅarani katarima ṅèlmuné.

kaŋ kapiṇḍo, anuduhaké kaŋ kasĕbut iŋ sajroniŋ bahit al muharram, tĕgĕsé omaḥ kaŋ kalaraṅan, maṅkéné dunuṅé sawiji wiji.
1. ḍaḍa iku wiyosé kahananiŋ bahit al muharram.
2. ati, kahananiŋ pañcadriya, anarik wahananiŋ napsu, dadi wahyaniŋ napas.
3. jantuŋ kahananiŋ pañcamaya, anarik wahananiŋ birahi, dadi wahyaniŋ kĕkĕtĕk.
4. budi, kahananiŋ pranawa, anarik wahananiŋ karṣa, dadi wahyaniŋ pamicara.
5. jinĕm, kahananiŋ paṅgrahita, anarik wahananiŋ swara, dadi wahyaniŋ pamiyarṣa.
6. sukṣma kahananiŋ ñawa, anarik wahananiŋ cipta, dadi wahyaniŋ paṅganda.
7. rahsa kahananiŋ atma, anarik wahaniŋ wisésa, dadi wahyaniŋ paṅarṣa.

wasiyatiŋ guru kaŋ amĕḍaraké ṅèlmu pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al muharram, utamané aṅlakonana ora karṣa ḍahar iwak ati, karo iwak jantuŋ, sĕḍĕṅané aja ṅanti aṅarani aṅĕn aṅĕn, kabar pakolèhé kaŋ wis kalakon, asriŋ katarima ṅèlmuné.

kaŋ kapiŋ tĕlu, anuduhaké kaŋ kasĕbut sajroniŋ bahit al mukaddas, tĕgĕsé omaḥ kaŋ sinucèkaké, maṅkéné dunuṅé sawiji wiji.
1. koṇṭol, iku wiyosé kahananiŋ bahit al mukaddas.
2. priṅsilan, kahananiŋ purba, katumusan wahananiŋ birahi, dadi bubukaniŋ asmaranala, iya iku saṅsĕmiŋ ati.
3. mani, kahananiŋ kanta, katumusan wahananiŋ hawa, dadi bubukaniŋ asmaratura, iya iku sĕṅsĕmiŋ sapandulon.
4. madi, kahananiŋ warṇa, katumusan wahananiŋ warṣa, dadi bubukaniŋ asmaraturiḍa, iya iku sĕṅsĕmiŋ paṅruṅu.
5. wadi, kahananiŋ rupa, katumusan wahananiŋ cipta, dadi bubukaniŋ asmaradana, iya iku sĕṅsĕmiŋ sapocapan.
6. manikĕm, wahananiŋ sukṣma, katumusan wahananiŋ paṅrasa dadi bubukaniŋ asmaratantra, iya iku sĕṅsĕmiŋ paṅarasan.
7. rahsa, kahananiŋ atma, katumusan wahananiŋ wisésa, dadi bubukaniŋ asmaragama, iya iku sĕṅsĕmiŋ salulut.

wasiyatiŋ guru kaŋ amĕḍaraké ṅèlmu pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al mukaddas, utamané aṅlakonana ora karṣa ḍahar iwak priṅsilan, sapanuṅgalané, sĕḍĕṅané aja ṅanti aṅarani mani, kabar pikolèhé kaŋ wis kalakon asriŋ katarima ṅèlmuné.

iŋ ṅisor iki ana wirayatiŋ guru, manawa amĕḍaraké rahsaniŋ bahit al mukaddas, iṅatasé amĕjaŋ maraŋ pawèstri, wĕnaŋ kiniyas maṅkéné.
iŋ nalika kaŋ amaha suci karṣa anata maligé ana sajroniŋ bahit al mukaddas, jumĕnĕŋ iŋ bagané sitti kawa, kaŋ ana sajroniŋ baga iku purana, kaŋ ana iŋ antaraniŋ purana iku rĕta, iya iku mani, sajroniŋ mani, iku madi, sajroniŋ madi iku wadi, sajroniŋ wadi iku manikĕm, sajroniŋ manikĕm iku rahsa, sajroniŋ rahsa iku datiŋ atma kaŋ aṅlimputi iŋ kahanan jati. déné pituduhé maṅkéné, baga, timbaṅiŋ koṇṭol, purana, timbaṅiŋ priṅsilan, iŋ sabañjuré paḍa karo iṅatasé amĕjaŋ maraŋ kakuŋ, ĕṅgoné amardi supaya paḍa amardiya iŋ waṣkiṭaniŋ saṅkan paran.

manawa wis waṣkiṭa, prayoga anĕtĕpna kaŋ dadi santosaniŋ iman, iya iku sahadat jati, kaŋ kasĕbut iŋ dalĕm batin maṅkéné jarwané.
iṅsun anakṣèni, satuhuné ora ana paṅéran, aṅiŋ iṅsun, lan anakṣèni iṅsun, satuhuné muhammad iku utusaniṅsun.

riwayatiŋ guru ana manèḥ, iṅatasé amĕjaŋ maraŋ pawèstri wĕnaŋ kawuwuhan maṅkéné jarwané.
iṅsun anakṣèni, satuhuné ora ana paṅéran, aṅiŋ insun, lan anakṣèni iṅsun, satuhuné muhammad iku utusaniṅsun, patimaḥ iku umatiṅsun.

manawa wis sumurup sarasaniŋ sahadat jati maṅkono mahu, nuli asahida maraŋ wahananiŋ sanak kita, iya iku kahananiŋ dumadi kaŋ gumĕlar ana iŋ 'alam duña, kaya ta : bumi, laṅit, srĕṅéṅé rĕmbulan lintaŋ, gĕni, aṅin, bañu, sapanuṅgalané kabèḥ, paḍa anakṣènana yèn kita mĕṅko wis aṅakoni jumĕnĕŋ datiŋ gusti kaŋ amaha suci, dadi sipatiŋ allaḥ kaŋ sĕjati, kasĕbut iŋ dalĕm batin maṅkéné jarwané.
iṅsun anakṣèni iŋ datiṅsun ḍéwé, satuhuné ora ana paṅéran, aṅiŋ iṅsun, lan anakṣèni iṅsun, satuhuné muhammad iku utusaniṅsun, iya sĕjatiné kaŋ aran allaḥ, iku badaniṅsun, rasul iku rahsaniṅsun, muhammad iku cahyaniṅsun, iya iṅsun kaŋ urip ora kĕna iŋ pati, iya iṅsun kaŋ éliŋ ora kĕna iŋ lali, iya iṅsun kaŋ laṅgĕŋ ora kĕna owaḥ giṅsir iŋ kahanan jati, iya iṅsun kaŋ waṣkiṭa ora kasamaran iŋ sawiji wiji, iya iṅsun kaŋ amurba amisésa kaŋ kawasa wicakṣana ora kĕkuraṅan iŋ paṅrĕti, byar sampurṇa paḍaŋ tĕrawaṅan, ora kĕrasa apa apa, ora ana katon apa apa, muŋ iṅsun kaŋ aṅlimputi iŋ 'alam kabèḥ kalawan kudratiṅsun. titi.

rupa rupa wéjaṅan saka para guru

iŋ mĕṅko amratélakaké wĕwĕjaṅaniŋ guru sawiji wiji, iku iŋ pamĕḍaré rahsaniŋ ṅèlmu kaŋ kawĕjaṅaké urut urutiŋ kĕkiyasan saka dalil paṅandikané paṅéran kaŋ amaha suci, kaŋ kaḍawuhaké maraŋ kaṅjĕŋ nabi muhammad rasulu'llaḥ kasĕbut iŋ ṅisor iki.
1. ana wĕwĕjaṅiŋ guru, kaŋ amĕḍaraké rahsaniŋ ṅèlmu wisikan ananiŋ dat, kĕkiyasan saka dalil sapisan.
2. apa wĕwĕjaṅiŋ guru, kaŋ amĕḍaraké rahsaniŋ ṅèlmu wĕḍaran wahananiŋ dat, kĕkiyasan saka dalil kapiṇḍo.
3. ana wĕwĕjaṅiŋ guru, kaŋ amĕḍaraké rahsaniŋ ṅèlmu wĕḍaran wahananiŋ dat, kĕkiyasan saka dalil kapiŋ tĕlu.
4. ana wĕwĕjaṅan guru, kaŋ amĕḍaraké rahsaniŋ ṅèlmi kayĕktèniŋ kahanan, kĕkiyasan saka dalil kapiŋ pat, ayat kaŋ kapisan pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al makmur, tĕrkaḍaŋ ayat kapiṇḍo pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al muharram, tĕrkaḍaŋ ayat kapiŋ tĕlu pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al mukaddas.
5. ana wĕwĕjaṅiŋ guru, kaŋ amĕḍaraké rahsaniŋ ṅèlmu saka santosaniŋ iman abubuka sahadat jati, utawa saka sasahidan.

muṅguḥ surasané kabèḥ iku iya paḍa bahé, mula papaṅkataniŋ ṅèlmu mahu katata dadi sawiji, kaŋ supaya mupakata iŋ surasané, añjaba amuŋ papaṅkataniŋ ṅèlmu talék, karo ṅèlmi pataḥ, yèn paṅawiné ṅèlmu panitisan, iku paḍa mawa ĕmpan sarta papan ḍéwé, tĕgĕsé ṅèlmu talék, iku ṅèlmu amĕtokaké kahélokan, kèhé pituŋ prakara, 1 : ṅèlmu sèpi, 2 : ṅèlmu muṅin, 3 : ṅèlmu mubin, 4 : ṅèlmu ahyan, 5 : ṅèlmu barajan, 6 : ṅèlmu mahbut, 7 : ṅèlmu gahibu'lguyub, kabèḥ iku paṅgonané amuŋ piranti amujudaké papaṅkataniŋ kahélokan, kaŋ dadi taṇḍaniŋ tontonan iŋ lahiriyaḥ bahé : tĕgĕsé ṅèlmu sorogan, kèhé saṅaŋ prakara, 1 : ṅèlmu makdum sarpin, 2 : ṅèlmu satariyaḥ, 3 : ṅèlmu sirasab, 4 : ṅèlmu charajĕk, 5 : ṅèlmu majalis, 6 : ṅèlmu patakurrahman, 7 : ṅèlmu supi, 8 : ṅèlmu chapi, 9 : ṅèlmu nakisbandiyaḥ, diarani nakisbandiyahtu'lchak, kabèḥ iku paṅgonané amuŋ piranti amujudaké malahikat kaŋ dadi taṇḍaniŋ badan alus ana iŋ duña bahé, ora mupakat karo rahsaniŋ ṅèlmu kasampurṇan, umpama katuṅgalaké karo papaṅkataniŋ ṅèlmu kaŋ sajati, maṅka salaḥ surupé kaŋ aṅrasakaké, bokmanawa anĕkakaké pamahido, pamahido mahu muṇḍak dadi padu, para padon iku saka isiḥ kĕkuraṅan, kĕkuraṅan iku kaŋ amarakaké kapanasan, iku amarakaké para bantaḥ karo susuwalan, para susuwalan iku pakolèhé amuŋ rĕbut uṅgul iŋ paṅawruḥ, rĕbut uṅgul iŋ paṅawruḥ iku ora wuruŋ andadèkaké pasulayan, mulané para sujana kaŋ putus tĕmĕnan iku ora sĕdya susuwalan, amarga ora darbé ati kapanasan jatmikané rèhné wis amumpuni saliriŋ paṅawruḥ, déné manawa ana kaŋ sumĕdya amadoni muga dikalahana bahé, aja ṅanti lumawan muṇḍak kabarabéyan, iŋ wĕkasan kaloṅloṅan, manawa mĕkṣa kaburu buru asĕṅaja isiḥ kĕkuraṅan surup, maṅkono bahé wis cukup.

pratikĕlé aṅétrapaké parabotiŋ ṅélmu pasampurṇan kaŋ kinékér kalaraṅan déniŋ para wali, saméṅko kawéḍaraké kabéḥ.

iki pratikĕlé aṅĕtrapaké parabotiŋ ṅèlmu kasampurṇan kaŋ kinĕkĕr kalaraṅan déniŋ para wali, iŋ mĕṅko kawĕḍaraké kabèḥ.

panĕṅĕraniŋ dina kiyamat

bubukané amratélakaké kaŋ dadi panĕṅĕraniŋ dina kiyamat, tĕgĕsiŋ kiyamat, jumĕnĕŋ, kasĕbut iŋ ṅisor iki.

1. panĕṅĕran kaŋ ḍiṅin.
kaŋ ḍiṅin, yèn wis asriŋ uniṅa kaŋ ora katonton, taṇḍa kuraŋ satahun, iŋ kono paṅgonané añakĕti tapabrata ñĕñuda pakarĕman, nĕtĕpana paṅgalih : trima, rila, tĕmĕn, utawa, muṅguḥ utama iku dumunuŋ ana iŋ sabar darana.

2. panĕṅĕran kaŋ kapiṇḍo.
kaŋ kapiṇḍo yèn wis asriŋ mirĕŋ kaŋ ora kapiyarṣa, kaya ta, mirĕŋ rĕrasaniŋ jin sétan, sato kéwan, taṇḍa kuraŋ satĕṅaḥ tahun, iŋ kono paṅgonaniŋ kurmat akalayan kaliwat, tĕgĕsé aṅaji aji akalayan asasaji, sapanuṅgalané aṅlakoni paṅgawéyan bĕcik, kinaṇṭènan aṅati ati maraŋ uripé ḍéwé.

3. panĕṅĕran kaŋ kapiŋ tĕlu.
kaŋ kapiŋ tĕlu, yèn wis salin paniṅalé, kaya ta, iŋ sasi muharram, shapar, andulu laṅit katon abaṅ : mulud, rabi'u'lakhir, srĕṅéṅé katon irĕṅ : jumadi'lawal, jumadi'lakhir, rĕmbulan katon irĕṅ : rĕjĕb, ruwaḥ, bañu katon abaṅ : pasa, syawal, wĕwayaṅé ḍéwé katon loro : Zul'lkahédaḥ, bĕsar, gĕni katon irĕṅ : kabèḥ iku taṇḍa kuraŋ roŋ sasi, iŋ kono paṅgonaniŋ wasiyat karo riwayat, tĕgĕsé amĕmĕliŋ karo wĕwaraḥ, kinaṇṭènan tabĕri asusuci.

4. panĕṅĕran kaŋ kapiŋ pat.
kaŋ kapiŋ pat, dĕriji panuṅguliŋ asta dibĕkuk kapĕtĕlaké dalaḥ èpèk èpèk, dariji manis kaaṅkat, yèn wis kaaṅkat añjujuŋ dariji manisé mahu, taṇḍa kuraŋ pataŋ puluḥ dina, iŋ kono paṅgonaniŋ 'apiat, tĕgĕsé paṅapura, iya iku anĕnuwun paṅapura maraŋ paṅérané, saha bañjur aṅapura maraŋ kaŋ paḍa kaluputan, utawa aminta paṅapura maraŋ kaŋ paḍa rumasa kalarakaké atiné.

5. panĕṅĕran kaŋ kapiŋ lima.
kaŋ kapiŋ lima, yèn asta kawawas iŋ nétra loro darijiné wis katon kaloŋ, ugĕl ugĕlé wis katon pĕḍot, taṇḍa kuraŋ sasasi, iŋ kono paṅgonaniŋ amatrapaké pikukuḥ iŋ ṅèlmu kasampurṇan kaya kaŋ kasĕbut iŋ ṅisor iki.
1. iman, tĕgĕsé aṅandĕl, kaŋ diandĕl kudraté, tĕgĕsiŋ kudrat : kuwasa.
2. tokid, tĕgĕsé muhuŋ sawiji, tĕgĕsé pasraḥ maraŋ iradaté, tĕgĕsiŋ iradat : karṣa.
3. makripat, tĕgĕsé waṣkiṭa, kaŋ diwaṣkiṭani ṅèlmuné, iya iku aṅuniṅani dunuṅiŋ dat, sipat, asma, ap'al, tĕgĕsiŋ dat : kaṇṭa sipat : rupa, asma, aran, ap'al pakĕrti.
4. islam tĕgĕsé salamĕt, kaŋ salamĕt iku khayaté, tĕgĕsiŋ khayat : urip, dumunuŋ ana iŋ sipat jalal, jamal, kahar, kamal : tĕgĕsiŋ jalal : aguŋ kaŋ aguŋ iku daté, déniŋ aṅlimputi iŋ 'alam kabèḥ, tĕgĕsiŋ jamal : élok kaŋ élok iku sipaté, déniŋ dudu lanaŋ dudu wadon, dudu wandu, sarta ora araḥ ora ĕṅgon, tanpa warṇa tanpa rupa, tĕgĕsiŋ kahar : wisésa kaŋ wisésa iku asmané déniŋ ora nama sapa sapa, tĕgĕsiŋ kamal : sampurṇa, kaŋ sampurṇa iku ap alé, déniŋ bisa gumĕlar paḍa sanalika pakrĕtiné, saka kawasa tanpa saṅsaya.

muṅguḥ dunuṅé maṅkéné, iman dumunuŋ ana iŋ ĕnĕŋ, tokid, dumunuŋ ana iŋ ĕniŋ, makripat dumunuŋ ana iŋ awas, islam dumunuŋ ana iŋ éliŋ.

6. panĕṅĕran kaŋ kapiŋ nĕm.
kaŋ kapiŋ nĕm, yèn wis asriŋ katonton warṇané ḍéwé, taṇḍa kuraŋ satĕṅaḥ sasi, iŋ kono paṅgonaniŋ pamuja, anĕgĕs karṣané kaŋ kawasa, patrapé iŋ sabĕn apaṅkat arĕp saré, pamijané kasĕbut iŋ ṅisor iki.

ana pujaniṅsun sawiji, daté iya datiṅsun, sipaté iya sipatiṅsun, asmané iya asmaniṅsun, ap'alé iya ap aliṅsun, iṅsun puja iŋ patĕmon tuṅgal sakahananiṅsun, sampurṇa kalawan kudratiṅsun.

iŋ nalika iku cinipta kaŋ pinuja tuṅgal, kaya ta : bapa, biyuŋ, kaki, nini, garwa, putra, wayaḥ, sapaḍané kaŋ dadi pĕlĕṅiŋ cipta bisaa anuṅgal ana iŋ jaman kalaṅgĕṅan.

7. panĕṅĕran kaŋ kapiŋ pitu.
kaŋ kapiŋ pitu, yèn wis rumasa lara kasaṇḍaŋ, tĕgĕsé ora arĕp apa apa, taṇḍa kuraŋ pĕṇḍak dina, iŋ kono paṅgonaniŋ tobat, patrapé manawa lagi wuṅu saré, kasĕbut iŋ ṅisor iki.

iṅsun analaṅsa mariŋ datiṅsun ḍéwé, rĕgĕdiŋ jisimiṅsun, gorohiŋ atiniṅsun, srĕṅéṅé iŋ napsuniṅsun, laliné iŋ uripiṅsun salawas lawasé, iŋ mĕṅko iṅsun ruwat sampurṇa iŋ sadosaniṅsun kabèḥ kalawan kudratiṅsun.

8. panĕṅĕran kaŋ kapiŋ wolu.
kaŋ kapiŋ wolu yèn wis karasa gĕraḥ uyaŋ saranduniŋ sarira iŋ jaba jĕro kabèḥ, tĕrkaḍaŋ asriŋ andadèkaké wĕtuniŋ susukĕr tiñja tahun, karo tiñja kaloŋ, utawa caciŋ kaluŋ karo caciŋ tĕmbaga, iŋ wĕkasan pucukiŋ parji karasa añĕp, andadèkaké tĕraṅiŋ nutpaḥ, iku taṇḍa wis parĕk iŋ dina kiyamat, amuŋ kuraŋ iŋ saantara dina, iŋ kono waktuniŋ dajal la'nat katon arĕp agawé arubiru, maraŋ kahanan kita, iya iku paṅgonaniŋ katĕkan rañcana saka sadulur papat, kalima pañcĕr dumunuŋ ana iŋ badan kita ḍéwé panaṅkisé aṅĕn aṅĕn, bañjur karuwata kaya iŋ ṅisor iki.

iṅsun aṅruwat kadaṅiṅsun papat kalima pañcĕr kaŋ dumunuŋ ana iŋ kadaniṅsun ḍéwé. mar marti kakaŋ kawaḥ aḍi ari ari gĕtiḥ pusĕr, sakèhiŋ kadaŋ iṅsun kaŋ ora katon, lan kaŋ ora karawatan, utawa kadaṅiṅsun kaŋ mĕtu saka iŋ marga hina lan kaŋ ora mĕtu saka iŋ marga hina, sarta kadaṅiṅsun kaŋ mĕtu barĕŋ sadina kabèḥ paḍa sampurṇa nirmala waluya iŋ kahanan jati, déniŋ kudratiṅsun.

nuli asakṣiya kalawan dat kita ḍéwé, kaya asahid maraŋ wahananiŋ sanak kita, iya iku kahananiŋ dumadi kaŋ gumĕlar ana iŋ 'alam duña, wis kasĕbut iŋ ṅarĕp ana wĕkasaniŋ wĕwĕjaṅan.

9. panĕṅĕran kaŋ kapiŋ saṅa utawa kaŋ wĕkasan.
kaŋ kapiŋ saṅa, yèn kĕtĕk kaŋ ana ugĕl ugĕliŋ atsa wis ora ana, andadèkaké oñcaté pramananiŋ kanaka, sarta pramananiŋ tiṅal wis sĕpĕn, andadèkaké rupĕkiŋ pandulu rĕṅatiŋ alis, utawa garĕbĕgiŋ taliṅan wis mĕnĕŋ, andadèkaké pĕṅĕŋ sanalika, iŋ wĕkasan gariṅgiṅĕn kaŋ sarira bañjur kambu gandaniŋ sawa, iku taṇḍa wis mañcad iŋ dina kiyamat, jumĕnĕŋ kalayan pribadiné, iŋ kono paṅgonaniŋ anucèkaké sakèhiŋ 'anasir, tĕgĕsiŋ 'anasir : baṅsa, iya iku baṅsaniŋ khak kaŋ dumunuŋ ana iŋ dat, sipat, asma, ap'al, kaya ta : 'anasir badan, asal saka iŋ bumi, gĕni, aṅin, bañu, iku kaciptaa suci mulya muliḥ maraŋ asalé, sampurṇa anuṅgal kalayan 'anasiriŋ roḥ, kaŋ suméṇḍé ana kahananiŋ wujud, ṅèlmu, nur, suhud : tĕgĕsé wujud : wahana, iya iku gĕtiḥ amarga gĕtiḥ iku dadi kañatahaniŋ roḥ, tĕgĕsiŋ ṅèlmu : paniṅal, iya iku paniṅaliŋ nétra balaka, amarga paniṅal iku dadi pamawasiŋ roḥ, tĕgĕsiŋ nur : cahya, iya iku cahya kaŋ aṅlimputi iŋ sarira, amarga cahya iku dadi prataṇḍaniŋ roḥ, tĕgĕsiŋ suhud : sakṣi, iya iku napas, amarga napas iku dadi sakṣiniŋ roḥ.

déné ĕṅgoné anucèkaké kasĕbut, iŋ sajroniŋ cipta maṅkéné.
iṅsun anucèkaké sakaliriŋ 'anasiriṅsun kaŋ abaṅsa jasmani, suci mulya sampurṇa anuṅgal kalawan sakaliriŋ 'anasiriṅsun kaŋ abaṅsa rokhani, nirmala waluya iŋ kahanan jati déniŋ kudratiṅsun.

yèn wis maṅkono, nuli cahya nur muhammad tumimbul, gumilaŋ gilaŋ ana iŋ wadana, taṇḍa bakal binuka kijabiŋ paṅéran, mèḥ katoné sakèhiŋ cahya, iŋ kono paṅgonaniŋ ṅawinaké badan karo ñawa, kasĕbut iŋ sajroniŋ cipta maṅkéné.

allaḥ kaŋ kinawin, winalènan déniŋ rasul, paṅuluné muhammad, sakṣiné malahékat papat, iya iku iṅsun kaŋ aṅawin badaniṅsun, winalènan déniŋ rahsaniṅsun, kahuṅgahaké déniŋ cahyaniṅsun, sinakṣènan déniŋ malahékatiṅsun papat, jabrahil, iya iku paṅucapiṅsun, minkahil, paṅambuniṅsun, israpil, paniṅaliṅsun, ijrahil, pamiyarṣaniṅsun, srikawiné sampurṇa saka iŋ kudratiṅsun.

nuli añipta saṅkan paran tanazu'ltarki, kasĕbut iŋ ṅisor iki.
iṅsun mañcad saka 'alam insan kamil, tumĕka mariŋ 'alam ajsam, nuli tumĕka mariŋ 'alam misal, nuli tumĕka mariŋ 'alam arwaḥ, nuli tumĕka mariŋ 'alam wachdiyat, nuli tumĕka mariŋ 'alam wahdat, nuli tumĕka mariŋ 'alam akhadiyat, nuli tumĕka mariŋ 'alam insan kamil manèḥ, sampurṇa paḍaŋ tarawaṅan saka iŋ kudratiṅsun.

nuli añipta iŋ pambirat asaliŋ cahya sawiji wiji kasampurṇakaké saka kudrat kita, supaya aja ṅanti kélimputan déniŋ cahya kaŋ anaṇḍakaké durgamaniŋ saṅkan paran, maṅkéné pambiraté iŋ sajroniŋ cipta.

cahya irĕŋ kadadéyaniŋ napsu luwamaḥ sumurup mariŋ cahya kaŋ abaŋ, cahya kadadéyaniŋ napsu amaraḥ sumurup mariŋ cahya kaŋ kuniŋ, cahya kuniŋ kadadéyaniŋ napsu supiyaḥ sumurup mariŋ cahya kaŋ putiḥ, cahya putiḥ kadadéyaniŋ napsu mutmahinaḥ sumurup mariŋ cahya kaŋ amañcawarṇa, cahya kaŋ amañcawarṇa kadadéyaniŋ pramana sumurup mariŋ datiŋ cahyaniṅsun awĕniŋ mañcur mañcoroŋ gumilaŋ tanpa wĕwayaṅan, byar sampurṇa paḍaŋ tarawaṅan, ora ana katon apa apa kabèḥ kabèḥ paḍa kalimputan déniŋ datiṅsun saka iŋ kudratiṅsun.

iŋ nalika iku upama ana karasa apa apa iŋ badané aṅusapa pusĕr kapiŋ tĕlu upama aṅrasa liwuŋ kaya mĕndĕm, aṅusapa ḍaḍa kapiŋ 3, upama aṅrasa arip arĕp saré, aṅusapa baṭuk kapiŋ 3, upama aṅrasa arĕp lali, aṅusapa ĕmbun ĕmbun kapiŋ 3, bañjur tata tata dandan kaya iŋ ṅisor iki patrapé.
1. wiwit asiḍakĕp suku tuṅgal anutupi babahan nawasaṅa, darijiniŋ asta paḍa antuk iŋ sĕlaniŋ dariji kaya aṅapurañcaŋ, jĕmpol diadu paḍa jĕmpol, bañjur tumumpaŋ iŋ jaja, dibĕnĕr sisipatané lawan tĕṅahiŋ jaja, saloñjoriŋ sikil awit jĕmpol sikil katĕmokaké paḍa polok digaṭuk, ḍĕṅkul katĕmokaké paḍa ḍĕṅkul dirapĕt, palanaṅan sapalaṇḍuṅan sinipat karo jĕmpol sikil aja ṅanti katiṇḍihan.
2. nuli amawas pucukiŋ grana, disipat iŋ jaja tumĕka iŋ pusér, iŋ palanaṅan, iŋ jĕmpolan sikil, bañjur aṅĕniṅaké cipta.
3. nuli aṅĕrĕmaké nétra kaŋ alon, aṅiṅkĕmaké lambé kaŋ ḍamis, untu gaṭuka paḍa untu kaŋ rata, ilat katĕkuk maṇḍuwur kapadalaké iŋ cĕṭak, bañjur pasraḥ analaṅsa iŋ datiŋ ḍéwé.
4. nuli amĕgĕŋ napas iŋ sanalika bañjur añipta matrapaké pañjĕnĕṅaniŋ dat, wiwit aṅumpulaké kawula gusti maṅkéné.

iṅsun datiŋ gusti kaŋ asipat ésa, aṅlimputi iŋ kawulaniṅsun tuṅgal dadi sakahanan, sampurṇa saka iŋ kudratiṅsun. iŋ kono pamĕgĕṅiŋ napas tunurunaké mĕtuniŋ grana kaŋ alon aja ṅanti kasusu.

yèn wis sarèḥ amĕgĕŋ napas manèḥ iŋ sanalika bañjur añipta maha sucèkaké iŋ dat kita kaya maṅkéné.

iṅsun dat kaŋ maha suci asipat laṅgĕŋ, kaŋ amurba amisésa kaŋ kawasa, kaŋ sampurṇa nirmala waluya iŋ jatiniṅsun kalawan kudratiṅsun. iŋ kono pamĕgĕṅiŋ napas tinurunaké mĕtu iŋ grana manèḥ, kaŋ alon aja ṅanti kasusu.

yèn wis sarèḥ amĕgĕŋ napas manèḥ iŋ sanalika bañjur añipta aṅrakit karatoniŋ dat kita kaŋ amaha mulya kaya maṅkéné.
iṅsun dat kaŋ maha luhur kaŋ jumĕnĕŋ ratu aguŋ, kaŋ amisésa kaŋ kawasa andadèkaké iŋ karaton kaŋ aguŋ kaŋ maha mulya, iṅsun wĕṅku sampurṇa sakapraboniṅsun, saṅkĕp sahisèn isèniŋ karatoniṅsun, pĕpak sabalaniṅsun kabèḥ ora ana kaŋ kĕkuraṅan, byar gumĕlar dadi saciptaniṅsun, ana sasĕdyaniṅsun, tĕka sakarṣa karṣaniṅsun kabèḥ, saka iŋ kudratiṅsun. iŋ kono pamĕgĕṅiŋ napas tunurukaké mĕtu iŋ grana manèḥ, kaŋ alon aja kĕsusu.

yèn wis sarèḥ amĕgĕŋ napas manèḥ iŋ sanalika bañjur añipta aṅracut iŋ jisim kita kaya maṅkéné.
jisimiṅsun kaŋ kari ana iŋ 'alam duña, yèn wis ana iŋ jaman karamat kaŋ amaha mulya, wulu kulit dagiŋ gĕtiḥ baluŋ suṅsum sapanuṅgalané kabèḥ, asalé saka iŋ cahya muliha mariŋ cahya, sampurṇa bali maraŋ iṅsun manèḥ, saka iŋ kudratiṅsun. iŋ kono pamĕgĕṅiŋ napas tinurunaké mĕtu iŋ grana manèḥ, kaŋ alon aja ṅanti kasusu.

yèn wis sarèḥ amĕgĕŋ napas manèḥ iŋ sanalika bañjur añipta anarik maraŋ para akrab sapaṇḍuwur sapaṅisor kaŋ wis paḍa ṅajal, kasampurṇakaké kaya maṅkéné.
yoganiṅsun sapaṇḍuwur sapaṅisor kabèḥ, kaŋ paḍa muliḥ iŋ jaman karamatiŋ 'alamé ḍéwé ḍéwé paḍa suci mulya sampurṇa kaya iṅsun saka iŋ kudratiṅsun. iŋ kono pamĕgĕṅiŋ napas tinurunaké mĕtu iŋ grana manèḥ, kaŋ alon aja ṅanti kasusu.

yèn wis sarèḥ amĕgĕŋ napas manèḥ iŋ sanalika bañjur añipta aṅukud gumĕlariŋ 'alam duña kasampurṇakaké kabèḥ kaya maṅkéné.
iṅsun andadèkaké 'alam duña sahisèn isèné kabèḥ iki, yèn wis tutug iŋ wĕwaṅĕné, iṅsun kukud muliḥ mulya sampurṇa dadi sawiji kalawan kahananiṅsun manèḥ saka iŋ kudratiṅsun. iŋ kono pamĕgĕṅiŋ napas tinurunaké mĕtu iŋ grana manèḥ kaŋ alon aja ṅanti kasusu.

yèn wis sarèḥ amĕgĕŋ napas manèḥ iŋ sanalika añipta ambabar maraŋ tĕḍak turuné kaŋ paḍa kari kaya maṅkéné.
turasiṅsun kaŋ makṣiḥ paḍa kari ana iŋ 'alam duña kabèḥ, paḍa nĕmuwa suka buṅaḥ sugiḥ siṅgiḥ aja ana kaŋ kĕkuraṅan, rahayu salamĕta sapaṇḍuwur sapaṅisor saka iŋ kudratiṅsun. iŋ kono pamĕgĕṅiŋ napas tinurunaké mĕtu iŋ grana manèḥ, kaŋ alon aja ṅanti kasusu.

yèn wis sarèḥ amĕgĕŋ napas manèḥ iŋ sanalika bañjur añipta amasaŋ paṅasihan maraŋ para tumitaḥ kabèḥ kaya maṅkéné.
sakèhé titahiṅsun kabèḥ, kaŋ paḍa andulu kaŋ paḍa karuṅu paḍa asiḥ wĕlasa maraŋ iṅsun saka iŋ kudratiṅsun. iŋ kono pamĕgĕṅiŋ napas tinurunaké mĕtu iŋ grana manèḥ, kaŋ alon aja ṅanti kasusu.

yèn wis sarèḥ amĕgĕŋ napas manèḥ iŋ sanalika bañjur añipta amasaŋ kamayan maraŋ para makluk kaŋ paḍa aṅarubiru, utawa ora aṅéndahaké maraŋ jisim kita kaya maṅkéné.
sakèhiŋ maklukiṅsun kabèḥ, kaŋ ora aṅéndahaké mariṅsun, paḍa kaprabawa iŋ kamayan déniŋ kudratiṅsun. iŋ kono pamĕgĕṅiŋ napas tinurunaké mĕtu iŋ grana manèḥ kaŋ alon aja ṅanti kasusu.

déné ĕṅgoné amatrapaké pañjĕnĕṅaniŋ dat kabèḥ mahu yèn kariṅkĕs dadi sawiji ana pratiṅkahé, wiwit pamĕgĕṅiŋ napas amuŋ sapisan bahé, iŋ sanalika amatrapĕna kaya maṅkéné.
sakaliriŋ cahya kabèḥ paḍa kalimputan déniŋ datiṅsun, iya iṅsun datiŋ gusti kaŋ asipat ésa, iya iṅsun dat kaŋ maha suci asipat laṅgĕŋ, iya iṅsun dat kaŋ maha luhur kaŋ jumĕnĕŋ ratu aguŋ, kaŋ amurba amisésa kaŋ kawasa aṅracut jisimiṅsun, anarik yoganiṅsun, ṅukud jagadiṅsun, ambabar turasiṅsun amasaŋ paṅasihan maraŋ titahiṅsun, amasaŋ kamayan maraŋ maklukiṅsun kabèḥ sampurṇa saka iŋ kudratiṅsun. bañjur kacipta iŋ sasurasané, sarta pamĕgĕṅiŋ napas tinurunaké mĕtu iŋ grana kaŋ alon aja ṅanti kasusu.

muṅguḥ cañcudé iŋ sajroniŋ amĕgĕŋ napas mahu, ugĕr èṅĕt iŋ cipta bahé patrapé kabèḥ iku iya wis cukup, sabab yèn sajroniŋ jaman karamatu'llaḥ iŋ tĕmbé waktuniŋ makam ijabaḥ, tĕgĕsé paṅgonan katarima, apa saciptané dadi, amarga sirṇaniŋ mudaḥ kari wajaḥ, mudaḥ iku datiŋ kawula, wajaḥ iku datiŋ gusti kaŋ asipat laṅgĕŋ.

yèn wis maṅkono, maras kita tumaṅkĕp iŋ ati, andadèkaké sĕsĕké iŋ napas, iŋ kono bañjur anarik napas saka kiwa mubĕŋ anĕṅĕn, saka tĕṅĕn mubĕŋ ṅiwa, kakumpulaké dadi sawiji ana iŋ lintaŋ johar akhir, iya iku pusĕr, katarik maṇḍuwur bĕnĕr kaŋ sarèḥ, lèrèn tinata ana iŋ maligéniŋ bahit al muharram, iya iku jaja, bañjur añipta caṅcudiŋ amatrapaké pañjĕnĕṅaniŋ dat, dièṅĕt aja ṅanti tumpaŋ suḥ kumpuliŋ napas, tanapas, anpas, nupus : napas iku tĕtaliniŋ jisim, dumunuŋ ana iŋ ati suwéda, tĕgĕsé wodiŋ ati, wahanané dadi aṅin kaŋ mĕtu saka badan bahé, tanapas iku tĕtaliniŋ ati, dumunuŋ ana iŋ pusĕr, wahanané dadi aṅin kaŋ mañjiŋ maraŋ badan bahé, anpas iku tĕtaliniŋ roḥ, dumunuŋ ana iŋ jĕjantuŋ, wahanané dadi aṅin kaŋ tĕtĕp ana iŋ jĕro bahé, nupus iku tĕtaliniŋ rahsa, dumunuŋ ana iŋ ati puwat kaŋ aputiḥ, iya iku ana iŋ wodiŋ jĕjantuŋ, wahanané dadi aṅin kaŋ mĕtu aṅiwa anĕṅĕn saka badan, pakartiné, aṅlimputi sakaliriŋ jasmani kalayan rokhani.

yèn wis kumpul dadi sawiji, napas, tanapas, anpas, nupus, mahu bañjur katarik maṇḍuwur kaŋ alon, lèrèn tinata ana iŋ maligéniŋ bahit al makmur iya iku iŋ siraḥ, iŋ kono kacipta licin dadi nukat gahib, tĕgĕsé saliriŋ jasmani kacipta luluḥ dadi bañu, nuli kaciptaa luyut dadi ñawa, nuli kaciptaa lĕyĕp dadi rahsa, nuli kaciptaa layat cahya gumilaŋ tanpa wĕwayaṅan iŋ kahanan kita kaŋ sĕjati. yèn wis maṅkono, ĕraḥ kita parad bañjur karasa walikatĕn salir aṅgahotaniŋ kabèḥ andadèkaké : nétra bawur, taliṅan pĕṅlèḥ, grana miṅkup, liḍaḥ maṅkĕrĕt, iŋ wĕkasan cahya surĕm, swara sirṇa, ora bisa aniṅali, miyarṣa, aṅganda, amirasa, amuŋ kari cipta bahé, amarga wis kinukud tataniŋ saréṅat, tarékat, hakékat, makripat : saréṅat iku lakuniŋ badan, dunuṅé ana iŋ lésan : tarékat lakuniŋ ati, dunuṅé iŋ grana : hakékat lakuniŋ ñawa, dunuṅé iŋ taliṅan : makripat lakuniŋ rahsa, dunuṅé iŋ nétra : mula sajatiniŋ saréṅat iku lésan, tarékat : grana, hakékat : taliṅan, makripat : nétra, muṅguḥ kaŋ kinukud ḍiṅin, paniṅaliŋ nétra, kahumpamakaké bawuriŋ kaca wiraṅi utawa ĕsatiŋ bañu zamzam, nuli pamiyarṣaniŋ taliṅan, kahupamakaké rĕntahiŋ goḍoŋ sajaratilmuntaha, utawa kaṅsrahiŋ hajar al aswad, nuli paṅgandaniŋ grana, kahumpamakaké guguriŋ wukir ikrap, utawa rubuhiŋ ardi turṣina, nuli pamirasaniŋ lésan, kahumpamakaké bubrahiŋ wot siratalmustakim, utawa rusakiŋ ka'batu'llaḥ : iŋ kono bañjur karasa nikmat saliriŋ aṅgahotaniŋ sarira kabèḥ, aṅluwihi nikmatiŋ saṅgama iŋ nalika mĕtokaké rahsa, amarga awit binuka kijabiŋ paṅéran, waktuné sirṇaniŋ warana bañjur katoniŋ jaman karamatu'llaḥ, tĕgĕsé jaman kamulyaniŋ allaḥ, paṅrasané iŋ dalĕm adam kukmi tĕkané sakèhiŋ cahya kaŋ paḍa aṅlimputi iŋ datiŋ karaton, iŋ nalika iku amuŋ amustya pupuntoniŋ tékad kaŋ santosa, kaya ṅibaratiŋ akṣara alip kaŋ ajabarjèr apĕs, uniné : a, i, u, tĕgĕsé : aku iki urip, bañjur añiptaa braṅta iŋ dat, supaya aja kahéṅĕtan maraŋ kaŋ kari kabèḥ.

waṅsité kaṅjéŋ susuhunan kalijaga bab apa kaŋ bakal kalékṣanan iŋ dalém jaman karamatu'llaḥ.

iki waṅsité kaṅjĕŋ susuhunan kalijaga, amratélakaké kaŋ bakal kalĕkṣanan iŋ sajroniŋ jaman karamatu'llaḥ, kaya maṅkéné.
iŋ atasiŋ 'aral basariyaḥ kabèḥ, yĕkti paḍa anaṇḍaŋ jawaliyaḥ, tĕgĕsé, papalaṅaniŋ manusa iku paḍa kĕna owaḥ giṅsir, iya iku prataṇḍané apĕsiŋ kawula. kayĕktènan iŋ dalĕm 'adam kukmi katon saka paṅrasa kaya iŋ ṅisor iki.

1. 'alam rokhiyaḥ.
1. kaŋ ḍiṅin, awit katon 'alam rokhiyaḥ tĕgĕsé 'alamiŋ ñawa, apaḍaŋ dudu paḍaṅiŋ rahina, tanpa kéblat wétan lor kulon kidul iŋ ṅisor iŋ ḍuwur, iŋ kono aniṅali sagara tanpa tĕpi, iku wahananiŋ ati kawimbuhan cahyaniŋ utĕk, satĕṅahiŋ sagara katon ana duryat pañcamaya warṇa kaya téja gumawaŋ cahyané, iku wahananiŋ jantuŋ kawimbuhan cahyaniŋ johar awal, iya iku manik, kaŋ pañca maya aṅlimputi jatiniŋ ati, dadi paṅrasaniŋ sarira, ĕmpané dumunuŋ ana iŋ cipta papané ana iŋ paniṅal pamiyarṣa paṅganda paṅrasa pamirasa, diarani muka sipat, kawasané amuŋ anuntun sakaliriŋ sipat kabèḥ, iŋ nalika iku aja ṅanti kasamaran maraŋ panĕṅĕraniŋ rupa kaŋ sajati, iya iku rupa kita pribadi.

2. alam siriyaḥ.
2. kaŋ kapiṇḍo, sasirṇaniŋ 'alam rokhiyaḥ, katon 'alam siriyaḥ, tĕgĕsé 'alamiŋ rahsa, paḍaṅé aṅluwihi paḍaṅiŋ 'alam rokhiyaḥ, iŋ kono tĕkaniŋ cahya pataŋ warṇa irĕŋ abaŋ kuniŋ putiḥ, iku wahananiŋ budi, amĕtokaké kahananiŋ napsu pataŋ prakara, kaŋ paḍa dadi durgamaniŋ ati, katoné tumaruntun siji siji, kaŋ wiwit katon ḍiṅin, cahya irĕŋ, iku kahananiŋ napsu luwamaḥ, hawané iŋ nalika urip amarakaké dahga arip luwé sapanuṅgalané, wahané iŋ waḍuk wahyaniŋ saka lésan kadadiyané iŋ sajroniŋ cahya irĕŋ katon sakaliriŋ sato kéwan miwaḥ gĕgrĕmĕt, paḍa aṅgragada kaya aṅaṅgĕp paṅéran, prabawané bumi goñjiŋ, 'alamiŋ napsu diarani 'alam nasut, tĕgĕsé lali iŋ nalika iku paṅgonaniŋ lali, poma, diéṅĕt sarta santosa, aja ṅanti korup ana sajroniŋ cahya irĕŋ, bokmanawa anitis maraŋ sato kéwan miwaḥ gĕgrĕmĕtan.

ora antara suwé cahya irĕŋ sirṇa, katon cahya abaŋ, iku kahananiŋ napsu amaraḥ, hawané iŋ nalika urip amarakaké aṅkara panastèn duduka sapanuṅgalané, wahanané iŋ ampĕru, wahyané saka karṇa, kadadéyané iŋ sajroniŋ cahya abaŋ katon sakaliriŋ budi srani brĕkasakan, iya paḍa kaya aṅaṅgĕp paṅéran, prabawané gĕni murup gĕḍé aṅalad alad 'alamiŋ napsu diarani 'alam jabarut, tĕgĕsé asrĕŋ, iŋ nalika iku paṅgonaniŋ rĕkṣasa, poma disarèḥ sarta santosa, aja aṅanti korup ana sajroniŋ cahya abaŋ, bokmanawa anitis maraŋ brĕkasakan.

ora antara suwé cahwa abaŋ sirṇa, nuli katon cahya kuniŋ, iku kahananiŋ napsu supiyaḥ, wahané iŋ nalika urip amarakaké pakarĕman murka, pĕpéṅinan pakarĕman kabuṅahan sapanuṅgalané, wahanané iŋ lilimpa, wahyané saka nétra, kadadiyané iŋ sajroniŋ cahya kuniŋ katon sakaliriŋ manuk miwaḥ baṅsa ibĕr ibĕran, iya paḍa aṅragada kaya aṅaṅgĕp paṅéran, prabawané aṅin pañcawora gĕḍé 'alamiŋ napsu diarani 'alam lahut, tĕgĕsé giṅsir, iŋ nalika iku paṅgonaniŋ rĕṅgaŋ saliriŋ aṅgahota, poma ditĕtĕp, sarta santosa, aja aṅanti korup ana sajroniŋ cahya kuniŋ, bokmanawa anitis maraŋ manuk miwaḥ baṅsa ibĕr ibĕran.

ora suwé cahya kuniŋ sirṇa, nuli katon cahya putiḥ, iku kahananiŋ napsu mutmahinaḥ, hawané iŋ nalika urip amarakaké lobaniŋ kahutaman sapanuṅgalané, kaya ta aṅlakoni puja tapa brata kaŋ kalantur lantur, ora mawa watara, kahanané iŋ baluŋ, wahyané saka iŋ grana kadadiyané iŋ sajroniŋ cahya putiḥ katon sakaliriŋ iwak loḥ, miwaḥ baṅsaniŋ buburon bañu, ana iŋ sagara rahmat, iya paḍa a kaya aṅaṅgĕp paṅéran prabawa bañu wĕniŋ tanpa saṅkan 'alamiŋ napsu diarani 'alam malakut tĕgĕsé katon, iŋ nalika iku paṅgonané uniṅa iŋ karaton, poma diwaspada sarta santosa, sabab dudu sajatiniŋ karaton kaŋ rinakit maha mulya, aja ṅanti korup ana sajroniŋ cahya putiḥ, bokmanawa anitis maraŋ iwak loḥ miwaḥ baṅsaniŋ buburon bañu.

3. 'alam nuriyaḥ.
3. kaŋ kapiŋ tĕlu, sasirṇaniŋ alam siriyaḥ, katon 'alam nuriyaḥ, tĕgĕsé 'alamiŋ cahya, paḍaṅé aṅluwihi paḍaṅiŋ 'alam siriyaḥ, iŋ kono tĕkaniŋ cahya amañcawarṇa, irĕŋ abaŋ kuniŋ putiḥ ijo, gumĕlar barĕŋ paḍa katon karaton sarwa raras kabèḥ, iku wahanané pañcadriya, kawimbuhan cahyaniŋ pramana, 'alamiŋ pañcadriya diarani 'alam hidayat, tĕgĕsé pituduḥ, déniŋ anuduhaké paṅgonané iŋ nalika gumĕlariŋ karaton, anaṅiŋ dudu sajatiniŋ karaton kaŋ rinakit maha mulya, iya iku karatoniŋ panasaran, kaya ta, karaton kaŋ katon ana sajroniŋ cahya irĕŋ, iku datiŋ sato kéwan, miwaḥ gĕgrĕmĕtan kaŋ katon ana sajroniŋ cahya abaŋ, iku karaton datiŋ brĕkasakan, kaŋ katon ana sajroniŋ cahya kuniŋ, iku karaton datiŋ manuk miwaḥ baṅsa ibĕr ibĕran, kaŋ katon ana sajroniŋ cahya putiḥ, iku karaton datiŋ iwak loḥ, miwaḥ baṅsaniŋ buburon bañu, kaŋ katon ana sajroniŋ cahya ijo, iku karaton datiŋ tĕtuwuhan, iŋ nalika iku ana kapiyarṣa swara kaya anuduhaké karaton kaŋ aguŋ kaŋ maha mulya, poma dijinĕm sarta santosa, aja ṅanti añipta miliḥ salaḥ sawiji, bokmanawa kalĕbu iŋ karaton panasaran.

4. 'alam nuriyaḥ luhur.
4. kaŋ kapiŋ pat, isiḥ ana sajroniŋ 'alam nuriyaḥ,. iŋ kono katon cahya wĕniŋ, sajroniŋ cahya ana urub sawiji aṅadĕg sasada lanaŋ gĕḍéné, darbé sorot woluŋ warṇa, irĕŋ abaŋ kuniŋ putiḥ ijo biru wuṅu dadu, gumĕlar paḍa katon swarga asri kabèḥ, iku wahananiŋ warṇaniŋ pramana, kawimbuhan déniŋ sukṣma, 'alamiŋ pramana diarani 'alam 'iṣkat, tĕgĕsé birahi déniŋ paṅgonané rumasa braṅta maraŋ gumĕlariŋ swarga, anaṅiŋ dudu sajatiniŋ swarga kaŋ maha suci, dudu paṅgonan kaŋ nikmat manpaṅat rahmat, iya iku kahyaṅaniŋ jin kabèḥ, amuŋ paṅgonan kamuktèn bahé, kaya ta :

kaŋ katon swarga irĕŋ mĕlĕs mĕlĕŋ mĕlĕŋ mimba mustikaniŋ bumi iku kadadiyan saka kaniṣṭaniŋ cipta, yèn jumĕnĕŋ ana iŋ kono, bokmanawa dadi rĕtuniŋ  jin irĕŋ.

kaŋ katon swarga sarwa abaŋ abra marakata mimba sosotya gĕniyara, iku kadadiyan saka duṣṭaniŋ cipta, yèn jumĕnĕŋ ana iŋ kono, mbokmanawa dadi ratuniŋ jin abaŋ.

kaŋ katon swarga sarwa kuniŋ sumunar mimba rĕtna dumilaḥ, iku kadadiyan saka dorṣaniŋ cipta, yèn jumĕnĕŋ ana iŋ kono, bokmanawa dadi ratuniŋ jin kuniŋ.

kaŋ katon swarga sarwa putiḥ maya maya wĕnĕs mimba manik maya, iku kadadiyan saka sĕtyaniŋ cipta, yèn jumĕnĕŋ ana kono, bokmanawa dadi ratuniŋ jin putiḥ.

kaŋ katon swarga sarwa ijo aṅuṅuwuŋ mimba manik téjamaya, iku kadadiyan saka santosaniŋ cipta, yèn jumĕnĕŋ ana iŋ kono bokmanawa dadi ratuniŋ jin ijo.

kaŋ katon swarga sarwa biru muyĕk mimba manik nilapakaja, iku kadadiyan saka sambawaniŋ cipta, yèn jumĕnĕŋ ana iŋ kono bokmanawa dadi ratuniŋ jin biru.

kaŋ katon swarga sarwa wuṅu nĕṅĕr mimba manik pusparaga, iku kadadiyan saka sambadaniŋ cipta, yèn jumĕnĕŋ ana iŋ kono, bokmanawa dadi ratuniŋ jin wuṅu.

kaŋ katon swarga sarwa dadu muñcar mimba manik miraḥ dalima, iku kadadiyan saka owaḥ giṅsiriŋ cipta, yèn jumĕnĕŋ ana iŋ kono, bokmanawa dadi ratuniŋ jin dadu. iŋ nalika iku kambu gandané sakèhiŋ kahyaṅan mahu amrik arum aṅambar kaya anarik iŋ rahsa, poma aja ṅanti karakṣaké, bokmanawa kalĕbu iŋ swarga panasaran.

5. 'alam uluhiyaḥ.
5. sasirṇaniŋ 'alam nuriyaḥ, katon 'alam uluhiyaḥ, iya iku 'alam ilahiyaḥ, tĕgĕsé 'alamiŋ paṅéran, paḍaṅé aṅluwihi paḍaṅiŋ 'alam nuriyaḥ, iŋ kono katon cahya mañcur, sajroniŋ cahya ana sipatiŋ rĕrupan kaya tawon gumana, jumĕnĕŋ iŋ makam pana, iku warṇaniŋ sukṣma kaŋ amimbuhi iŋ saliriŋ warṇa kabèḥ, aṅlimputi sahubĕṅiŋ jagad cilik jagad gĕḍé iŋ sahisèn isèné, anaṅiŋ uripé saka pramaniŋ rahsa, iŋ nalika iku tĕkaniŋ malahékat, awarṇa bapa kaki, sapanuṅgalané luluhur lanaŋ, aṅaku utusané dat kaŋ maha suci, kinèn aṅirid maraŋ chalaratu'llaḥ, poma disantosa aja ṅanti aṅimanaké, sabab iku ap'aliŋ sukṣma kita pribadi.

6. 'alam uluhiyaḥ luhur.
6. kaŋ kapiŋ nĕm, isiḥ sajroniŋ 'alam uluhiyaḥ, saṅsaya wuwuḥ paḍaṅé, iŋ kono katon cahya mañcoroŋ, sajroniŋ cahya ana sipatiŋ rĕrupan kaya golèk gaḍiŋ asawaŋ puputran mutyara, dudu lanaŋ dudu wadon, dudu wandu, jumĕnĕŋ iŋ makam baka, iku pramananiŋ rahsa kaŋ amurba amisésa iŋ 'alam kabèḥ, anaṅiŋ uripé saka datiŋ atma, iŋ nalika iku tĕkaniŋ widadari awarṇa biyuŋ nini, sapanuṅgalané luluhur wadon, aṅaku utusané dat kaŋ amaha suci, kinèn aṅirid maraŋ chakaratu'llaḥ, poma disantosa aja ṅanti aṅimanaké, sabab iku ap'aliŋ rahsa kita pribadi.

7. 'alam uluhiyaḥ luhur ḍéwé.
7. kaŋ kapiŋ pitu, isiḥ sajroniŋ 'alam uluhiyaḥ, tanpa kira kira paḍaṅé, iŋ kono ora katon apa apa, amuŋ cahya gumilaŋ tanpa wĕwayaṅan iku datiŋ atma, anuṅgal sajatiniŋ dat kaŋ asipat ésa, ora jaman, ora araḥ, ora ĕṅgon, tanpa warṇa, tanpa rupa, kadim azali abadi, kaŋ amurba amisésa kaŋ kawasa nitahaké sakaliriŋ alam aṅlimputi iŋ 'alam kabèḥ apranawa mĕṅku saliriŋ makam sampurṇa, urip ḍéwé ora ana kaŋ ṅuripi dibasakaké : chayun bilarochin, tĕgĕsé tanpa ñawa, iya iku tajaliniŋ gusti kaŋ amaha suci sĕjati, kaŋ aguŋ daté, kaŋ élok sipaté, kaŋ wisésa asmané, kaŋ sampurṇa ap'alé, dumunuŋ iŋ urip kita pribadi, iŋ kono tanpa antara pamoriŋ kawula gusti, iya iku urip kita muliḥ dadi sajatiniŋ dat mutlak kaŋ kadim azali abadi, dibasakaké : chayun pidaréni, tĕgĕsé urip iŋ kahanan lor ana iŋ 'alam sahir kita urip, ana iŋ 'alam kabir iya urip, paḍa sanalika bañjur èṅĕt iŋ wèntèhan saniṣkaraniŋ purwa madya wasana kabèḥ. aja uwas sumĕlaŋ manèḥ, iŋ wĕkasan sumaṅga, aṅgon aṅgon ana iŋ karṣa, katarima ana iŋ sarira, aku amuŋ drĕma aṅimpun sakaliriŋ ṅélmi saka wĕwĕjaṅiŋ guru sawiji sawiji, paṅrasaniŋ ati wis ganĕp, kuraṅa kaya ora akèḥ, añjaba amuŋ wĕjaṅé kiyahi agĕŋ liman, iku pakéwuḥ ĕṅgonku matrapaké, sabab uniné kaya ṅélmu kabudḍan, maṅkéné pamĕjaṅé.

hiyaŋ hyaŋ jawata yogyaniŋ ṅulun, kawidèkna kapiya karĕp, gunuŋ lawu sap pitu iku kabèḥ, saka pamikirku iya prayoga iŋ surasané, kaya a mumuji aja ṅanti mati iŋ sahĕṅgon ĕṅgon, bisaa mati kahulĕsan lawon lapis pitu, anaṅiŋ pakéwuhiŋ patrap déniŋ uniné kaŋ anaṇḍakaké ora pakolèḥ.

iŋ wusana aku matur amboḍoni, ana kaŋ duruŋ pati tĕraŋ iŋ susurupanku, iya iku pambiratiŋ ganda ala bisaa aṅganda bĕcik, manawa iŋ buri ana kaŋ wis olèḥ katĕraṅaniŋ susurupan, añumaṅgakaké patrapiŋ paṅgonané.

déné pémutku wirid iki ora kĕna kaprikṣa maraŋ kaŋ duruŋ tuṅgal ṅélmu, bokmanawa kawañcénan muṇḍak apa pakolèhé, ḍĕstun amuŋ babantahan bahé, mulané baṅĕt baṅĕt iŋ wĕwĕliṅku, aja ṅanti para bantahan, muga kagaliha iŋ sayĕktiné.

wuwuhan

bab pambiratiŋ ganda ala bisaa aṅganda arum.

bab pambiratiŋ ganda ala, bisaa aṅganda bĕcik, sahiki aku wis olèḥ susurupan, saka pamĕjaṅé sawijiniŋ guruku, samĕṅko ṅélmu mahu kagĕlaraké iŋ kéné, katambahaké nuṅgal ana sajroniŋ wirid iki maṅgon iŋ puṅkasan.

déné asalé ṅélmu mahu, kacarita iŋ kuna saka wasiyaté kaṅjĕŋ susuhunan kalijaga, kaŋ kawasiyataké maraŋ para putra wayaḥ kabèḥ.

saka pituduhé kiyahi guru, muṅguḥ kaŋ katĕmbuṅaké kaṅjĕŋ susuhunan lèpèn, tumrap surasané ṅélmu iki, sajatiné iya bañu urip iya iku ananiŋ urip kita pribadi.

wondéné patrapiŋ paṅaṅgoné, sasurasané ṅélmu iki kahèṣṭi iŋ dalĕm cipta. iŋ nalika añipta caṅcudiŋ amatrapaké pañjĕnĕṅaniŋ dat, utawa kawisikaké maraŋ woŋ kaŋ wis ṅaṅkat sakarat. para kaŋ paḍa ṅaṅgo ṅélmu iki, kaŋ wis katatalan jisimé bañjur bisa aṅganda arum, dadi kaŋ paḍa ṅupakara paḍa rahab kabèḥ, rĕsĕp aṅgoné ṅrukti

iki ṅélmuné kaŋ kahèṣṭi :
bismi'llahi rrahmani rrahim, sabda aṅin, tansaḥ murba wisésa, saḥ ganda kari rasa, badanku arum, sèlèhku arum, rak lap tan ana karasa, ḍoŋ ginĕṇḍoŋ sakiŋ kĕrṣané gusti sunan lèpèn, radia allahu, 'anhu, 'alahihi salam. (r. tanaya).

hidayat jati

warahiŋ hidayat jati.

anuduhaké dunuṅé paṅkatiŋ ṅélmu makripat wĕwĕjaṅan saka para wali iŋ tanaḥ jawa.

iki warahiŋ hidayat jati, kaŋ anuduhaké dunuṅé paṅkatiŋ ṅélmu makripat, wĕwĕjaṅan saka para wali iŋ tanaḥ jawa, sasédané kaṅjĕŋ susuhunan iŋ ṅampèldénta, paḍa karṣa ambuka wiridan kaŋ dadi wijiniŋ wĕwĕjaṅané surasaniŋ ṅélmu kasampurṇan ḍéwé ḍéwé, wiyosé iya uga asal saka dalil hadist ijmak kiyas, kaya kaŋ wis kasĕbut ana sajroniŋ wirid kabèḥ, muṅguḥ papaṅkaté sawiji sawiji kapratélakaké iŋ ṅisor iki.
kaŋ ḍiṅin, saaṅkatan nalika jaman awalé nagara dĕmak, para wali kaŋ karṣa amĕjaŋ amuŋ wĕwolu.
1. kaṅjĕŋ susuhunan iŋ giri kaḍaton, wĕwĕjaṅané, wisikan ananiŋ dat.
2. kaṅjĕŋ susuhunan iŋ taṇḍĕs, wĕwĕjaṅané, wĕḍaran wahananiŋ dat.
3. kaṅjĕŋ susuhunan iŋ majaguŋ, wĕwĕjaṅané, gĕlaran kahananiŋ dat.
4. kaṅjĕŋ susuhunan iŋ bénaŋ, wĕwĕjaṅané, pambukaniŋ tata maligé, iŋ dalĕm bahit al makmur.
5. kaṅjĕŋ susuhunan iŋ muryapada, wĕwĕjaṅané, pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al muharram.
6. kaṅjĕŋ susuhunan iŋ kaliñamat, wĕwĕjaṅané, pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al mukaddas.
7. kaṅjĕŋ susuhunan iŋ gunuṅjati, wĕwĕjaṅané, santosaniŋ iman.
8. kaṅjĕŋ susuhunan iŋ kajĕnar, wĕwĕjaṅané, sasahidan.

kaŋ kapiṇḍo, iŋ saaṅkatan manèḥ nalika jaman akhiré nagara iŋ dĕmak, para wali kaŋ karṣa amĕjaŋ iya amuŋ wĕwolu.
1. kaṅjĕŋ susuhunan iŋ giri parapèn, wĕwĕjaṅané, wisikan ananiŋ dat.
2. kaṅjĕŋ susuhunan iŋ darajat, wĕwĕjaṅané, wĕḍaran, wahananiŋ dat.
3. kaṅjĕŋ susuhunan iŋ atasaṅin, wĕwĕjaṅané, gĕlaran kahananiŋ dat.
4. kaṅjĕŋ susuhunan iŋ kalijaga, wĕwĕjaṅané, pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al makmur, bañjur ambabar saguŋ kaŋ dadi paraboté amatrapaké pañjĕnĕṅaniŋ dat kabèḥ, naṅiŋ duruŋ urut patrap paṅaṅgoné iŋ sawiji wiji.
5. kaṅjĕŋ susuhunan iŋ tĕmbayat, kalilan déniŋ guru kaṅjĕŋ susuhunan iŋ kalijaga, ambabaraké wĕwĕjaṅané, pambukaniŋ tata maligé iŋ dalĕm bahit al muharram.
6. kaṅjĕŋ susuhunan iŋ padusan, wĕwĕjaṅané, tata maligé iŋ dalĕm bahit al mukaddas..
7. kaṅjĕŋ susuhunan iŋ kudus, wĕwĕjaṅané, panĕtĕp santosaniŋ iman.
8. kaṅjĕŋ susuhunan gĕsĕŋ, wĕwĕjaṅané, sasahidan.

déné wĕwĕjaṅané kaŋ wis kasĕbut iŋ ḍuwur iku, surasané iya anuṅgal bahé, amarga paḍa wiridan saka pamĕjaṅé kaṅjĕŋ susuhunan iŋ ṅampèldĕnta kabèḥ, mula iŋ mĕṅko kahimpun dadi sawiji, supaya gampaŋ aṅgonku aṅrasakaké riwayatiŋ dalil hadist ijmak kiyas, sarèhné hakékaté datiŋ paṅéran kaŋ amaha suci iku binasakaké luwiḥ déniŋ gahib, tanpa warṇa tanpa rupa, asipat dudu lanaŋ, dudu wadon, dudu wandu, sarta ora mawa jaman, ora araḥ ora ĕṅgon amuŋ cipta sasmita dumunuŋ ana kaŋ waṣkita. wĕwisikané ora ana apa apa sakèhé kaŋ kasĕbut iku dudu sajatiniŋ dat kabèḥ, ananiŋ kaŋ wajib kahimanaké amuŋ iṅsun.

muṅguḥ wĕwisikané kaŋ wis waṣkita iku, manawa duruŋ bisa anampani iŋ paṅgaliḥ, prayoga amarṣudi iŋ surasané paṅimpuniŋ para wĕwĕjaṅan kabèḥ, kaya kaŋ kasĕbut ana warahiŋ hidayat jati maṅkéné.

sajatiniŋ dat kaŋ amaha suci iku asipat ésa dibasakaké dat mutlak kadim azali abadi, tĕgĕsé asipat sawiji, kaŋ amaṣṭi ḍiṅin ḍéwé nalika isiḥ awaŋ uwuŋ salawasé iŋ kahanan kita, iya iku jumĕnĕŋ pribadi, ana sajroniŋ nukad gahib kaŋ kĕluwiḥ laṅgĕŋ, iŋ kono amĕḍaraké kudrat iradaté dadi pituŋ kahanan, minaṅka warṇaniŋ dat, dadi wahananiŋ sipat, asma ap'al kabèḥ, iŋ ṅisor iki babaré sawiji wiji.
1. chayu, tĕgĕsé urip, dumunuŋ sajabaniŋ dat.
2. nur, tĕgĕsé cahya, dumunuŋ sajabaniŋ urip.
3. sir, tĕgĕsé rahsa, dumunuŋ sajabaniŋ cahya.
4. roḥ, tĕgĕsé ñawa, diarani sukṣma, dumunuŋ sajabaniŋ rahsa.
5. napsu, tĕgĕsé aṅkara, dumunuŋ sajabaniŋ sukṣma.
6. 'akal, tĕgĕsé budi, dumunuŋ sajabaniŋ napsu.
7. jasad, tĕgĕsé badan, dumunuŋ sajabaniŋ budi.

déné chayu, iku kaŋ kapasrahan paṅawasaniŋ dat, kinarṣakaké aṅuripi kahananiŋ cahya, rahsa, sukṣma, napsu, budi, badan kabèḥ sumarambaḥ saka iŋ wiwitan tumĕka iŋ wĕkasan, muṅguḥ wĕwijaṅané kaya iŋ ṅisor iki.
1. iŋ nalika chayu aṅuripi kahananiŋ cahya, sumarambaḥ iŋ nétra, wahanané dadi bisa aniṅali, iya iku paniṅaliŋ dat aṅagĕm iŋ nétra kita.
2. iŋ nalika chayu aṅuripi kahananiŋ rahsa, sumarambaḥ iŋ grana, wahanané dadi bisa aṅganda, iya iku paṅgandaniŋ dat aṅagĕm iŋ grana kita.
3. iŋ nalika chayu aṅuripi kahananiŋ sukṣma, sumarambaḥ iŋ lidaḥ, wahanané dadi bisa ṅandika, iya iku paṅandaniŋ dat aṅagĕm iŋ lésan kita.
4. iŋ nalika chayu aṅuripi kahananiŋ napsu, sumarambaḥ iŋ taliṅan, wahanané dadi bisa amiyarṣa, iya iku pamiyarṣaniŋ dat aṅagĕm iŋ karṇa kita.
5. iŋ nalika chayu aṅuripi kahananiŋ budi, sumarambaḥ iŋ ati, wahanané dadi bisa birahi anduwèni karṣa, iya iku karṣaniŋ dat aṅgĕm iŋ ati kita.
6. iŋ nalika chayu aṅuripi kahananiŋ jasad, sumarambaḥ iŋ gĕtiḥ, wahanané dadi bisa ambĕkan, bañjur anuwuhaké wulu kuku sapaḍané, iya iku ap'aliŋ dat aṅagĕm iŋ sahulaḥ kita sahè

stu ora béda iŋ nalika amrataṇḍani ap al sajroniŋ 'alam, bañjur bisa amolahaké srĕṅéṅé rĕmbulan, aṅin sapanuṅgalané, sahisèn isèniŋ 'alam kabèḥ, paḍa dumunuŋ ana iŋ purba wisésaniŋ dat kaya kaŋ kasĕbut iŋ ṅisor iki.
1. dat amurba chayu, tĕgĕsé, dat iku witiŋ urip.
2. chayu amisésa nur, tĕgĕsé, urip iku amĕṅku wahyaniŋ cahya.
3. nur kaŋ misésa sir, tĕgĕsé, cahya iku amĕṅku uripiŋ rahsa.
4. sir amisésa roḥ, tĕgĕsé rahsa iku amĕṅku uripiŋ sukṣma.
5. roḥ amisésa napsu, tĕgĕsé, sukṣma iku amĕṅku uripiŋ napsu.
6. napsu amisésa 'akal, tĕgĕsé, napsu iku amĕṅku uripiŋ budi.
7. 'akal amisésa jasad, tĕgĕsé, budi iku amĕṅku uripiŋ jasad.
muṅguḥ baliné maṅkéné.
jasad kawisésa déniŋ budi, budi kawisésa déniŋ napsu, napsu kawisésa déniŋ sukṣma, sukṣma kawisésa déniŋ rahsa, rahsa kawisésa déniŋ cahya, cahya kawisésa déniŋ urip, urip kapurba déniŋ dat, mulané wahananiŋ urip iku tanpa waṅĕnan karo ananiŋ dat, iya urip kita iku datiŋ gusti kaŋ amaha suci séjati, aja uwas sumĕlaŋ iŋ galiḥ.
patrapiŋ manékuŋ saka wasiyat dalĕm kaṅjĕŋ panĕmbahan sénapati iṅalaga mataram.

déné santosaniŋ paṅèṣṭi kayĕktèkaké kaŋ dadi taṇḍané, iku manawa pinĕsu iŋ sajroniŋ manékuŋ anuṅku samadi anĕgĕs karṣa amarṣudi kawasa, adat kaŋ wis kalakon, ana maṅunaḥ tĕka kagawa iŋ utusan mĕtu saka sarira kita kaŋ amaha mulya, manawa taṇḍa katon saka pramana karasa iŋ dalĕm rahsa, iŋ kono manawa katarima kaŋ cinipta dadi, kaŋ sinĕdya ana, kaŋ kinarṣan tĕka saka parmaniŋ kaŋ kawasa, muṅguḥ pratikĕlé manawa arĕp manékuŋ saka wasiyaté kaṅjĕŋ panĕmbahan sénapati iṅalaga mataram, kaya iŋ ṅisor iki.

wiwit aṅuraṅi ḍahar saré, añĕgaḥ sahwat ambirat napsu hawa iŋ dalĕm sawatara dina, bañjur pasa aṅlowoŋ sarta ambisu iŋ dalĕm tĕluŋ dina tĕluŋ bĕṅi, ora kĕna aṅĕmu sak sĕrik duka cipta, manawa pasané wis kari sawĕṅi ora kĕna saré, barĕŋ iŋ wayaḥ tĕṅaḥ wĕṅi adus bañjur maṅaṅgo kaŋ sarwa suci, sarta a kokoñoḥ ganda wida jĕbad waṅi, adudupa marĕp maṅétan utawa maṅulon aṅarĕpaké kéblaté ḍéwé, tumĕkané iŋ wayaḥ baṅun ésuk iku wiwit tapakur mati raga nutupi babahan nawaṅsaṅa, patrapé pitĕkur, jĕmpol sikil katĕmokaké paḍa jĕmpol sikil dipapak, polok katĕmokaké paḍa polok digaṭuk, jĕṅku katĕmokaké paḍa jĕṅku dirapĕt, palanaṅan sapalaṇḍuṅané sinipat karo jĕmpol sikil dibĕnĕr aja ṅanti katiṇḍihan, nuli asta karo aṅraṅkul jĕṅku atrap siḍakĕp suku tuṅgal darijiniŋ asta paḍa antuk iŋ sĕlaniŋ dariji kaya aṅapu rañcaŋ, jĕmpol asta bañjur winawas karo pucukiŋ grana, nuli anata wĕtuniŋ napas tanapas anpas nupus, aja ṅanti tumpaŋ suḥ kumpulé dadi sawiji iŋ kono tinarik saka kiwa. tumĕka iŋ pusĕr lèrèn saantara suwé bañjur katurunaké anĕṅĕn mĕtu iŋ lèŋ grana tĕṅĕn kaŋ alon aja ṅanti kasusu. manawa wis sarèḥ anarik napas manèḥ saka tĕṅĕn tumĕka iŋ pusĕr lèrèn saantara suwéné bañjur katurunaké aṅiwa mĕtu iŋ lèŋ grana kiwa kaŋ alon aja ṅanti kasusu, ambal kapiŋ tĕlu maṅkono panarikiŋ napas, wĕkasané manawa wis sarèḥ anarik napas manèḥ saka kiwa mubĕŋ anĕṅĕn, saka tĕṅĕn mubĕŋ aṅiwa, kakumpulaké dadi sawiji ana iŋ pusĕr, bañjur katarik maṇḍuwur bĕnĕr kaŋ asarèḥ, lèrèn tinata ana iŋ jaja, bañjur katarik maṇḍuwur manèḥ kaŋ alon alon, lèrèn tinata ana iŋ siraḥ, iŋ kono aṅĕnĕṅaké cipta sarwi osik matrapaké pañjĕnĕṅaniŋ dat kaya maṅkéné.

iṅsun tajaliniŋ dat kaŋ amaha suci, kaŋ amurba amisésa kaŋ kawasa aṅandika kun payakun, ... anu ... mĕtu saka kudratiṅsun. manawa wis maṅkono, adat paḍa sanalika bahé kayĕktènan kaŋ dadi taṇḍané, nuli panarikiŋ napas katurunaké mĕtu iŋ lèŋ grana karo pisan kaŋ alon aja ṅanti kasusu, iŋ wĕkasan pasraḥ analaṅsa maraŋ dat kita ḍéwé.

muṅguḥ patrapiŋ panékuṅan iku prayogané bisaa kalakon iŋ sabĕn sasi sapisan, orané amuŋ sabĕn iŋ dina ijabaḥ bahé aja ṅanti katowoṅan, sabab iŋ kono waktuniŋ katarima saliriŋ panuwun, kaya kaŋ kasĕbut kapratélakaké iŋ ṅisor iki.
1. sasi sura, ijabahé taṅgal kapiŋ 9, karo taṅgal kapiŋ 10.
2. sasi mulud, ijabahé taṅgal kapiŋ 12.
3. sasi rĕjĕb, ijabahé taṅgal kapiŋ 27.
4. sasi ruwaḥ, ijabahé taṅgal kapiŋ 15.
5. sasi pasa, ijabahé taṅgal kapiŋ 21, 23, 25, 27 utawa taṅgal kapiŋ 29.
6. sasi bĕsar, ijabahé taṅgal kapiŋ 8, utawa kapiŋ 9.
liyané iku sĕpĕn tanpa dina ijabaḥ.

urut   urutané arané wahananiŋ dat.
iŋ mĕṅko amratélakaké urut urutané namané wahananiŋ dat kaŋ wis kasĕbut iŋ ṅarĕp kabèḥ mahu kaya iŋ ṅisor iki.
1. cahyu.
kaŋ ḍiṅin cahyu, tĕgĕsé urip, diarani chayun, tĕgĕsé paṅuripan, diarani manèḥ chayat, tĕgĕsé aṅuripu, diarani manèḥ chayu dahim, tĕgĕsé urip kaŋ tĕtĕp, anaṅiŋ sajatiné iya amuŋ sawiji chayu iku.
2. nur.
kaŋ kapiṇḍo nur, tĕgĕsé cahya, iku sajatiné iya amuŋ sawiji, anaṅiŋ dinamani dadi limaŋ pasĕbutan.
1. nur riyat, tĕgĕsé cahya samar, warṇané irĕŋ.
2. nur rani, tĕgĕsé cahya loro, iya iku cahya kapiṇḍo, warṇané abaŋ.
3. nur mahdi, tĕgĕsé cahya sumirat, warṇané kuniŋ.
4. nur nubuwat, tĕgĕsé cahya kaŋ santosa, warṇané ijo.
5. nur muhammad, tĕgĕsé cahya kaŋ pinuji, warṇané putiḥ. muṅguḥ grĕbané kabèḥ iku, kasĕbut nama nuru'llaḥ, tĕgĕsé cahyaniŋ allaḥ.
3. sir.
kaŋ kapiŋ tĕlu sir, tĕgĕsé rahsa, iku sajatiné iya amuŋ sawiji anaṅiŋ dinamani dadi nĕm pasĕbutan.
1. sir ibtadi, tĕgĕsé rahsa purba, iya iku dadi wahyaniŋ asmaranala.
2. sir kahari, tĕgĕsé rahsa wisésa, iya iku dadi wahyaniŋ asmaratura.
3. sir kamali, tĕgĕsé rahsa sampurṇa, iya iku dadi wahyaniŋ asmaraturida.
4. sir ṅaji, tĕgĕsé rahsa mulya, iya iku dadi wahyaniŋ asmaradana.
5. sir hakiki, tĕgĕsé rahsa sajati, iya iku dadi wahyaniŋ asmaratantra.
6. sir wahdi, tĕgĕsé rahsa tuṅgal dinamani sir gahibi, tĕgĕsé rahsa gahib, iya iku dadi wahyaniŋ asmaragama. muṅguḥ grĕbané kabèḥ iku kasĕbut nama siru'llaḥ, tĕgĕsé rahsaniŋ allaḥ.

4. roḥ.
kaŋ kapiŋ pat roḥ, tĕgĕsé ñawa, utawa sukṣma, iku sajatiné iya amuŋ sawiji, anaṅiŋ dinamani dadi pituŋ pasĕbutan.
1. roḥ jasmani, tĕgĕsé ñawaniŋ badan, iya iku wĕwayaṅaniŋ ñawa kaŋ aṅuripaké aṅgahotaniŋ jasad, diṅibarataké roḥ kéwani tĕgĕsé kahumpamakaké ñawa kaŋ aṅuripi sato kéwan.
2. roḥ nabati, tĕgĕsé ñawaniŋ tumuwuḥ, iya iku wĕwayaṅaniŋ ñawa kaŋ anuwuhaké wulu kuku sapanuṅgalané tumanĕm dadi uripiŋ budi.
3. roḥ napsani, tĕgĕsé ñawaniŋ napsu, iya iku wĕwayaṅaniŋ ñawa kaŋ ṅuripaké hawaniŋ napsu.
4. roḥ rahmani, tĕgĕsé ñawaniŋ kaŋ sipat muraḥ, diarani roḥ rabani, tĕgĕsé ñawaniŋ paṅéran, iya iku wĕwayaṅaniŋ ñawa kaŋ aṅuripaké kahananiŋ rahsa.
5. roḥ rokhani, tĕgĕsé ñawaniŋ sukṣma, iya iku wĕwayaṅaniŋ ñawa kaŋ aṅuripaké warananiŋ sukṣma.
6. roḥ nurani, tĕgĕsé ñawaniŋ cahya, iya iku wĕwayaṅaniŋ ñawa kaŋ aṅuripaké wahananiŋ cahya.
7. roḥ idlapi, tĕgĕsé ñawa kaŋ wĕniŋ, diarani roḥ kudus, tĕgĕsé ñawa kaŋ suci, iya iku wĕwayaṅaniŋ ñawa kaŋ aṅuripi ananiŋ atma.

muṅguḥ grĕbané kabèḥ iku kasĕbut nama rochu'llaḥ, tĕgĕsé ñawaniŋ allaḥ.
déné tĕraṅé wĕwĕjaṅaniŋ roḥ iku manawa karujukaké karo wasiyaté iṅkaŋ sinuhun sultan aguŋ nalika musawaratan ṅèlmu, kaḍawuhaké maraŋ kyahi paṅulu ahmad katĕgan, maṅkéné paṅandika dalĕm.

sajatiné roḥ iku sawiji, minaṅka kahananiŋ rahsa, binasakaké ñawa utawa jiwa, kasĕbut aran sukṣma, prabédané paḍa amawa taṇḍa sowaŋ sowaŋ.
1. taṇḍaniŋ roḥ iku aṅanakaké gĕtiḥ.
2. taṇḍaniŋ ñawa aṅanakaké kĕtĕtĕk.
3. taṇḍaniŋ jiwa aṅanakaké napas.
4. taṇḍaniŋ sukṣma aṅanakaké rahsaniŋ jasad.
anaṅiŋ sukṣma iku ana papaṅkatané dadi pituŋ warṇa, iki sawiji wijiné.
1. patĕmoné jasad lan napas, iku dèn arani sukṣma wahya, tĕgĕsé sukṣma lahir.
2. patĕmoniŋ napas lan budi, iku dèn arani sukṣma dyatmika, tĕgĕsé sukṣma batin.
3. patĕmoniŋ budi lan napas, iku dèn arani sukṣma lana, tĕgĕsé sukṣma tĕtĕp.
4. patĕmoniŋ napsu lan ñawa, iku dèn arani sukṣma mulya, tĕgĕsé sukṣma mulus.
5. patĕmoniŋ ñawa lan rahsa, iku dèn arani sukṣma jati, tĕgĕsé sukṣma ñata, dèn arani manèḥ sukṣma rasa, tĕgĕsé sukṣma rahsa.
6. patĕmoniŋ rahsa lan cahya, iku dèn arani sukṣma wisésa, tĕgĕsé sukṣma wĕnaŋ.
7. patĕmoniŋ cahya lan urip, iku dèn arani sukṣma kawĕkas, tĕgĕsé sukṣma puṅkasan.

déné patĕmoniŋ sukṣma kabèḥ iku dadi sukṣma adi luwiḥ, tĕgĕsé sukṣma utama, yèn kumpul dadi rĕtna intĕn jumantĕn, iku ṅibaratiŋ martabat wachadiyat, campur dadi sasra ludira, iku ṅibaratiŋ martabat wahdat, sampurṇa dadi sotyaludira, iku ṅibaratiŋ martabat achadiyat, waluya dadi manik maya gumilaŋ tanpa wĕwayaṅan, tĕgĕsé bali dadi datiŋ nukat gahib, muliḥ maraŋ azali abadi.

bali amratélakaké urut urutaniŋ namané wahananiŋ dat.

5. napsu.
kaŋ kapiŋ lima 'napsu, tĕgĕsé aṅkara, iku sajatiné iya amuŋ sawiji, anaṅiŋ dinamani dadi pataŋ pasĕbutan.
1. napsu luwamaḥ, tĕgĕsé aṅaṅsa, darbé hawa amarakaké dahga arip luwé sapanuṅgalané, wahanané waḍuk wahyané saka lésan, kasĕbut dadi ṅibarat kahananiŋ ati kaŋ asorot irĕŋ, sampurṇané anarik lĕburiŋ wulu kuku.
2. napsu amaraḥ, tĕgĕsé sĕrĕŋ, darbé hawa amarakaké aṅkara, panastèn duduka sapanuṅgalané, wahanané iŋ ampĕru, wahyané saka karṇa, kasĕbut dadi ṅibarat kahananiŋ ati kaŋ asorot abaŋ, sampurṇané anarik lĕburiŋ kulit gĕtiḥ.
3. napsu supiyaḥ, tĕgĕsé mĕlĕs, dinamani napsu supiyaḥ, tĕgĕsé adrĕŋ, darbé hawa amarakaké murka, péṅinan pakarĕman kabuṅahan sapanuṅgalané, wahanané iŋ lilimpa, wahyané saka nétra, kasĕbut dadi ṅibarat kahananiŋ ati kaŋ asorot kuniŋ, sampurṇané anarik lĕburiŋ dagiŋ otot.
4. napsu mutmahinaḥ, tĕgĕsé jinĕm, darbé hawa amarakaké loba, iya iku loba maraŋ kahutaman, kaya ta aṅlakoni puja tapa brata kaŋ kalantur lantur ora mawa watara, wahanané iŋ babaluŋ, wahyané saka iŋ grana, kasĕbut dadi ṅibarat kahananiŋ ati kaŋ asorot putiḥ, sampurṇané anarik lĕburiŋ baluŋ suṅsum.

déné manawa kapatitisaké witiŋ napsu iku saka utĕk, dumunuŋ iŋ ati dadi cipta, dumunuŋ iŋ jantuŋ dadi birahi, wĕtuné saka jantuŋ bañjur dadi nupus, katampan iŋ ati manèḥ bañjur dadi anpas, anuṅgal lakuniŋ gĕtiḥ bañjur dadi tanapas, aṅambaḥ maraŋ maras bañjur dadi napas, sumarambaḥ iŋ jasad bañjur amĕtokaké swara saka lésan, mula saṅkaniŋ cipta, birahi, nupus, anpas, tanapas, swara, iku paḍa mĕtu saka hawaniŋ napsu kabèḥ.

6. akal.
kaŋ kapiŋ nĕm akal, tĕgĕsé budi, iku sajatiné iya amuŋ sawiji anaṅiŋ dinamani dadi limaŋ pasĕbutan, manawa kahétuŋ dalaḥ kaŋ araṅkĕp nama dadi pituŋ pasĕbutan, paḍa anartani maraŋ ṅibarat namaniŋ ati, kadadiyané anuṅgal pasĕbutan.
1. budi maknawi, iya ati maknawi, tĕgĕsé wahyaniŋ budi.
2. budi sanubari, iya ati sanubari, tĕgĕsé wahananiŋ budi.
3. budi suwéda, iya ati suwéda, tĕgĕsé wodiŋ ati, dadi ṅibarat kahananiŋ budi.
4. budi pu at, iya ati pu at, tĕgĕsé wodiŋ jajantuŋ dinamani budi jaki, utawa ati jaki, tĕgĕsé ati suci, dadi ṅibarat pramananiŋ budi.
5. budi siri, iya ati siri, tĕgĕsé rahsaniŋ ati, dinamani budi sapi, utawa ati sapi, tĕgĕsé ati wĕniŋ, dadi ṅibarat paṅrasaniŋ budi.

déné manawa kapatitisaké pakartiniŋ budi iku diarani pañcadriya, tĕgĕsé ati lima, iya iku paṅawasa kaŋ mĕtu saka rahsaniŋ budi, pépéraṅané dadi tĕluŋ paṅkat paḍa aṅlimaŋ pakarti.
1. diarani karméndriya, tĕgĕsé purbaniŋ budi, kaya ta : paniṅal, pamiyarṣa, paṅganda, pamirṣa, paṅrasa.
2. diarani antaréndriya, tĕgĕsé antaraniŋ budi, kaya ta : kĕkĕtĕk, napas, kĕḍèpiŋ nétra, rasaniŋ liḍaḥ, kĕñamiŋ lambé.
3. diarani jayanéndriya, tĕgĕsé wisésaniŋ budi, kaya ta : karasaniŋ kulit, parji, jubur, asta, sikil.

7. jasad.
kaŋ kapiŋ pitu jasad, tĕgĕsé badan, iku sajatiné iya amuŋ sawiji, anaṅiŋ dinamani dadi roŋ pasĕbutan.
1. jasad turab, tĕgĕsé badan kadadiyan saka lĕbu, dibasakaké badan jasmani, iya iku badan waḍag.
2. jasad latip, tĕgĕsé badan alus, dibasakaké badan rokhani, iya iku badan sukṣma.
muṅguḥ jañjiné badan waḍag karo badan alus iku ora kĕna pisaḥ, saṅkan parané anuṅgal kahanan sajati, upama satu muṅgwiŋ rimbagan, anaṅiŋ wĕwaṅsulan, iŋ tĕmbé badan waḍag iku luluḥ sampurṇa ana sajroniŋ badan alus, kalimputan déniŋ chayu dahim, tĕgĕsé urip kaŋ tĕtĕp dumunuŋ iŋ kahanan kita pribadi, mula dipralambaṅi : waraṅka mañjiŋ curiga, tĕgĕsé badan waḍag dumunuŋ sajroniŋ badan alus, nalika badan waḍag isiḥ dadi ĕmbanan, lambaṅé : curiga mañjiŋ waraṅka, tĕgĕsé badan alus isiḥ dumunuŋ sajroniŋ badan waḍag.

pratikĕlé aṅluluḥ iŋ badan waḍag.

déné pratikĕlé iŋ badan waḍag mahu, saka wasiyat dalĕm iṅkaŋ sinuhun kaṅjĕŋ susuhunan pakubuwana i, kĕna kalantéḥ aṅlakoni tapa brata kaya iŋ ṅisor iki.
1. asésuci tĕgĕsé ditabĕri adus ésuk.
2. aṅuṅuraṅi ḍahar, tĕgĕsé aḍahara manawa baṅĕt luwé.
3. aṅuṅuraṅi ṅuñjuk, tĕgĕsé ṅuñjuka manawa baṅĕt kasatan.
4. aṅuṅuraṅi saré, tĕgĕsé, asaréya manawa baṅĕt karipan.
5. aṅaraŋ araṅi paṅandika, tĕgĕsé aṅandika manawa ṅaṅgo masa kala.
6. aṅuda uda sahwat, tĕgĕsé asahwata karo garwa manawa baṅĕt kaṅĕn.
7. ambirat napsu, tĕgĕsé aja ṅanti aṅumbar hawa, aṅagĕma budi trima, lila, tĕmĕn, utama.
manawa wis bisa kalakon maṅkono, aṅgĕr ora kawistara, sarta dumunuŋ iŋ asĕpĕn, iya wa'llahu a'lam katarimané.
déné manawa arĕp waṣkiṭa dunuṅiŋ asĕpĕn, iku sakaliriŋ rupa kita kapasrahĕna maraŋ kaŋ adarbé rupa, sakaliriŋ swara  kita kahulihĕna maraŋ kaŋ adarbé swara, paniṅal kita, pamiyarṣa kita, paṅganda kita, paṅrasa kita, pamirṣa kita, paḍa kabalèkĕna maraŋ saṅkané ḍéwé ḍéwé.

muṅguḥ patrapé añidikaké ĕniṅiŋ rahsa, aṅawasaké ĕnĕṅiŋ pañcadriya, tĕgĕsé aṅlèrènaké saniṣkaraniŋ ṅahurip kabèḥ, manawa wis bisa maṅkono, iya iku babasan luṅguḥ sarwa lumaku, lumaku karo aṇḍéprok, lumayu sarwa aliṅgiḥ, ambisu karo carita, luṅa sarwa aturu, turu karo amĕlèk, kaya maṅkono ṅibaraté.

déraḥ wahananiŋ dat

iŋ ṅisor iki amratélakaké urut   urutané wahananiŋ dat kabèḥ.
dat mutlak kaŋ kadim azali abadi.
1. chayu, tĕgĕsé urip, kasĕbut atma.
2. nur, tĕgĕsé urip, kasĕbut pranawa.
3. sir, tĕgĕsé rahsa, kasĕbut pranama.
4. roḥ, tĕgĕsé ñawa, kasĕbut sukṣma.
5. napsu, tĕgĕsé aṅkara.
6. 'akal tĕgĕsé, budi.
7. jasad, tĕgĕsé badan.

déné dat iku tanpa tuduhan, amuŋ dumunuŋ anarambahi ana sajroniŋ urip kita, anaṅiŋ akèḥ kaŋ paḍa katambahan, awit déniŋ binasakaké ora mawa jaman makam, tĕgĕsé ora araḥ ora ĕṅgon, akaṇṭa tanpa warṇa tanpa rupa, asipat élok dudu lanaŋ dudu wadon dudu wandu, dipralambaṅi : kombaŋ aṅajab iŋ tawaŋ, tĕgĕsé : kombaŋ aṅlèŋ ana iŋ awaŋ awaŋ, mula iŋ dalĕm martabat kasĕbut : la takyun, saka duruŋ sañata iŋ kahanané.

déné chayu iku minaṅka tajaliniŋ dat, awit kasorotan saka purbaniŋ dat sajati, dipralambaṅi : kusuma añjraḥ iŋ tawaŋ, tĕgĕsé : kĕmbaŋ tuwuḥ ana iŋ awaŋ awaŋ, mula dalĕm martabat kasĕbut : takyun awal, déniŋ wiwit sañata iŋ kahanané.

déné nur iku minaṅka tajaliniŋ chayu, iya iku dadi sasandaniŋ urip, awit kasorotan saka wisésaniŋ atma sajati, dipralambaṅi : tuñjuŋ tanpa tlaga, tĕgĕsé : kĕmbaŋ taraté urip ora mawa bañu mula iŋ dalĕm martabat kasĕbut : takyun sani, déniŋ wis sañata iŋ kahanané.

déné sir iku minaṅka tajaniliŋ nur, awit kasorotan saka wisésaniŋ pranawa sajati, dipralambaṅi : isiniŋ wuluḥ wuṅwaŋ, tĕgĕsé : ora kawistara isèn isèniŋ wuluḥ wuṅwaŋ iku, mula dalĕm martabat kasĕbut : akyan sabita, déniŋ sañata tĕtĕp iŋ kahanané.

déné roḥ iku minaṅka tajaliniŋ sir, awit kasorotan saka wisésaniŋ pramana sajati, dipralambaṅi : tapakiŋ kuntul aṅlayaŋ, tĕgĕsé : ora mawa labĕt tapakiŋ manuk kuntul aṅlayaŋ iku, mula iŋ dalĕm martabat kasĕbut : kayan karijiyaḥ, déniŋ sañata matu iŋ kahanané.

déné napsu iku minaṅka tajaliniŋ roḥ, awit kasorotan saka wisésaniŋ sukṣma sajati, dipralambaṅi : gĕni murub iŋ tĕlĕŋ samudra tĕgĕsé : kahélokan urubiŋ gĕni ana sajroniŋ bañu iku, mula iŋ dalĕm martabat kasĕbut : akyan mukawiyaḥ, déniŋ sañata urip iŋ kahanané.

déné budi iku minaṅka tajaliniŋ napsu, awit kasorotan saka wisésaniŋ aṅkara sajati, dipralambaṅi : kuda ṅĕrap iŋ pandĕṅan, tĕgĕsé : jaran añandĕr isiḥ kinuruŋ ana sajroniŋ jajaran dadi upacasa surasané paḍa karo pralambaṅ : lumpuḥ ṅidĕri jagad, mula iŋ dalĕm martabat kasĕbut : akyan maknawiyaḥ, déniŋ sañata kawĕḍar iŋ kahanané.

déné jasad iku minaṅka tajali wahananiŋ sipat, dadi ĕmbanané para mudaḥ kaŋ wis kasĕbut iŋ ṅarĕp mahu, awit kalimputan déniŋ pakumpulaniŋ sorot, paḍa sumarambaḥ amaratani salir aṅgotané badan jasmani kabèḥ, mula manawa isiḥ jamaniŋ sipat, dipralambaṅi : koḍok kinĕmulan iŋ lèŋ, tĕgĕsé : koḍok iku ṅibaratiŋ mudaḥ kaŋ ana sajroniŋ jasad, ĕlèŋ iku ṅibaratiŋ jasad sajabaniŋ mudaḥ iya iku kahananiŋ datiŋ gusti isiḥ kalimputan déniŋ sipatiŋ kawula, déné manawa jamaniŋ dat iŋ dĕlahan, dipralambaṅi : koḍok aṅĕmuli iŋ lèŋ, tĕgĕsé jasad gĕnti dumunuŋ ana iŋ jĕro, iya iku kahanané sipatiŋ kawula wis kalimputan déniŋ datiŋ gusti, dadi para tarik tinarik tĕtĕp tĕnĕtĕpan, kaya iŋ ṅisor iki dérahé.
déraḥ kahananiŋ dat iŋ duña lan iŋ dĕlahan
koḍok aṅĕmuli iŋ lèṅ… koḍok kinĕmulan iŋ lèṅkahanané iŋ duña… kahanané iŋ akhirat,
datiŋ gusti kaŋ ṅuwasani iŋ atasé turu taṅi lan patiniŋ jasad kita.

balik muṅguḥ datiŋ gusti iku kacèké karo kawula déniŋ andarbèni paṅawasa, wĕnaŋ ambabar prabawa sarta anarik wĕḍariŋ gĕlar kukudan.

kaya umpamané manawa karkatiŋ jasad katarik iŋ paṅrasaniŋ budi, paṅrasaniŋ budi kahirup iŋ hawaniŋ napsu, hawaniŋ napsu kasirĕp déniŋ wasésaniŋ sukṣma, rĕrĕm sajroniŋ bahit al makmur, bañjur amuntu iŋ wiwaraniŋ pramana, aṅlĕrĕp saniṣkaraniŋ pañcadriya maṅka kaprabawa déniŋ paṅawasaniŋ sukṣma aṅgĕlar paṅrasa, wahanané dadi turu kahananiŋ jasad kita, iŋ kono saka paṅrasa katonton 'alamiŋ ṅimpi, kalakṣanan saliriŋ solaḥ bawa kabèḥ.

manawa paṅawasaniŋ sukṣma wis ambabar pañcadriya sarta ambabar wiwaraniŋ pramana, bañjur aṅrĕbdakaké hawaniŋ napsu anuwuhaké paṅrasaniŋ budi ṅanti sumarambaḥ iŋ jasad kabèḥ, iŋ kono wahanané dadi taṅi kahananiŋ jasad kita, bañjur wĕruḥ manèḥ maraŋ saniṣkara kaŋ katonton iŋ 'alam duña, mula dipralambaṅi : anĕnun sĕntèg pisan anigasi, tĕgĕsé : lagi saḍéla iŋ paniṅaliŋ 'alam ṅimpi bañjur bisa wĕruḥ kaŋ katonton iŋ 'alam duña manèḥ.

kaya maṅkono uga upamané mĕnawa karkatiŋ jasad katarik iŋ paṅrasaniŋ budi, paṅrasaniŋ budi kahirup iŋ hawaniŋ napsu, hawaniŋ napsu kasirĕp déniŋ wisésaniŋ sukṣma kakukud maraŋ paṅawasaniŋ rasa, bañjur luluḥ mañjiŋ iŋ dalĕm pranawaniŋ cahya, anuṅgal karo purbaniŋ atma, muliḥ dadi sajatiniŋ dat kaŋ mutlak kadim azali abadi, iŋ kono wahanané diarani mati kahananiŋ jasad kita, anaṅiŋ satĕmĕné ora mati, amuŋ ṅaliḥ paṅgonan bahé, malaḥ waluya uripé laṅgĕŋ ana iŋ kahanan kaŋ maha mulya, mula dipralambaṅi : taṅgal pisan kapurṇaman, tĕgĕsé : duruŋ suwé tumitaḥ ana iŋ 'alam duña, bañjur bisa bali manèḥ dadi manusa kaŋ sampurṇa sarta waṣkiṭa iŋ saniṣkara.
pralambaŋ   pralambaṅiŋ ṅélmu.
iŋ mĕṅko anutugaké urut uruté panuṅgalané pralambaŋ kabèḥ, anaṅiŋ tĕgĕsé, sakèhiŋ para amarṣudi ṅélmu paḍa darbé panĕmu ḍéwé ḍéwé, bĕnĕr luput aku amboroṅaké iŋ duduga prayogané, kaya kaŋ kapratélakaké iŋ ṅisor iki.
1. gigiriŋ puṅlu, tĕgĕsé gigiriŋ mimis, iku ṅibarat kahélokaniŋ dat, déniŋ ora araḥ ora ĕṅgon, iŋ ṅĕndi sayĕktiniŋ paṅgonané, sayĕkti amuŋ dumunuŋ ana datiŋ urip kita.
2. tambiniŋ pucaŋ, tĕgĕsé ṅibarat kahélokané sipatiŋ dat, déniŋ binasakaké dudu lanaŋ dudu wadon dudu wandu, kaya apa satĕmĕniŋ sipaté, sayĕkti amuŋ dumunuŋ ana sipatiŋ urip kita. ana kaŋ aṅarani tambiniŋ pucaŋ iku lèṅiŋ grana loro, saka paṅira bokmanawa kaliru iŋ susurupan.
3. wĕkasaniŋ laṅit, tĕgĕsé iku ṅibarat waṅĕnané sorotiŋ cahya, sumarambaḥ tumĕka iŋ sipat kita.
4. wĕkasaniŋ samudra tanpa tĕpi, tĕgĕsé iku ṅibarat waṅĕnané paṅawasaniŋ rahsa, sumarambaḥ tumĕka iŋ sipat kita.
5. galihiŋ kaṅkuŋ, tĕgĕsé iku ṅibarat wahananiŋ sukṣma, dumunuŋ iŋ kahananiŋ sipat kita.
6. gĕni sakonaŋ aṅastaké, tĕgĕsé iku ṅibarat hawaniŋ napsu, wimbuḥ sajroniŋ pañcadriya kita.
7. 'manuk mibĕr aṅukuli laṅit, tĕgĕsé iku ṅibarat rosaniŋ budi, wimbuḥ sajroniŋ ap'al kita.
8. prahu amot samudra, tĕgĕsé prahu iku ṅibaratiŋ jasad, samudra iku ṅibaratiŋ ati sapanuṅgalané.
9. aṅin katarik iŋ prahu, tĕgĕsé iku ṅibarat lakuniŋ napas mĕtu saka iŋ jasad.
10. susuhiŋ aṅin, tĕgĕsé iku ṅibarat palèrènaniŋ napas, dumunuŋ iŋ jantuŋ. ana kaŋ aṅarani susuhiŋ aṅin iku rambut, saka paṅira bokmanawa kajupuk saka pamrayoga bahé.
11. bumi, kapĕtak sajroniŋ lĕmaḥ, tĕgĕsé iku ṅibaratiŋ wujud kita asal saka iŋ lĕmaḥ, iŋ tĕmbé kapĕṇḍĕm iŋ lĕmaḥ, iya iku wahanané dadi dagiŋ.
12. amèk gĕni adadamar, paḍa karo : gĕni ana sajroniŋ gĕni, utawa : gĕni binasmi iŋ gĕni, tĕgĕsé iku ṅibaratiŋ wujud kita asal saka iŋ gĕni tansaḥ andadèkaké gĕni, iya iku wahanané dadi napsu.
13. barat katiyub iŋ aṅin, paḍa karo : aṅin aṅiné prahara, tĕgĕsé iku ṅibaratiŋ wujud kita, asal saka iŋ aṅin, aguŋ aṅiṅsĕp aṅin amĕtokaké aṅin, iya iku wahanané dadi napas.
14. aṅaṅsu pikulan bañu, paḍa karo : bañu ana sajroniŋ baṅu, tĕgĕsé iku ṅibaratiŋ wujud kita, asal saka bañu tansaḥ kahilènan bañu, iya iku wahanané dadi gĕtiḥ, mula ana kaŋ ṅarani bañu sajroniŋ bañu iku gĕtiḥ.
15. srĕṅéṅé piné, surasané paḍa karo : kaca aṅĕmu srĕṅéṅé, tĕgĕsé iku ṅibarat cahya kasorotan iŋ srĕṅéṅé, utawa srĕṅéṅé ana sajroniŋ cahya, iya iku wahanané dadi pramananiŋ nétra.
16. wiji ana sajroniŋ uwit, uwit ana sajroniŋ wiji, tĕgĕsé iku ṅibaratiŋ kawula dumunuŋ ana iŋ gusti, gusti dumunuŋ ana iŋ kawula, dibasakaké paṅlĕburan papan tulis.
17. kakaṅaniŋ pambarĕp, aḍiniŋ wuragil, tĕgĕsé iku ṅibarat martabat insan kamil, iŋ nalika tanajul, tiba ana wĕkasan ḍéwé, barĕŋ tarkiné iŋ tĕmbé dadi wiwitan, muṅguḥ insan kamil iku iya wahananiŋ urip kita pribadi.
18. busana kañcana rĕtna ora ambosĕni, sahirib karo : busana wastra tanpa sèrèt, tĕgĕsé iku ṅibaratiŋ jasad, busana kañcana rĕtna, wahanané dadi jasad iŋ jĕro, busana wastra wahanané dadi kulit.
19. tugu manik iŋ samudra, tĕgĕsé iku ṅibarat paṇṭĕṅiŋ cipta anrus maraŋ pĕlĕṅiŋ paniṅal. ana kaŋ aṅarani, tugu manik iku kalam, bokmanawa saka paṅira bahé.
20. sawaṅaniŋ samudra rĕtna, dadi ṅibaratiŋ babu'l arbab, tĕgĕsé koriniŋ paṅéran, iya iku hakékaté palawaṅaniŋ dat, dumunuŋ ana iŋ babahan nawasaṅa sajroniŋ jasad. muṅguḥ iŋ kabuddané, sawaṅaniŋ samudra rĕtna, iku diarani : kori séla mataṅkĕp, dadi ṅibarat mĕlar miṅkusiŋ maras, utawa mĕṅa miṅkĕmiŋ lambé.
21. samudra winotan kilat, dadi ṅibaratiŋ wot siratalmustakim, tĕgĕsé dalan kaŋ bĕnĕr, iya iku hakékaté pĕsatiŋ atma tumĕka iŋ khalaratiŋ dat. ana kaŋ aṅarani wot siratalmustakim iku hakékaté wĕtuniŋ pamicara, iku paḍa pakolèhé.
22. balé tawaŋ gantuṅan, dadi ṅibaratiŋ 'araśj kurṣi, tĕgĕsé 'araśj : paḍahupan, iya iku hakékaté paséwakaniŋ dat, dumunuŋ ana iŋ siraḥ utawa iŋ jaja, tĕgĕsiŋ kurṣi palĕṅgahan, iya iku hakékaté palĕṅgahaniŋ dat, dumunuŋ ana iŋ utĕk utawa iŋ jajantuŋ.
23. wiji tuwuḥ iŋ watu, dadi ṅibaratiŋ lokḥ kalam, tĕgĕsiŋ lokh : papan, kasĕbut lokhilmakpul tĕgĕsé papan kaŋ rinĕkṣa, iya iku hakékaté sipatiŋ dat, dumunuŋ ana iŋ jasad, rinĕkṣa iŋ malahékat kiraman, tĕgĕsiŋ kalam : pañérétan, iya iku hakékaté wĕjaṅaniŋ dat, dumunuŋ ana iŋ budi, tumuwuḥ iŋ aṅĕn aṅĕn, rinĕkṣa iŋ malahékat katibin.
24. tĕṅahiŋ araḥ, dadi ṅibaratiŋ mijan, tĕgĕsiŋ mijan : taraju, iya iku hakékaté panimbaṅiŋ dat, dumunuŋ ana iŋ paniṅal, piyarṣa, paṅganda, paṅrasa miwaḥ pamirasa.

iŋ sahiki amuŋ kajugag samono bahé urut uruté panuṅgalaniŋ pralambaŋ kabèḥ, manawa kapratélakaké iŋ satutugé tanpa wĕkasan tur ora pati andadèkaké prĕlu iŋ surasané, déné manawa ana pralambaŋ élok kaŋ kagawé caṅkriman, pradikané diwawasa saka iŋ duduga prayoga kaya iŋ ṅisor iki.
1. sawarṇané kaŋ binasakaké : gĕḍé, amba, dawa, ḍuwur, luwiḥ, sapanuṅgalané iku dadi ṅibaraté ananiŋ dat.
2. sawarṇané kaŋ binasakaké : cilik, ciut, cĕṇḍak, ĕṇḍèk, kuraŋ, sapanuṅgalané iku dadi ṅibaraté wahanané sipat.

upama unèn unèn : boṭok baṇṭèŋ winukus iŋ goḍoŋ asĕm, kabitiṅan iŋ alu béṅkoŋ, iku pradikané : boṭok bantèŋ dadi ṅibaratiŋ ananiŋ dat, goḍoŋ asĕm dadi ṅibarat wahananiŋ sipat, alu béṅkoŋ dadi ṅibarat kahananiŋ ap'al kabèḥ, muṅguḥ dunuṅé maṅkéné : ananiŋ dat kita iku awarṇa wahananiŋ sipat kita, taṇḍa iŋ solaḥ bawa kita, naṅiŋ wardiné kaŋ sajati iku ora prayoga manawa kagawé rĕrasanan iŋ akèḥ, kinané kawicarakaké amuŋ kalayan kaŋ wis bakal tuṅgal ṅélmu, sarta kaŋ wis katuwuhan duduga, tĕgĕsé wis liwat tĕṅaḥ tuwuḥ, manawa kawicarakaké maraŋ kaŋ duruŋ darbé duduga muṇḍak kaḍiṅinan tuwuḥ, amarga duruŋ dumunuŋ wahananiŋ tumuwuḥ, liré kaya wirayatiŋ para sĕpuḥ, iṅatasé woŋ urip iku awit saka lahir tumĕka iŋ sabañjuré, awiyos katuwuhan iradatiŋ dat kapiŋ rolas, iŋ dalĕm satuwuhan antara nĕm tahun, kaya kaŋ kapratélakaké iŋ ṅisor iki.
tuwuhé iradatiŋ dat.
1. awit saka lahir tumĕka 6 tahun, katuwuhan lali, tĕgĕsé duruŋ èṅĕt.
2. awit 'umur 7 tahun tumĕka 12 tahun, katuwuhan èṅĕt.
3. awit 'umur 13 tumĕka 18 tahun, katuwuhan budi.
4. awit 'umur 19 tumĕka 24 tahun, katuwuhan birahi.
5. awit 'umur 25 tumĕka 30 tahun, katuwuhan murka.
6. awit 'umur 31 tumĕka 36 tahun, katuwuhan wiwéka.
7. awit 'umur 37 tumĕka 42 tahun, katuwuhan duduga.
8. awit 'umur 43 tumĕka 48 tahun, katuwuhan santosa.
9. awit 'umur 49 tumĕka 54 tahun, katuwuhan rumasa.
10. awit 'umur 55 tumĕka 60 tahun, katuwuhan wiraṅi.
11. awit 'umur 61 tumĕka 66 tahun, katuwuhan jatmika.
12. awit 'umur 67 tumĕka 72 tahun, katuwuhan pĕpĕka.
déné luwihé saka iku adat katuwuhan lali manèḥ, tĕgĕsé asriŋ asriŋ kalalèn, muṅguḥ pratikĕlé supaya aja ṅanti katuwuhan lali manèḥ, iku amuŋ añĕgaha napsu hawa, sabab sajatiné kaŋ dadi laraṅaniŋ ulaḥ ṅélmu kasampurṇan iku amuŋ napsu, manawa bisa ambirat napsu, 'adat kadunuṅan ati awas émut, tamtu nĕmu kamulyan iŋ saṅkan   paran, iku aku añumaṅgakaké iŋ paṅgaliḥ, sarèhné aku duruŋ bisa aṅlakoni ḍéwé, dadi amuŋ atur pupuji bisané kalakon olèḥ kamulyan bahé.

taṇḍa bakal katĕkan baṅas sawisé cĕḍak dina kiyamat.
iŋ wasanané amratélakaké riwayatiŋ hadist, manawa wis cĕpak dina kiyamat, iŋ kono ana kaŋ dadi taṇḍa bakal katĕkan baṅas, tĕgĕsé utusané paṅéran kaŋ amaha suci, aṇḍawuhaké jañji maraŋ 'alam duña awiyos, warṇa malahékat jabarahil, kinèn amuṇḍut sapuluḥ paṅkat, kaya kaŋ kasĕbut iŋ ṅisor iki.
1. amuṇḍut bĕrkatiŋ bumi, iku manawa isbatiŋ wujud kita, dadi ṅibarat sudaniŋ rupa warṇa.
2. amuṇḍut 'adiliŋ ratu, iku manawa isbatiŋ wujud kita dadi ṅibarat owahiŋ paniṅal, pamiyarṣa, pamirasa.
3. amuṇḍut lomaniŋ sugiḥ arta, iku manawa isbatiŋ wujud kita, dadi ṅibarat laradiŋ gĕtiḥ, mani, sapanuṅgalané.
4. amuṇḍut wiraṅiniŋ paṇḍita, iku manawa isbatiŋ wujud kita dadi ṅibarat giṅsiriŋ budi.
5. amuṇḍut nastapaniŋ awrĕḍa, iku manawa isbatiŋ wujud kita dadi ṅibarat wimbuhiŋ dahganiŋ napsu luwamaḥ taṇḍa bakal lĕrĕp.
6. amuṇḍut sabariŋ sudra, iku manawa isbatiŋ wujud kita, dadi ṅibarat wimbuḥ aṅkaraniŋ napsu amaraḥ taṇḍa bakal sirĕp.
7. amuṇḍut siḥ iŋ kadaŋ warga, iku manawa isbatiŋ wujud kita dadi ṅibarat wimbuḥ murkaniŋ napsu supiaḥ taṇḍa bakal rĕsĕm.
8. amuṇḍut wiraṅiŋ pawèstri, iku manawa isbatiŋ wujud kita dadi ṅibarat wimbuḥ lobaniŋ napsu mutmahinaḥ, taṇḍa bakal siḍĕm pramanĕm.
9. amuṇḍut imaniŋ mukmin, iku manawa isbatiŋ wujud kita dadi ṅibarat giṅgaṅiŋ sukṣma.
10. amuṇḍut sastraniŋ kuran, iku manawa isbatiŋ wujud kita, dadi ṅibarat suñaniŋ rahsa.

manawa wis suña rahsané, iku taṇḍa wis kawistara iŋ panĕṅĕran : muṅguḥ dunuṅiŋ panĕṅĕran iku roŋ paṅkat, kaŋ sapaṅkat, anuduhaké panĕṅĕran saka paniṅal kita pribadi, kaya kaŋ wis kasĕbut ana sajroniŋ wirid kabèḥ, roŋ paṅkaté, anuduhaké panĕṅĕran kaŋ kawistara iŋ paniṅal maraŋ liyan, kapratélakaké iŋ ṅisor iki.
1. manawa kawawas wis darbé lagéyan kaŋ owaḥ saka adaté, utawa bali kaya lagéyané nalika isiḥ bocaḥ, iku taṇḍa bakal alihan, tĕgĕsé wis mèḥ katĕkan baṅas.
2. manawa kawawas wis suña matiné, utawa ulaté wis pucĕt, wĕwayaṅan sajroniŋ nétra wis oñcat, kĕḍèpé wis lèrèn, alisé wis tĕpuŋ, kĕtété wis sĕpĕn, badan añĕp wis kambu kandaniŋ sawa, iku kaŋ kawawas mahu taṇḍa wis tumĕka iŋ jañji aṅaliḥ maraŋ paṅgonan kaŋ maha mulya, anuṅgal karo kahananiŋ dat kita suci, iku sumaṅga iŋ panampané, amuŋ atur pamujiku kaŋ muga muga bisaa anampani iŋ surasaniŋ ṅélmu kabèḥ, sabab daliliŋ ṅélmu maṅkéné jarwané.

gĕḍé gĕḍéniŋ dosa iku woŋ ulaḥ ṅélmu makripat. tĕgĕsé, manawa woŋ ulaḥ ṅélmu makripat iku kataṅguṅan, awit saka duruŋ kabuka iŋ pambudi, tamtu dadi dosa gĕḍé, amarga ora sumurup iŋ surasané.

déné manawa kaŋ wis tĕraŋ bisa anampani kabèḥ iku, tĕmtu dadi kamulyaniŋ saṅkan paran, tĕgĕsé iŋ awal akhir ora ana saṅsayaniŋ jiwa raga sabab kaŋ kasĕbut iŋ hadist, maṅkéné jarwané :
sapa kaŋ sumurup iŋ pṅérané tamtu iya sumurup maraŋ badané, sapa kaŋ uniṅa maraŋ badané, tamtu iya uniṅa iŋ paṅérané. tĕgĕsé, kaŋ sumurup iŋ paṅérané iku, iya kaŋ sumurup iŋ surasaniŋ ṅélmu makripat kabèḥ, tĕgĕsé kaŋ uniṅa maraŋ badané iku, iya kaŋ bisa aṅuniṅani maraŋ uripiŋ jiwa ragané ḍéwé, aja ṅanti kalabĕtan kaŋ dadi békaniŋ ṅahurip, kaya riwayatiŋ hadist, maṅkéné jarwané.

békaniŋ ṅahurip lan tapaniŋ ṅahurip.

muṅguḥ békaniŋ ṅahurip iku wiyosé dadi roŋ paṅkat, kaŋ sapaṅkat diarani békaniŋ jiwa, kèhé limaŋ warṇa, 1 : aṅumbar napsu hawa, 2 : ambabar suka rĕnaniŋ karṣa, 3 : aṅgĕlar ambĕk aṅkara murka, 4 : amĕḍar watak dora paracidra, 5 : anuruti budi pitnaḥ paṅaniaya : kaŋ sapaṅkat manèḥ diarani békaniŋ raga, kèhé iya limaŋ warṇa, 1 : ulaḥ carobo, 2 : laku niṣṭa, 3 : tiṅkaḥ dĕgsura, 4 : sarwa kĕsèd suṅkanan, 5 : lumuḥ nastapa puja brata.

wiyosé riwayatiŋ hadist iku, manawa kalabĕtan béka kaya kaŋ kasĕbut iŋ ḍuwur mahu, saka 'adat luwaṅé asriŋ andadèkaké ora widada iŋ uripé, mula manawa bisa sumiṅgaḥ saka sakèhiŋ béka iku, tamtu andadèkaké prayoga lulus raharja iŋ uripé, luwiḥ utama manawa bisa aṅlakoni kaŋ dadi kawajibané tapaniŋ ṅahurip sarta jakaté pisan, kaya iŋ ṅisor iki pratélané.
1. badan, tapané patrap anor anuraga, jakaté tabĕri ulaḥ paṅgawéyan bĕcik.
2. ati utawa budi, tapané anarima, jakaté sĕpĕn saka paṅira ala.
3. napsu, tapané rila, jakaté sabar iŋ coba bilahi sarta aṅapura iŋ kaluputan.
4. ñawa, tapané tĕmĕn, jakaté ora dahwèni munasika.
5. rahsa, tapané utama, jakaté mĕnĕŋ analaṅsa.
6. cahya, tapané suci, jakaté ĕniŋ.
7. atma, tapané awas, jakaté émut.

añjabané saka iku ana manèḥ kaŋ wĕnaŋ ditapani utawa kajakatan, kaya iŋ ṅisor iki pratélané.
1. nétra, tapané añĕgaḥ saré, jakaté lumuḥ aniṅali iŋ kamélikan.
2. karṇa, tapané añĕgaḥ napsu hawa, jakaté lumuḥ amiyarṣa para padu.
3. grana, tapané añĕgaḥ ṅuñjuk, jakaté lumuḥ aṅiṅsĕp alaniŋ liyan.
4. lésan, tapané añĕgaḥ ḍahar, jakaté lumuḥ aṅrasani woŋ woŋ.
5. parji, tapané añĕgaḥ sahwat, jakaté lumuḥ paṅgawé jina babandrèkan.
6. asta, tapané añĕgaḥ coloŋ calimut, jakaté lumuḥ amarataṅan.
7. suku, tapané añĕgaḥ lumaku paṅgawé ala, jakaté atabĕri lalaku istirakatan.

manawa kalakon maṅkono tamtu kasĕbut janma utama, mula ana babasan saka wasiyaté kaṅjĕŋ susuhunan iŋ ṅampèldĕnta, kaŋ kaḍawuhaké maraŋ para putra wayaḥ kaya iŋ ṅisor iki.
1. turuwa yèn arĕp napsu : tĕgĕsé, manawa rumasa arĕp mĕtu napsuné kasamura turu.
2. napsuwa yèn arĕp pĕraṅ : tĕgĕsé, manawa arĕp pĕraŋ karo muṅsuḥ diwanèk wanèkaké wĕtuniŋ napsu.
3. pĕraṅa yèn arĕp maṅan : tĕgĕsé, manawa karasa luwé baṅĕt arĕp maṅan, kasayutana kaya maṅsa praṅsalsabil.
4. maṅana yèn arĕp lumaku : tĕgĕsé, manawa arĕp luluṅan adoḥ, asarapana ḍahar iŋ sawatara.
5. lumakuwa yèn arĕp turu : tĕgĕsé, manawa karasa arip arĕp saré, sinamura kaṅgo mlaku mlaku.

manawa ḍèk isiḥ jaman budḍa ana babasan maṅkéné.
1. sabĕcikané turu bĕcik mĕlèk.
2. sabĕcikané mĕlèk bĕcik taṅi.
3. sabĕcikané taṅi bĕcik aluṅguḥ.
4. sabĕcikané luṅguḥ bĕcik aṅadĕg.
5. sabĕcikané aṅadĕg bĕcik lumaku lumaku ora susaḥ mawa katĕgĕsan, tamtu wis paḍa sumurup lidiŋ babasan iki, sumaṅga ĕṅgoné aṅrasakaké.

déné pakolèhé tapa iku amuŋ laku kaŋ ora kawistara, iya iku tansaḥ prayitna iŋ uripé, kaya ta : obahiŋ badan kudu aṅaraḥ araḥ, kédaliŋ lésan kudu aṅariḥ ariḥ, ĕmpané mawa papan, patrapé kaṇṭi duduga prayoga, tumanduk panimbaŋ sawatara, tumindak kalayan ririṅa, tĕgĕsé aṅon wahyaniŋ masa kala, kaŋ pantĕs tiba iŋ sambawa kalayan sambada.

manawa wis bisa aṅlakoni maṅkono, tamtu lulus iŋ solaḥ bawané, kayumanan iŋ sakarṣané, dadi kasĕbut janma patrap, kĕna tinulad iŋ kahutamané, sabab ana babasan kaya iŋ ṅisor iki.

panutup mawa sandi atma

roṅkot ruṅkudiŋ badan, kaliṅan déniŋ solaḥ susila : garap gaṅsuliŋ lésan, kaliṅan déniŋ gĕlĕm aṅalaḥ wicara : warṇa ala, kaliṅan déniŋ ati sarèḥ : sipat kuciwa, kaliṅan déniŋ nitya sumèḥ : taliti sudra, kaliṅan déniŋ bèr budi bawa lĕkṣana. muṅguḥ kaŋ binasakaké roṅkot ruṅkudiŋ badan iku manawa carobo ḍĕmĕn aṅaṅgo saṇḍaṅan kusut, garap gaṅsuliŋ lésan iku manawa kasaluru iŋ ujar saru, warṇa ala iku kaŋ ora sambada, sipat kuciwa iku kaŋ darbé cacad, taliti sudra iku tĕḍakiŋ woŋ cilik, samono iku masa boroŋ iŋ paṅaṅgo, aku drĕma amĕḍaraké bahé, sarèhné duruŋ bisa aṅlakoni ḍéwé, dadi amuŋ atur pupuji maraŋ kaŋ kasdu amarṣudi, muga muga paḍa bisaa aṅlakoni saka olèḥ parmaniŋ paṅéran kaŋ asipat muraḥ iŋ duña asiḥ iŋ akhirat.

allahumma istajib du'a ana bil akhirati, amin, amin, amin, amin ya rabba'l'alamin.

tammat wa'llahuwa'lam.