10. kahuliŋ sudagar.
kacariyos, wontĕn sudagar jaḷĕr èstri maṅgèn wontĕn iŋ nagari kopaḥ. sudagar wahu sampun daṅu saṅĕt aṅgènipun kapéṅinipun gaḍaḥ anak, anaṅiŋ dèrèŋ sagĕd kasĕmbadan. anuju satuṅgiliŋ dintĕn, pun sudagar wicantĕn ḍatĕŋ iṅkaŋ èstri makatĕn : ñahiné, aku duwé nadar, yèn samaṅsa maṅsa aku dipariṅi momoṅan, aku sumĕdya ñĕmbĕlèḥ wĕḍus kaŋ gĕḍé, kaŋ ambané suṅuné ana sacĕṅkaŋ. kajaba kuwi aku aṛĕp sĕḍĕkaḥ maraŋ woŋ pĕkir miskin iŋ nĕgara kéné.
dilalaḥ karṣaniŋ allaḥ, botĕn watawis daṅu maliḥ iṅkaŋ èstri lajĕŋ karahos ṅaṇḍĕg. kadospundi biṅahipun iṅkaŋ jaḷĕr sumĕṛĕp iṅkaŋ èstri ṅaṇḍĕg wahu, iŋ ṅriki botĕn pṛĕlu kacariyosakĕn. saṛĕŋ sampun dumuginiŋ wañci, iṅkaŋ èstri aṅlahirakĕn jabaŋ bayi, warṇinipun sahé. sanalika punika pun sudagar lajĕŋ aṅĕdum arta kaṭahipun kintĕn kintĕn 1000 riṅgit ḍatĕŋ titiyaŋ pĕkir miskin, sarta sadaya wahu lajĕŋ kasĕgaḥ nĕḍa satuwukipun. sasampunipun sadaya punika kalampahan, pun sudagar èṅĕt nadaripun baḍé añĕmbĕlèḥ ménda agĕŋ iṅkaŋ wiyariŋ siṅatipun sacĕṅkaŋ. sudagar lajĕŋ éṅgal éṅgal kéṅkénan réñcaŋ réñcaṅipun aṅupados ménda kadosdéné iṅkaŋ dipunnadarakĕn wahu, sarwi wicantĕn makatĕn : samaṅsa maṅsa olèḥ wĕḍus kaya siŋ dadi nadarku mahu, aja pisan pisan kok ĕñaŋ, sapira ṛĕgané nuli tukunĕn bahé. sadaya sadaya réñcaṅipun lajĕŋ sami biḍal sumĕdya aṅupados ménda iṅkaŋ agĕŋ makatĕn wahu, anaṅiŋ sanajan sampun midĕr iŋ pundi pundi, mĕkṣa botĕn sagĕd pikantuk ménda iṅkaŋ suṅunipun sacĕṅkaŋ wiyaripun, kaṭaḥ ménda iṅkaŋ agĕŋ agĕŋ, anaṅiŋ wiyar wiyariŋ suṅunipun namuŋ wontĕn kawan ñari. iṅkaŋ makatĕn wahu andadosakĕn saṅĕt prihatosipun sudagar, amargi rumahos baḍé botĕn sagĕd anĕtĕpi punapa iṅkaŋ dados nadaripun. jalaran sakiŋ punika, pun sudagar lajĕŋ késaḥ ḍatĕŋ griyanipun paṅulu, bokmanawi sagĕd suka pratikĕl, muriḥ sagĕdipun luwar sakiŋ nadaripun wahu. saṛĕŋ sampun dumugi iŋ griyanipun paṅulu, pun sudagar dipuntakèni mĕṅgahiŋ sĕdyanipun. sudagar lajĕŋ aṅaṇḍarakĕn lalampahanipun sakiŋ wiwitan dumugi iŋ puṅkasan, sarta lajĕŋ dipunsambĕti makatĕn : mĕṅgaḥ nadar kula baḍé mragad ménda agĕŋ iṅkaŋ wiyariŋ suṅunipun sacĕṅkaŋ, punika punapa botĕn kéṅiŋ dipunlintoni iŋ ménda 10 utawi laṅkuŋ. pun paṅulu amaṅsuli, biliḥ nadaripun wahu kĕdaḥ dipuntĕtĕpi kadosdéné jaṅjinipun iŋ ṅajĕŋ.
miṛĕŋ ṛĕmbagipun paṅulu wahu, pun sudagar saya karanta ranta rahosiŋ manahipun, iŋ wasana lajĕŋ pamit mantuk. samargi margi tansaḥ aṅgagas kadospundi pratikĕlipun, muriḥ sagĕd aṅluwari nadaripun wahu.
kacariyos, sudagar iŋ nagari kopaḥ, sabĕn dintĕn tansaḥ naṇḍaŋ prihatos, amargi botĕn sagĕd aṅḷĕkṣanani punapa iṅkaŋ dados nadaripun, iṅgiḥ punika amragad ménda iṅkaŋ wiyariŋ suṅunipun sacĕṅkaŋ. dumadakan piyambakipun lajĕŋ miṛĕŋ pawartos, biliḥ iŋ samaṅké iṅkaŋ jumĕnĕŋ nata iŋ nagari bahdad, saŋ prabhu harun al rasyid, satuṅgiliŋ nata iṅkaŋ adil ambĕk paramarta. kala samantĕn pun sudagar gaḍaḥ cipta makatĕn : muŋ saŋ prabhu iŋ bahdad kiraku kaŋ bisa aṅluwari muṅguḥ kaŋ dadi nadarku iki.
éñjiṅipun sudagar saanak bojonipun, saha kahiriŋ iŋ réñcaŋ réñcaṅipun, biḍal ḍatĕŋ nagari bahdad. sadumuginipun iŋ ṅrika, kĕḷĕṛĕsan saŋ prabhu harun al rasyid sawĕg ḷĕṅgaḥ siniwaka kaaḍĕp para mantri lan puṅgawa sadaya. saṛĕŋ saŋ prabhu uniṅa ḍatĕŋ sudagar wahu, sudagar lajĕŋ éṅgal katimbalan. wontĕn iŋ ṅriku pun sudagar lajĕŋ kadaṅu mĕṅgaḥ iŋ pinaṅka tuwin sĕdyanipun. pun sudagar ugi lajĕŋ aṅuñjukakĕn sadaya lalampahanipun sakiŋ wiwitan dumuginiŋ puṅkasan. miṛĕŋ aturipun sudagar wahu, saŋ prabhu sagaḥ baḍé apariŋ paṅadilan, saha pun sudagar éñjiṅipun kaḍawuhan waṅsul maliḥ sowan ḍatĕŋ karaton.
kocapa saŋ prabhu harun al rasyid, sadalu muput tanpa sagĕd saré, amargi tansaḥ amaṅgaliḥ kadospundi mĕṅgaḥ mĕŋgah rékadayanipun muriḥ sagĕdipuna pariŋ paṅadilan, anaṅiŋ mĕkṣa botĕn sagĕd aṅsal wĕwĕṅan. saṛĕŋ wañci surya sampun maḷĕṭèk, saŋ prabhu éṅgal utusan nimbali abunawas. sasowanipun abunawas iŋ karaton, lajĕŋ dipunṅandikani sadaya iṅkaŋ sampun kaaturakĕn déniŋ sudagar kopaḥ, sarta saŋ prabhu muṇḍut pamrayogi kadospundi pratikĕlipun muriḥ sagĕd apariŋ paṅadilan. abunawas añagahi baḍé añahosi rékadayanipun, sarta ñuwun ḍatĕŋ saŋ prabhu, supados pun sudagar kaḍawuhana sowan iŋ karaton maliḥ kaṇṭi ambĕkta anakipun iṅkaŋ takṣiḥ jabaŋ saha ménda ikaŋ agĕŋ. cĕkakiŋ cariyos, sadaya aturipun pun abunawas sampun dipunḷĕkṣanani déniŋ saŋ prabhu, iŋ dĕntĕn iṅkaŋ sampun katamtokakĕn kaṭaḥ titiyaŋ iṅkaŋ sami sowan iŋ karaton pṛĕlu baḍé añakṣèni paṅadilaniŋ prakawisipun sudagar sakiŋ kopaḥ. makatĕn ugi pun sudagar saanak bojonipun kaṇṭi ambĕkta ménda agĕŋ sampun sumaḍiya. saṛĕŋ abunawas sampus tampi ḍawuḥ daḷĕm saŋ prabhu kaḍawuhan aṅlahirakĕn ṛĕmbagipun, sanalika lajĕŋ mĕñat sakiŋ paliṅgihanipun sarta amurugi jabaŋ bayiniŋ sudagar kabĕkta ḍatĕŋ paṅgénaniŋ ménda iṅkaŋ agĕŋ wahu, darijiniŋ bayi kajèrèŋ saha kadèkèkakĕn iŋ saṅiṅgilipun suṅuniŋ ménda, iŋ ṅriku tĕtéla biliḥ cĕṅkaṅaniŋ cĕṅkaṅṅaniŋ bayi wiyaripun botĕn laṅkuŋ wiyariŋ suṅunipun ménda. sasampunipun, abunawas lajĕŋ muñjuk ḍatĕŋ saŋ prabhu makatĕn : ḍuḥ gusti pupuṇḍèn kawula, kalilanana matur iŋ ṅarṣa daḷĕm, kintĕn kawula, kala pun sudagar aṅlahirakĕn nadaripun, namuŋ añariyosakĕn, biliḥ wiyariŋ suṅu ménda iṅkaŋ baḍé kapragat punika kĕdaḥ sacĕṅkaŋ. iŋ ṅriku tamtunipun botĕn kacariyosakĕn cĕṅkaṅanipun. iŋ sarèhniŋ iṅkaŋ dipunnadari punika jabaŋ bayi, dados cĕṅkaṅaniŋ jabaŋ bayi kados ugi sampun añĕkapi. iŋ ṅriki tĕtéla, biliḥ wiyariŋ suṅu ménda sampun aṅlaṅkuṅi tinimbaŋ cĕṅkaṅaniŋ bayi, dados ménda punika ugi sampun añĕkapi punapa nadaripun. miṛĕŋ aturipun abunawas wahu, sadaya tiyaŋ iṅkaŋ wontĕn iŋ ṅriku sami gumun manahipun, déné pun sudagar biṅahipun tanpa upami, abunawas ugi biṅaḥ, lajĕŋ kasukanan arta 100 riṅgit.
***************
11. tiyaŋ mlarat kaliyan balumbaŋ iṅkaŋ asṛĕp toyanipun.
iŋ nagari bahdad wontĕn satuṅgiliŋ sudagar sugiḥ, gaḍaḥ blumbaŋ iṅkaŋ toyanipun sakalaṅkuŋ asṛĕp. botĕn wontĕn tiyaŋ satuṅgal satuṅgala iṅkaŋ bĕtaḥ kuṅkum wontĕn iŋ saḷĕbĕtiŋ blumbaŋ punika, jalaran sakiŋ asṛĕpiŋ toyanipun.
nuju satuṅgiliŋ dintĕn sudagar wahu adamĕl sayĕmbara : sintĕn kémawon iṅkaŋ bĕtaḥ kuṅkum wontĕn iŋ blumbaŋ ṅriku laminipun sadalu, baḍé kasukanan arta kaṭahipun 10 riṅgit. kala punika lajĕŋ kaṭaḥ saṅĕt tiyaŋ iṅkaŋ sami aṅḷĕbĕti sayĕmbara wahu, anaṅiŋ botĕn wontĕn satuṅgal satuṅgala iṅkaŋ kacoṅgaḥ aṅlampahi.
anuju satuṅgiliŋ dintĕn wontĕn tiyaŋ ṅĕmis ḍatĕŋ iŋ griyanipun sudagar kasĕbut ṅiṅgil. saṛĕŋ sudagar sumĕṛĕp wontĕn tiyaŋ ṅĕmis ḍatĕŋ, lajĕŋ éṅgal éṅgal wicantĕn makatĕn : kisanak, dina niki kula botĕn bisa wèwèḥ napa napa, naṅiŋ nèk sampéyan bĕtaḥ kuṅkum iŋ blumbaŋ kula nika suwéné sawĕṅi, sampéyan bakal kula wèhi ḍuwit 10 riṅgit. waṅsulanipun waṅsulanipun tiyaŋ mlarat : kalilanana kula ñobi niṅali kadospundi asṛĕpiŋ toya, manawi kintĕn kintĕn kula bĕtaḥ, maṅké dalu baḍé kula lampahi. tiyaŋ ṅĕmis wahu lajĕŋ ḍatĕŋ blumbaŋ sarta ṅĕclupakĕn taṅanipun. sabibaripun punika, tiyaŋ miskin lajĕŋ amurugi maliḥ ḍatĕŋ sudagar saha añagahi dalunipun baḍé aṅḷĕbĕti sayĕmbaranipun, anaṅiŋ nĕḍa pamit mantuk rumiyin sumĕdya saṛĕmbag kaliyan iṅkaŋ èstri, pun sudaga ugi aṅlilani. sadumuginiŋ griya tiyaŋ mlarat wahu añariyosakĕn sayĕmbaranipun sudagar, sarta nĕḍa pamit baḍé aṅḷĕbĕti sayĕmbara wahu.
kacariyos, dalunipun kintĕn kintĕn bibar ṅisak, tiyaŋ mlarat wahu sampun añĕmpluŋ wontĕn iŋ blumbaŋ.
kintĕn kintĕn jam 12 dalu, sakiŋ asṛĕpiŋ toya, piyambakipun mèḥ botĕn bĕtaḥ aṅlajĕṅakĕn aṅgènipun kuṅkum wontĕn iŋ ṅriku, sarta lajĕŋ nĕnuwun ḍatĕŋ iṅkaŋ maha suci, mugi mugi sagĕda kiyat ṅantos dumuginipun éñjiŋ. dilalaḥ kṛĕsaniŋ allaḥ, rahosiŋ asṛĕp sagĕd suda. kintĕn kintĕn liṅsir dalu, anakipun ḍatĕŋ nuwèni, amargi kuwatos biliḥ bapakipun sampun tilar, jalaran sakiŋ asṛĕpiŋ toya. biṅahipun laré wahu tanpa upami, saṛĕŋ sumĕṛĕp biliḥ bapakipun takṣiḥ wilujĕŋ botĕn kiraŋ satuṅgal punapa. iṅkaŋ punika piyambakipun lajĕŋ damĕl bĕḍiyan wontĕn iŋ sacĕlakipun ṅriku, ṅriku, kaliyan anĕṅgani aṅgèniŋ bapakipun kuṅkum wontĕn iŋ balumbaŋ wahu ṅantos éñjiŋ.
saṛĕŋ sampun wañcinipun surya maḷĕṭèk, tiyaŋ mlarat wahu lajĕŋ mĕntas sakiŋ aṅgènipun kuṅkum saha lajĕŋ murugi pun sudagar, pṛĕlu nĕḍa épaḥ iṅkaŋ sampun kajaṅjèkakĕn, anaṅiŋ pun sudagar botĕn purun anĕtĕpi jaṅjinipun. jalaran iŋ sacĕlakipun ṅriku wontĕn bĕḍiyanipun iṅkaŋ sagĕd ambĕntèri tiyaŋ iṅkaŋ kuṅkum wahu. sanadyan tiyaŋ mlarat añariyosakĕn, biliḥ bĕḍiyaniŋ anakipun wahu botĕn aṅgaḍahi daya punapa punapa, anaṅiŋ pun sudagar mĕkṣa botĕn purun ambayar 10 riṅgit iṅkaŋ sampun kajaṅjèkakĕn punika.
kacariyos, sawaṅsulipun tiyaŋ mlarat sakiŋ griyaniŋ sudagar, samargi margi tansaḥ sasambat aṅaru ara, amargi rumahos kéṅiŋ apus. iŋ atasipun sadalu sampun krahos kasṛĕpĕn, wusananipun botĕn dipunbayar kados iṅkaŋ sampun kajaṅjèkakĕn, wĕwaḥ maliḥ nalaṅsanipun, déné pun sudagar anantaŋ nantaŋ, muriḥ tiyaŋ mlarat wahu alapura ḍatĕŋ paṅadilan, manawi sakintĕn botĕn narimaḥ. iṅkaŋ makatĕn punika, tiyaŋ mlarat wahu iṅgiḥ sayĕktos sowan ḍatĕŋ paṅadilan, pṛĕlu aṅlapurakĕn sadaya iṅkaŋ sampun kalampahan, anaṅiŋ paṅagĕṅiŋ paṅadilan botĕn karṣa pariŋ paṅadilan, malah tiyaŋ mlarat wahu dipunḷĕpatakĕn. makatĕn ugi paṅagĕŋ paṅagĕŋ sanèsipun, iṅkaŋ dipunsowani déniŋ tiyaŋ mlarat wahu, sadaya sami ṅḷĕpatakĕn ḍatĕŋ piyambakipun. kadospundi samaṅké rékadayanipun tiyaŋ mlarat wahu, sanadyan ta midĕra sapraja pisan, tamtunipun sadaya sadaya ugi botĕn baḍé purun suka paṅadilan. dilalaḥ karṣaniŋ allaḥ, kala samantĕn tiyaŋ mlarat kapĕṭuk kaliyan abunawas. saṛĕŋ pun abunawas sumĕṛĕp wontĕn tiyaŋ katiṅal saklaṅkuŋ prihatos, lajĕŋ éṅgal murugi sarta pitakèn makatĕn : lo, kisanak, dĕḷĕṅé sampéyan kok susaḥ baṅĕt, niku sababé mawon napa, bok sampéyan critakaké tĕŋ kula, nèk nèké kula bisa mituluṅi tĕŋ sampéyan.
miṛĕŋ pitakènipun abunawas, tiyaŋ mlarat wahu saklaṅkuŋ biṅahiŋ manahipun, sarta lajĕŋ ñariyosakĕn sadaya lalampahanipun, sakiŋ wiwitan dumuginiŋ puṅkasan. makatĕn ugi aṅgèniŋ sowan ḍatĕŋ paṅadilan saha paṅagĕŋ paṅagĕṅiŋ nagari, iṅkaŋ sami botĕn apariŋ paṅadilan malaḥ aṅḷĕpatakĕn, punika ugi botĕn kasupèn. miṛĕŋ cariyosipun tiyaŋ mlarat iṅkaŋ makatĕn wahu, pun abunawas botĕn kakilapan saha lajĕŋ ajaṅji sumĕdya baḍé amituluṅi. iŋ dintĕn sĕnèn tiyaŋ mlarat wahu kapuriḥ ḍatĕŋ iŋ griyanipun abunawas, lan namuŋ kapuriḥ aṅawasakĕn anawasakĕn sadaya solaḥ tiṅkahipun iŋ wĕkdal dintĕn kasĕbut ṅiṅgil. tiyaŋ mlarat añagahi kaṇṭi biṅahiŋ manaḥ.
kocapa pun abunawas, sapĕṅkĕripun tiyaŋ mlarat, lajĕŋ éṅgal sowan ḍatĕŋ saŋ prabhu, dumugi iŋ ṅriku saŋ prabhu kaḷĕṛĕs sawĕg ḷĕṅgaḥ siniwaka, abunawas éṅgal katimbalan saha lajĕŋ kadaṅu mĕṅgaḥ iŋ sĕdyanipun. abunawas matur saha ñĕmbah : ḍuḥ gusti pupuṇḍèn kawula, mugi kakilanana matur iŋ ṅarṣa daḷĕm, sampun pisan andadosakĕn duduka daḷĕm. sajatosipun, sowan kawula iŋ ṅarṣa daḷĕm punika, botĕn liya kawula namuŋ baḍé aṅaturi iŋ pañjĕnĕṅan daḷĕm, karṣaha tĕḍak iŋ griya kawula iŋ dintĕn sĕnèn ṅajĕŋ punika, sapṛĕlu añjĕnĕṅi punapa iṅkaŋ dados kajat kawula.
saŋ prabhu aṇḍaṅani mĕṅgaḥ iŋ panuwunanipun abunawas wahu.sasampunipun punika, abunawas lajĕŋ sowan ḍatĕŋ daḷĕmipun para paṅagĕŋ nagari saha paṅagĕṅiŋ paṅadilan, aṅaturi supados sadaya wahu iŋ dintĕn sĕnèn kasĕbut ṅiṅgil, karṣaha rawuḥ iŋ griyanipun pṛĕlu añjĕnĕṅi kajatipun. iṅkaŋ sinowanan sadaya sami añagahi.
kacariyos iŋ dintĕn sĕnèn iṅkaŋ sampun katamtokakĕn iŋ abunawas, éñjiŋ éñjiŋ bibar mlĕṭèkiŋ surya, saŋ prabhu harun al rasyid sampun jĕṅkar sakiŋ karaton baḍé tĕḍak ḍatĕŋ griyanipun abunawas. kala samantĕn para paṅagĕŋ nagari, paṅagĕṅiŋ paṅadilan saha para sudagar sampun sami ḷĕṅgaḥ satata wontĕn iŋ griyanipun abunawas. saṛĕŋ saŋ prabhu rawuḥ, sadaya iṅkaŋ wontĕn iŋ ṅriku sami gita amĕṭukakĕn, makatĕn ugi pun abunawas. sasampunipun saŋ prabhu kaaturan ḷĕṅgaḥ, abunawas lajĕŋ ñuwun pamit mĕdal sakĕḍap, ambĕkta priyuk agĕŋ, iṅkaŋ nuntĕn kagantuṅakĕn wontĕn iŋ paṅiŋ wit agĕŋ, wontĕn iŋ saṅaṇḍapiŋ wit wahu abunawas lajĕŋ adamĕl latu.
kocapa sampun sawatawis daṅu saŋ prabhu ḷĕṅgaḥ wontĕn iŋ griyanipun abunawas, éwadéné dèrèŋ wontĕn sĕgahan punapa punapa iṅkaŋ kawĕdalakĕn. iṅkaŋ punika saŋ prabhu lajĕŋ animbali pun abunawas sarta kaḍawuhan makatĕn : hé, abunawas, kapriyé aṅgonmu olaḥ olaḥ, apa duruŋ matĕŋ.
aturipun pun abunawas : ḍuḥ, gusti, mugi karṣaha aṅĕntosi sakĕḍap.
miṛĕŋ aturipun abunawas makatĕn wahu, saŋ prabhu lajĕŋ kèndĕl saha aṅĕntosi kaṇṭi paṅgaliḥ sabar, anaṅiŋ ṅantos wañci bĕḍug sĕgahanipun tansaḥ botĕn kawĕdal wĕdalakĕn, iŋ maṅka kala samantĕn saŋ prabhu sampun karahos luwé, amila abunawas lajĕŋ éṅgal kaḍawuhan nimbali saha andaṅu bab wĕdaliŋ sĕgahan iṅkaŋ baḍé kahuñjukakĕn ḍatĕŋ saŋ prabhu. déné pun abunawas tansaḥ umatur, supados saŋ prabhu karṣaha aṅĕntosi sawatawis. saṛĕŋ pun abunawas mĕdal ḍatĕŋ jawi maliḥ, saŋ prabhu botĕn saronta ugi lajĕŋ tindak ḍatĕŋ jawi. saŋ prabhu saklaṅkuŋ ṅuṅun paṅgalihipun saṛĕŋ aṅuniṅani, biliḥ abunawas sawĕg aṅububi latu wontĕn iŋ saṅaṇḍapiŋ wit witan, déné priyuk agĕŋ gumantuŋ wontĕn iŋ ĕpaŋ ṅiṅgil. saŋ prabhu lajĕŋ andaṅu : hé, abunawas, lagi apa sira, dĕḷĕṅané tĕka répot maṅkono. abunawas umatur biliḥ sawĕg ocal ocal. saŋ prabhu saya laṅkuŋ ṅuṅun paṅgalihipun saha lajĕŋ amaṅgaliḥ, biliḥ abunawas samaṅké kéṅiŋ sasakit èṅĕtan. amargi sanajan urubiŋ latu wahu sawindu laminipun, sampun tamtu baraŋ iṅkaŋ kaholaḥ wahu botĕn sagĕd matĕŋ, jalaran sakiŋ tĕbihiŋ latu kaliyan baraŋ iṅkaŋ baḍé kaholaḥ. saŋ prabhu lajĕŋ andaṅu ḍatĕŋ pun abunawas, déné gaḍaḥ pokal iṅkaŋ kados makatĕn punika. abunawas lajĕŋ aṅaturakĕn sadaya lalampahanipun tiyaŋ miskin kaliyan sudagar sugiḥ iṅkaŋ aṅgaḍahi blumbaŋ iṅkaŋ asṛĕp toyanipun. sarta ugi kaaturakĕn prajaṅjiyanipun sudagar baḍé ñukani arta 10 riṅgit ḍatĕŋ tiyaŋ iṅkaŋ bĕtaḥ kuṅkum sadalu wontĕn iŋ blumbaṅipun, anaṅiŋ anaṅiŋ prajaṅjiyanipun sudagar wahu sandé, amargi anakipun tiyaŋ mlarat wahu adamĕl bĕḍiyan wontĕn iŋ sacĕlakiŋ blumbaŋ. salajĕṅipun, abunawas umatur makatĕn : ḍuḥ, gusti, mĕṅgaḥ rumahos kawula, dayanipun bĕḍiyaniŋ laré tumrap tiyaŋ iṅkaŋ kuṅkum wontĕn iŋ blumbaŋ punika, kados botĕn béda kaliyan latu tumrap priyuk iṅkaŋ kagantuŋ iŋ paṅiŋ wit punika, dados sampun dados wajibipun sudagar ambayar punapa iṅkaŋ sampun kajaṅjèkakĕn. miṛĕŋ aturipun abunawas, saŋ prabhu saklaṅkuŋ dukanipun, sudagar wahu lajĕŋ kaḍawuhan matrapi pahukuman saha anĕtĕpi punapa iṅkaŋ sampun kajaṅjèkakĕn, iṅgiḥ punika ambayar 10 riṅgit ḍatĕŋ tiyaŋ mlarat wahu.
******************
12. ḷĕmbunipun saŋ prabhu kawulaŋ ṅahos kuran déniŋ abunawas.
kacariyos, anuju satuṅgiliŋ dintĕn saŋ prabhu harun al rasyid utusan animbali pun abunawas. saṛĕŋ iṅkaŋ tinimbalan sampun sowan iŋ ṅarṣanipun saŋ prabhu, lajĕŋ kaḍawuhan makatĕn : hé, abunawas, andadèkna kawruhanira, mulané sira sun timbali ana iŋ ṅarṣaniṅsun, ṅarsaniṅsun, sira sun ḍawuhi mulaŋ ṅaji kuran maraŋ sapiniṅsun, déné yèn sapiniṅsun mahu sajĕroniŋ sawatara dina ora bisa ṅaji kuran, sira bakal iṅsun patrapi ukuman pati.
abunawas añagahi punapa ḍawuhipun saŋ prabhu, saha lajĕŋ ñuwun pamit mantuk kaṇṭi anuntun ḷĕmbu. sadumuginiŋ griya, ḷĕmbu wahu lajĕŋ kacañcaŋ wontĕn iŋ sawiṅkiṅiŋ griya sarana kataṅsulan saklaṅkuŋ kĕkaḥ, wasana lajĕŋ wiwit dipunpĕṇṭuṅi ṅantos satĕṅaḥ pĕjaḥ, sarta kakaṇṭénan pawicantĕnan makatĕn : punapa, punapa, punapa. iŋ salajĕṅipun padamĕlanipun abunawas sabĕn dintĕn botĕn liya namuŋ amĕṇṭuṅi ḷĕmbu wahu saha kaṇṭi añuwara kados iṅkaŋ sampun kasĕbut iŋ ṅiṅgil punika. saṛĕŋ sampun jaṅkĕp 14 dintĕn, saŋ prabhu utusan salaḥ satuṅgiliŋ abdi daḷĕm kaḍawuhan anitiprikṣa kawontĕnanipun abunawas, déné lajĕŋ botĕn naté sowan iŋ ṅarṣa nata. saṛĕŋ dumugi iŋ griyanipun abunawas, utusan wahu ñipati piyambak mĕṅgaḥ cara caranipun abunawas amulaŋ ṅahos kuran ḍatĕŋ ḷĕmbunipun saŋ prabhu. iṅkaŋ makatĕn punika andadosakĕn ṅuṅunipun utusan wahu, sarta lajĕŋ tuwuḥ wĕlasipun ḍatĕŋ ḷĕmbunipun saŋ prabhu, iṅkaŋ tansaḥ dipunpisakit déniŋ abunawas ṅantos satĕṅaḥ pĕjaḥ. utusan lajĕŋ waṅsul.
sadumuginiŋ ṅarṣanipun saŋ prabhu, utusan lajĕŋ ṅuñjukakĕn sadaya lalampahanipun abunawas. miṛĕŋ aturipun utusan wahu, saŋ prabhu saklaṅkuŋ ṅuṅun iŋ paṅgaliḥ, satĕmaḥ abunawas kaḍawuhan animbali.
saṛĕŋ abunawas sampun sowan iŋ ṅarṣa nata, lajĕŋ éṅgal kadaṅu punapa ḷĕmbunipun samaṅké sampun sagĕd ṅahos kuran. aturipun abunawas : sakĕḍik sakĕḍik iṅgiḥ sampun sagĕd.
saŋ prabhu andaṅu malih : hé, abunawas, mara caritakna maraŋ iṅsun muṅguḥ kaṛĕpira, déné miturut uñjuké utusan iṅsun, sapiniṅsun iku muŋ sira wulaṅi añuwara : punapa, punapa, ṅanti rambaḥ kapiŋ tĕlu.
abunawas ñĕmbaḥ sarwi muñjuk : ḍuḥ gusti pupuṇḍèn kawula, mĕṅgaḥ pikajĕṅanipun tĕtĕmbuṅan kawula : punapa, ṅantos rambaḥ kapiŋ tiga punika, sayĕktosipun abdi daḷĕm kawula punika, salajĕṅipun botĕn baḍé sagĕd sĕnĕŋ utawi tĕntṛĕm gĕsaŋ wontĕn iŋ alam doña punika, manawi salaḥ satuṅgalipun botĕn ḍawaḥ iŋ tiwas. mĕṅgaḥ pikajĕṅipun makatĕn : punapa ḷĕmbu punika iṅkaŋ pĕjaḥ, punapa abdi daḷĕm kawula iṅkaŋ kĕdaḥ kacabut ñawanipun, punapa malih : punapa pañjĕnĕṅan daḷĕm iṅkaŋ kĕdaḥ séda. manawi salaḥ satuṅgal botĕn wontĕn iṅkaŋ amaṅgiḥ tiwas, tamtunipun gĕsaŋ kawula tansaḥ baḍé nalaṅsa salami laminipun, amargi sanajan ṅantos dumugi iŋ dintĕn kiyamat, ḷĕmbu punika botĕn baḍé sagĕd ṅahos kuran.
saṛĕŋ saŋ prabhu miṛĕŋ uñjukipun abunawas iṅkaŋ makatĕn wahu, botĕn sagĕd aṅandika punapa punapa, wusana abunawas lajĕŋ kalilan mundur.
******************
caṇḍaké : abu nawas #5
caṇḍaké : abu nawas #5