aṅgitanipun suwargi radèn ṅabèhi yasadipura kapiŋ 2, pujaṅga karaton daḷĕm iŋ surakarta adiniṅrat, jaman jumĕnĕŋ daḷĕm iṅkaŋ sinuhun kaṅjĕŋ susuhunan paku bhuwana 4 akir, saha jumĕnĕŋ daḷĕm iṅkaŋ sinuhun kaṅjĕŋ susuhunan paku bhuwana 6.
kapatĕḍan nama radèn tumĕṅguŋ sastranagara.
babon sakiŋ radèn wiramandaka.
1. ḍaṇḍaŋgula
1. awigĕnamastu namasiḍi, sinidaha déra saŋ murwèŋ rat, kaŋ aṅlimputi saraté, déné ulun maṅayun, makirtya riŋ kanaŋ palupi, ḷĕpiyan kaŋ supadya, dumadya wuwuruk, iŋ suta wayaḥ priyawak, sinĕṅkalan sapta catur swarèŋ janmi, janma nis kumadama.
2. kumadama mĕmĕkṣa mamardi, saṅgyaniŋ kaŋ atmaja wus wĕrda, widadaa sawadiné, mardi mardayèŋ sadu, sadarganiŋ darṣanèŋ urip, ṅaṛĕp aṛĕpa arja, arja riŋ tumuwuḥ, tuwuḥ lar lèn sĕkarira, ya marmanta mandaya madamèŋ waṅsit, wasita winatara.
3. watara riŋ tutur amartaniŋ, martotama tĕmĕn tinumana, katamana iŋ tulatèn, tula tula tumulun, tétélaa tĕmaḥ katali, tali kawinĕnaṅna, monaŋ kaŋ amaṅun, yasadipura maṅaran, wĕktyaniŋ ṅliŋ hèḥ saṅgya nak putu mami, yèki ḷĕkṣaṇakĕna.
4. muhuŋ kinarya paṅéliŋ éliŋ, laku lalakonirèŋ agĕsaŋ, sun karya rolas warṇané, warṇa iṅkaŋ rumuhun, éliṅa yèn tinitaḥ janmi, kapiṇḍo iṅkaŋ warṇa, éliṅa sutèṅsun, yèn sinuŋ saṇḍaŋ lan paṅan, warṇa iṅkaŋ kapiŋ tri sira dèn éliŋ, yèn kinon aṅupaya.
5. iŋ wĕtuniŋ saṇḍaŋ lan rijĕki, akasaba sakiŋ tapak taṅan, kapiŋ sakawan warṇané, paréntahiŋ hyaŋ aguŋ, kinon islam manut jĕŋ nabi, rasul nayakaniŋ rat, warṇa piŋ limèku, busana lan pakaṛĕman, warṇa kapiŋ nĕnĕm sira dèn ahéliŋ, lakuniŋ pawoṅmitra.
6. akĕkañcan sasaminiŋ janmi, déné warṇa iṅkaŋ kapiŋ sapta, yèn abukti nèŋ wismané, yèn turu yèn lumaku, késaḥ sakiŋ wismanirèki, warṇa kaŋ kapiŋ aṣṭa, kurmat iŋ tatamu, kapiŋ saṅa ri kaŋ warṇa, wĕktuniŋ ṅliŋ myaŋ wĕktuniŋ baraŋ rusti, salaminiŋ agĕsaŋ.
7. warṇa kapiŋ sadasa tinulis, yèn tinitaḥ sira mriŋ hyaŋ sukṣma, gĕḍé kalawan ciliké, kapiŋ sawĕlasipun, dèn ahéliŋ titahiŋ widdhi, sudaniŋ kaŋ darajat, giṅsiriŋ kaŋ wahyu, apa iṅkaŋ dadya sabab, warṇa iṅkaŋ kapiŋ rolas dipunéliŋ, obaḥ osikiŋ jagad.
8. jaṅkĕp kaliḥ wĕlas iṅkaŋ warṇi, nahan warṇa kapisan kocapa, dèn ahéliŋ salaminé, yèn tinitaḥ sirèku, sakiŋ ora mariŋ dumadi, dinadèkkĕn manuṅsa, mĕtu sakiŋ ĕnur, ira jĕŋ nabi mukhamad, katujuné nora tinitaḥ sirèki, dumadi sato kéwan.
9. dèn agĕḍé sukurirèŋ widdhi, aywa lupa sirèŋ sanalika, dèn rumĕkṣa iŋ uripé, dèn maḍĕp iŋ hyaŋ aguŋ, dèn apasraḥ aywa sakṣĕrik, manawa ana karṣa, urip ta pinuṇḍut, ṅahurip wasana léna, tan tartamtu cĕṇḍak dawaniŋ ahurip, aywa acipta dawa.
10. aywa cipta cĕkakiŋ ṅahupip, yèku dudu ciptaniŋ kawula, dawa cĕṇḍak wus papañcèn, muŋ ciptaa sutèṅsun, mati ana sajroniŋ urip, maṅkono pan winĕnaŋ, cipta kaŋ sahèstu, maḍĕp kumawulèŋ sukṣma, tan sumĕlaŋ ananira sakiŋ widdhi, widagdèŋ cipta maya.
11. gantya warṇa iṅkaŋ kapiŋ kaliḥ, linahirkĕn sira anèŋ duña, sinuŋ saṇḍaŋ lan paṅané, yèku sira dèn émut, tuwa saṇḍaŋ kalawan bukti, lahiriŋ kaŋ manuṅsa, sakiŋ garbèŋ ibu, jabaŋ tan bañjur dinulaŋ, sayĕktiné saṇḍaŋ popok kaŋ rumiyin, ya saṇḍaŋ ya bok duña.
12. iya paṅan iya bok rijĕki, karo iku apan tatariman, sakiŋ hyaŋ kaŋ amurbèŋ rèḥ, bok duña bojo sĕpuḥ, bok rijĕki bojo taruni, dèn bisa momoŋ sira, tariman ro iku, bok duña garwanta tuwa, yèku iṅkaŋ milu urip milu mati, dé garwanta taruna.
13. bok rijĕki iku apan dadi, kuwat paṅanti anti ṅagĕsaŋ, liré dèn bisa momoṅé, ayya na koṅsi mutuŋ, yèn apurik tariman kaliḥ, luṅané luwiḥ rikat, lir kilat sumĕmpruŋ, tan bisa nututi sira, ruṅsaŋ ruṅsaŋ ḍuḥ rusak badanirèki, niṣṭa braṅta maṅaraŋ.
14. raṅu raṅu roṅèḥ muriŋ muriŋ, riṅriṅané asalaḥ grahita, yèn sisip sisip sĕmbiré, nir kamanuṅsanipun, sarupa lan kéwan wanadri, añaṇḍak ñaṇḍak tuna, gayuḥ gayuḥ luput, sakiŋ tan bĕtaḥ tinilar, iŋ garwa ro tĕmaḥ ṅrĕbut dèn lakoni, iŋ garwaniŋ woŋ liyan.
15. ṅutil mĕṭĕt añoloŋ mamaliŋ, yèn konaṅan atombok umurṇya, kahèsi èsi patiné, lir sato gumaluṇḍuŋ, marma kabèḥ dipunahéliŋ, pamomoṅiŋ tariman, dèn watarèŋ kayun, sihana iŋ sawatara, amuŋ aywa karo koṅsi luṅa purik, yèn abaṅĕt sihira.
16. mriŋ kakasiḥ tansaḥ amaṅun siḥ, papasihan sumuṅku satata, moŋ wiraga karagané, nutug nutugkĕn kayun, lali maraŋ kaŋ narimani, katuṅkul ambaruwaḥ, sumuṅkĕm sumuṅku, yèn maṅkono nora kuwat, badanira apĕs iṅkaŋ sira paṅgiḥ, tan bisa lumakṣaṇa.
17. migĕg migĕg kawaṛĕgĕn kaliḥ, yèn lumaku bañjur kajuṅkélaŋ, tiba galuṇḍuŋ juraṅé, kabĕntus watu ajur, kojur tibèŋ niṣṭaniŋ niṣṭip, papa tanpa pantaran, kapiran kapatuḥ, yèku ta aywa maṅkana, dèn asĕḍĕŋ aywa kabaṅĕtĕn iŋ siḥ, mriŋ rijĕki lan duña.
18. nahan warṇa iṅkaŋ kapiŋ katri, paréntahiŋ hyaŋ kinon ta sira, aṅupaya iŋ wĕtuné, saṇḍaŋ paṅanirèku, akasaba mĕtua sakiŋ, iŋ tapak taṅanira, pan utamanipun, wĕtuniŋ kariṅĕtira, nora kuraŋ paṅgawéyaniŋ duñèki, wĕtuniŋ saṇḍaŋ paṅan.
19. wawatĕsaniŋ ṅupaya bukti, yèn woŋ lanaŋ amikul iŋ salaŋ, woŋ wadon géṇḍoŋ sĕniké, baraŋ upamanipun, géṇḍoŋ mikul jalu lan èstri, yèn lagyapĕsiŋ badan, bédané kalamun, sinuŋ kas déra hyaŋ sukṣma, aṅupaya saṇḍaŋ paṅan tĕka gampil, yèn gampaŋ dèn waspada.
20. saṅkaniŋ arta yèn tan prayogi, aywa arṣa sanadyan akaṭaḥ, yèn duruŋ saḥ aywa pinèt, saṭiṭik yèn panuju, dèn pakoliḥ amburu kasil, liriŋ pakoliḥ iṅkaŋ, saḥ tĕraŋ iŋ kukum, tuwin ta wĕwĕkas iṅwaŋ, yèn akasab mriḥ upajiwa ṅahurip, aywa ṅanakkĕn arta.
21. nora arus nadyan éṅgal sugiḥ, iŋ wasana sira nĕmu papa, kapapan nora warisé, sakiŋ para luluhur, kasab iku iṅkaŋ utami, amoŋ tani sasawaḥ, gaga ananandur, akèḥ warṇaniŋ akasab, lakonana dèn tabĕri dèn nastiti, abot woŋ golèk paṅan.
22. aywa ṅèṇṭèṅkĕn woŋ golèk bukti, pahé sato kéwan tanpa ṅakal, golèk paṅan muŋ caṅkĕmé, mara bañjur barakud, sukĕt goḍoŋ kaŋ dèn gayĕmi, béda lawan manuṅsa, sakiŋ ṅakal mĕtu, yèn tan oliḥ kaŋ maṅkana, kaŋ maṅkéné yèn kaŋ maṅkéné tan oliḥ, kaŋ maṅkono antuka.
23. lamun antuk aṅupaya kasil, nipun agĕŋ panarimanira, sukura iŋ hyaŋ nikmaté, aywa dupèḥ sirantuk, amuŋ kĕḍik kasabirèki, pan iku papariṅan, nugraha hyaŋ aguŋ, pinariṅan pira pira, luhuŋ ĕndi kaŋ tan bisa oliḥ kasil, kasabé papariman.
24. yèku satĕṅaḥ tan dèn pariṅi, rahmatiŋ hyaŋ pinuṅgĕl ṅamalña, tan dinawakkĕn ṅamalé, kasabé wus pinuluŋ, pan kĕpalaŋ palaŋ tan oliḥ, labĕt wahyu kinĕbat, ṅakalé binawur, duk bocahé kuraŋ ajar, tuwa tuwa katula ḍinaḍuŋ éblis, lapak tan amicara.
25. lamun amicaraa sayĕkti, nora bisa agaga sasawaḥ, dadiya tukaŋ lan paṇḍé, sayaŋ sasaminipun, yèn tan bisa mañjaka ḍiṅin, abot éṇṭaŋ pan kaṭaḥ, pakaryaniŋ manus, utawa yèn aṅawula, aṅapĕḍak dèn pĕṭĕl aṅiriŋ iriŋ, sarta jujuriŋ manaḥ.
26. marma éliŋ éliŋ dèn pakéliŋ, anak putu paḍa rumaṅsaa, yèn kawula sru apĕsé, aywa dupèḥ tinuṅgu, bapa biyuŋ misiḥ ṅahurip, aṅabdi iŋ naréndra, sapatuté cukup, yèn maṅkono ciptanira, budi rupak gopok tan micorèŋ ṅèlmi, ṅĕguṅakĕn taruna.
2. sinom
1. nahan kapiŋ pat kawarṇa, saguŋ anak putu mami, kinon sirèku islama, anut iŋ rèḥ kaṅjĕŋ nabi, mukhamad kaŋ sinĕlir, iŋ saréṅat kaṅjĕŋ rasul, aywa sira atilar, cĕgaḥ pakon dèn kaliliŋ, sunat prĕlu wajib wĕnaŋ lawan mokal.
2. batal karam lawan kalal, musabiyat dèn kahèṣṭi, pikukuḥ islam lilima, iku aja lali lali, utawa yèn ṅlakoni, iŋ rukun lilima iku, lamun nora kuwasa, mriŋ bétollaḥ muṅgaḥ kaji, iṅkaŋ pataŋ prakara bahé ywa lupa.
3. saréṅat lakuniŋ badan, tarékat lakuniŋ ati, kakékat lakuniŋ ñawa, makripat iŋ lakunèki, iŋ rasa dèn pakéliŋ, kawruhana lakunipun, naṅiŋ aja atilar, iŋ saréṅat lakunèki, yèn tilara nora kuwat badanira.
4. pan iya maṅsa bisaa, ṅĕplĕki saréṅat nabi, wa maṅkana nora kĕna, yèn kinarṣakkĕn iŋ widdhi, dadya mukmin sajati, muŋ ta aywa koṅsi kupur, kaŋ dèn kupurkĕn sarak, aywa pasèk aywa musrik, rèhniŋ laṅip muŋ bisaa iŋ makṣiyat.
5. yèn makṣiḥ tiba makṣiyat, manawa manawa kaki, katarima tobatira, iŋ rina kalawan wĕṅi, yèn wus tumibèŋ musrik, aṅèl pupulihanipun, yèn nora katarima, tobatira iŋ hyaŋ widdhi, nora wuruŋ katĕmpuḥ iŋ pañcabaya.
6. saréṅat iku wawaḍaḥ, lawan iya tatakrami, marma tan kĕna tinilar, woŋ atilar tatakrami, ĕṅgoniŋ laknat yĕkti, lan ĕṅgoniŋ duraka guŋ, kĕna ṅarahan sétan, tan wuruŋ iku amaṅgiḥ, iŋ bĕbĕndunira kaṅjĕŋ rasulollaḥ.
7. bĕbĕnduniŋ rasulollaḥ, ya bĕbĕnduni hyaŋ widdhi, ya allaḥ ya rasulollaḥ, maṅka tajali sayĕkti, marma dipunpakéliŋ, aywa mahido sutèṅsun, sawirasaniŋ kitab, yèn tan bisa aṅlakoni, amuŋ aywa mamahoni ananacad.
8. ana ta iṅkaŋ satĕṅaḥ, aṅgĕguyu woŋ ṅabĕkti, yèku pañjanmaniŋ sétan, ḍèwèké wus tan ṅlakoni, ana kaŋ aṅlakoni, dadak sĕmbrana guguyu, kaya woŋ ṅinum arak, kaŋ sĕmbrana sarwi aṅliŋ, nora karam kèrèm arak yakti khalal.
9. woŋ iṅkaŋ ṅucap maṅkana, olèḥ duraka piŋ kaliḥ, ḍiṅin ṅalalakĕn arak, kapiṇḍo aṅinum awis, marma dèn ṅati ati, aywa sĕmbrana iŋ wuwus, lan wawaḷĕr manira, aywa ṅagĕṅakĕn awis, ḍiṅin karam kapiṇḍoné tanpa guna.
10. sapélé amuŋ kinarya, bébéṅkrakan sukak ati, tan timbaŋ lan durakaña, wus paṣṭi woŋ ṅinum awis, yèn awon ĕndĕmnèki, mriŋ badan nora pikantuk, batiné luñjak luñjak, kaduga aṅĕpĕl bhumi, iŋ wéwéka subasitané wus ilaŋ.
11. yèn bĕcik dĕmé woŋ ika, ṅalumpruk badanirèki, giṅgaŋ maḍĕpé mriŋ sukṣma, bawur tyasé dadya lali, paran marganiŋ bĕcik, woŋ lali maraŋ hyaŋ aguŋ, amĕḍotakĕn ṅamal, tuna nora oliḥ baṭi, siya siya ṅaniaya badanira.
12. ĕndĕm iku kawruhana, limaŋ prakara dèn éliŋ, kaŋ ḍiṅin ĕndĕm inuman, pan wus cinatur iŋ ṅarṣi, dadiné nora bĕcik, déné kapiŋ kalihipun, ĕndĕmé woŋ nonoman, tur abagus iṅkaŋ warṇi, iŋ busana iya nora kĕkuraṅan.
13. paṅrasané nora nana, woŋ abagus maliḥ maliḥ, muŋ ḍèwèké kaŋ jĕlarat, muŋ ḍèwèké kaŋ jĕlaṇṭir, katuṅkul milaŋ miliŋ, ṅaliliŋ sariranipun, arjuna dèn lalarak, pañji sinèrèt babarji, dĕmaŋ gĕntĕr dĕmaŋ patĕr dadi ḷĕmaḥ.
14. kaŋ aran bagus pan iya, jĕjĕré kaliḥ prakawis, kaŋ ḍiṅin bagusiŋ rupa, piŋ kaliḥ bagusiŋ ati, nadyan rupané bĕcik, lamun ala atinipun, yĕkti dadi woŋ ala, rusuḥ sabaraŋ pakarti, tyasé arda andaruŋ tanpa ukara.
15. yèku dĕmé woŋ taruna, rosa kuwat baraŋ kardi, paṇḍuk iŋ sadaya daya, tan ṅaraḥ araḥ riḥ iriḥ, yèku karam sayĕkti, déné kapiŋ tiganipun, ĕndĕmiŋ kawiryawan, liré kamuktèné luwiḥ, rina wĕṅi aṅrasakkĕn iŋ kamuktyan.
16. maṅan énak turu énak, kamuktèn salin sumalin, apañjaŋ yèn winuwusa, murkaniŋ woŋ olaḥ mukti, kapiŋ pat kaŋ winarṇi, ĕndĕm sakiŋ hawa napsu, napsuné ṅambra ambra, tan kĕna sisip sakĕḍik, mariŋ rabi mariŋ batur mriŋ woŋ liyan.
17. tarocoḥ amara taṅan, duruŋ karuwan yèn sisip, napsuné pinasaŋ pasaŋ, tanpa marta tanpa titi, titika duruŋ ĕntiŋ, kasusu sru masra masru, déné kaŋ kapiŋ lima, ĕndĕmiŋ suka sukantiŋ, baraŋ suka kaŋ aṅliwati sakiŋ kat.
18. ĕndĕm kaŋ papat punika, sayĕkti karamé sami, lawan karamé kaŋ arak, baṅĕt lali mriŋ hyaŋ widdhi, kalamun manuṅsa wis, kaṅgonan dĕm lilimèku, kagĕm dadya satuṅgal, tan wuruŋ anĕmu niṣṭip, abèn abèn katĕkan bilahi duña.
19. nora ṅaṅgo iŋ akirat, iŋ duña bahé pinaṅgiḥ, dènnya sru karam akaram, tĕgĕsiŋ karam dèn éliŋ, pan iya aliŋ aliŋ, kaliṅan tyasé kalimput, tĕgĕsé iṅkaŋ kalal, sutèṅsun aywa na lali, kalal iku pan kaḷĕbu tĕgĕsira.
20. mañjiŋ baraŋ kabĕcikan, tyasé suci nora lali, mriŋ hyaŋ pan ora kaliṅan, kalamun bisa ṅlakoni, kawulaniŋ hyaŋ widdhi, sabaraŋ karam tan ayun, sayĕkti katarima, baraŋ pandoṅanirèki, aywa kadi paṅucapiŋ woŋ kaŋ liwar.
21. liṅiŋ woŋ ahlul kakékat, wuwulaṅé gurunèki, tan ana karam subahat, kabèḥ kabèḥ kalal ugi, iku woŋ kĕnèŋ piḍir, tan wuruŋ kĕnèŋ bĕbĕndu, wus kaḍaḍuŋ iŋ sétan, déné laku kaŋ sayĕkti, kaŋ abontos iŋ ṅèlmu praptèŋ kakékat.
22. sirṇa maraŋ iŋ makripat, kaŋ wus antuk sihiŋ widdhi, karamaniŋ yèn aṛĕpa, iṅkaŋ kalal datan apti, yèn bisa aṅlakoni, sarta wahyuniŋ hyaŋ aguŋ, kaŋ maṅkono pan dadya, martabatiŋ para wali, wali kutub kaŋ rumĕkṣèŋ pramudita.
23. sabakdaniŋ rasulollaḥ, yèku kaŋ minaṅka dadi, cacagakiŋ laṅit duña, sèwu kutub para wali, babo déné amĕñcit, yèn atélada kaŋ iku, pan iya sèwu mokal, sarèhniŋ kawula laṅip, amuŋ aywa dadi réréwéṅan sétan.
24. lawan aywa maṅan madat, pĕrètu iku tan bĕcik, apa bĕciké woŋ maṅan, iŋ kukus tur aṅĕndĕmi, yèn wus ñakot sayĕkti, dudu woŋ kaŋ maṅan apyun, apyun kaŋ maṅan janma, yèn wus dadi dlindiŋ mati, nora nana woŋ ñĕrèt umuré dawa.
25. iku kaḷĕbu goloṅan, ṅaniaya badannèki, ḍasaré sarak cinĕgaḥ iṅkaŋ karam ĕndĕmnèki, baraŋ kaŋ aṅĕndĕmi, cinĕgaḥ iŋ sarakipun, pañjaŋ yèn winarṇaa, niṣṭaniŋ maṅan cĕkakik, pan wus paḍa kalampahan kasatmata.
26. naṅiŋ ana kaŋ mamaraḥ, kalaliŋ apyun sakĕḍik, yèn kinarya iŋ woworan, obat aṅĕt iku ugi, marmané iku kéṅiŋ, dènnya obat aṅĕt iku, aṇḍaṅankĕn sarira, kitab saraḥ bayan nĕṅgiḥ, kaŋ ṅalalkĕn kĕḍik winor obat panas.
27. lan maliḥ wawaḷĕr iṅwaŋ, nak putu ywa aṅlakèni, iŋ paṅgawé ṅabotohan, kaḷĕbu niṣṭaniŋ urip, ḍasariŋ saraknèki, kinaramakĕn satuhu, lahiré luwiḥ niṣṭa, dadya lip alipannèki, woŋ durjana sakiŋ madat ṅabotohan.
28. waḷĕr maliḥ aywa ana, saguŋ anak putu mami, alul wuku tigaŋ dasa, kaŋ trusa padéwannèki, pan iku nora bĕcik, iŋ saraké dadi kupur, sasat ṅroro paṅéran, yèn sira arṣa udani, mriŋ lakuniŋ wuku dipunsawatara.
29. satĕṅaḥ sakiŋ kacaryan, iŋ wuku kluwihannèki, mèḥ wruḥ saduruŋ winaraḥ, kadadianiŋ babayi, ya salawasé urip, bĕgja lan cilakanipun, iŋ wuku wus dèn ĕnas, sidik tan ana kaŋ sisip, kaŋ maṅkono sira paḍa maṅrĕtiya.
30. aywa bañjur kagawokan, pan ana pralambaṅnèki, wawaṅsalan sĕmbuŋ gilaŋ, iŋ palémbaŋ dipaṅga lit, siṅa siṅa sayĕkti, yèn kagugu pan kadulu, aja si para déwa, iŋ wité tinitaḥ luwiḥ, iku maniŋ yèn ora mikatonana.
31. nadyan séla lawan wrĕkṣa, lamun sira puji puji, pinuja mantrèŋ dudupa, binoréhan waṅi waṅi, sayĕkti mikatoni, brĕkatiŋ paṅrasanipun, marma dèn éliŋ sira, tarécétaniŋ agami, yèn sira yun uniṅa iŋ ṅèlmu kasab.
32. kaŋ winĕnaŋ iŋ agama, naṅiŋ iku kahol laṅip, lamun kahol iṅkaŋ ĕkas, kinaramakĕn sayĕkti, saguŋ ṅèlmu laduni, palak palkiyaḥ myaŋ nujum, iku ṅèlmu pambuka, saguŋ iṅkaŋ ghaib ghaib, sakiŋ ṅarab tan lyan sakiŋ nabi duta.
33. wawaḷĕr maliḥ kocapa, siŋ woŋ tuwa ṅuni uni, yèn kuwat mamantu sira, ṅaṅgo gamĕlan tan kĕni, ḍasar sarak sinirik, uniniŋ gamĕlan iku, muŋ sawiji kéwala, kaŋ winaḷĕrkĕn iŋ ṅuni, muŋ mamantu aniṅkahkĕn sutanira.
34. yèn tatakan titiṅkĕban, iṅya nora dèn waḷĕri, gĕgĕḍèn ṅaṅgo gamĕlan, wa maṅkana sarèhnèki, kalumrahaniŋ urip, woŋ dèn abdèkakĕn ṅratu, kudu ta kalumrahan, narajaŋ waḷĕr sakĕḍik, wakilana aywa ĕkak sakiŋ sira.
35. iŋ uniniŋ kaŋ gamĕlan, dodoṅaa iŋ hyaŋ widdhi, mugi ta winĕnaṅĕna, lan mintaa rilanèki, luluhur ṅuni uni, kaŋ duwé wawaḷĕr iku, sira kirima doṅa, iku supayané kalis, pon ponané adoha iŋ pañcabaya.
36. ḷĕt sapasar nĕnĕm dina, gamĕlan duruṅiŋ muni, dèn mĕsu panĕḍanira, iŋ wĕṅi gon kaŋ asĕpi, lamun kapaṛĕŋ ugi, anaa sasmitanipun, katiṅal iŋ supĕna, rèhniŋ apĕs mĕdal sakiŋ, iŋ supĕna baraŋ tiṅkaḥ iṅkaŋ wulaŋ.
37. pahé kaŋ uwis mukmin kas, tuwin pra wali pra nabi, akèḥ kaŋ sinuṅan ayat, sakiŋ swara kaŋ dumĕliŋ, wa maṅkono prandéniŋ, ana kaŋ ñĕrtani iku, iṅkaŋ para ambiya, wahyu iṅkaŋ sakiŋ ṅimpi, nabi brahim lan nabi yusup iŋ kuna.
38. naṅiŋ iku ta trĕkaḍaŋ, amuŋ iya añitani, tan uwis déniŋ supĕna, iŋ wĕṅkoniŋ jabarahil, dinuta iŋ hyaŋ widdhi, waḥ ya amariṅkĕn wahyu, lamun iŋ jaman maṅkya, sabakdaniŋ kaṅjĕŋ nabi, wus rinacut karṣaniŋ hyaŋ kaŋ maṅkana.
39. saṅsayardaniŋ kaŋ maṅsa, mantun awas lawan éliŋ, tan ana wahyu kaŋ ñata, akèḥ wahyuniŋ ibĕlis, tan kĕna dèn sèyuti, murka aṅkara tumanduk, durjana saṅkin dadra, sujana sarjana kontit, katĕtaṅi katalika saliriŋ rat.
40. rat karakĕt tan antara, papantaraniŋ abĕcik, apan nora kĕkuraṅan, kaholiŋ para ṅulami, myaŋ sujana bèrbudi, para wicakṣanèŋ laku, jro kitab pira pira, kaŋ maraḥ paṅgawé bĕcik, miwaḥ jroniŋ srat wawacan don asmara.
3. asmaradana
1. dèn kĕṛĕp gugulaŋ ṅèlmi, gugurua pra ṅulama, lawan dèn kĕṛĕp tatakon, minta warahiŋ sujana, sèn bisa anoraga, aywa kumintĕr kumiṅsun, nadyan siliḥ wus abisa.
2. api apiya tan baṅkit, aṅaraḥ wurukiŋ liyan, manawa liya muradé, kabĕcikan lan kamulyan, awit sakiŋ tumitaḥ, praptèŋ wasananiŋ mahut, kamulyaniŋ saṅkan paran.
3. ywa pijĕr ṅiliŋ iliṅi, iŋ kitab nora rinasa, wawaḷĕré araŋ kaṅgo, miwaḥ yèn sira mamaca, iŋ surti nitipraja, séwaka sasaminipun, wulaṅrèḥ panitisastra.
4. aṣṭabrata rama kawi, aja pijĕr tĕtĕmbaṅan, cécéṅkokan tanpa gawé, woŋ anom iŋ jaman maṅkya, aṛĕmĕn cécéṅkokan, mĕlaŋ mĕluŋ ĕluk wolu, ṅaliṅi lalaṇḍĕpiŋ tyas.
5. tan na karyané sakĕḍik, yèn woŋ alul cécéṅkokan, anĕsĕkkĕn pamacané, amriḥ aywa koṅsi kĕmba, naṅiŋ aja katunan, kaŋ winaca dèn ahémut, caṭĕtĕn iŋ wardayanta.
6. kunĕŋ kapiŋ catur warṇi, gantya warṇa kapiŋ lima, iŋ busana wawaḷĕré, miwaḥ ta iŋ pakaṛĕman, déné ta kaŋ busana, siñjaŋ siñjaŋ dèn ahémut, aywa ṅaṅgo baṭik tambal.
7. tambal suka duka nĕṅgiḥ, déné ta tambal kanoman, tambal miriŋ sasukané, lan aywa aṅaṅgo siñjaŋ, iŋ lurik tuluhséla, aywa ṅaṅgo sira sabuk, baṭik iku winaḷĕran.
8. yèn tan duwé ijo kuniŋ, wuṅu dadu kĕkĕmbaṅan, aṅaṅgowa putiḥ bahé, siñjaŋ wuluŋ nora kĕna, yèn apĕs sariranta, jaran iṛĕŋ aywa ṅiṅu, lamun sira nora ĕkas.
9. yèn sinuŋ kuwat sirèki, sabuk ciṇḍé kĕkĕliṅan, amuŋ aywa ṅaṅgo solok, limar gĕḍog sakarṣanta, liyaniŋ kaŋ laraṅan, saguŋ laraṅaniŋ ratu, aywa wani ṅaṅgo sira.
10. lawan aywa ṅaṅgo baṭik, aṅgité woŋ jaman maṅkya, aṅaṅgo baron sĕkèṇḍèr, ṅaṅgo gambariŋ woŋ woṅan, yèku satĕṅaḥ karam, myaŋ rurupaniŋ ñawèku, iya iku paḍa karam.
11. maṅsa ta kuraṅa baṭik, kaŋ luŋ luṅan kaŋ cĕplokan, gogoḍoṅan sasaminé, aywa sira kumawawa, atélad iṅkaŋ ĕkas, jĕnĕṅiŋ kawula iku, apĕs ajur bosok rusak.
12. ṅaral basariyaḥ nĕṅgiḥ, kaŋ sinaṇḍaṅkĕn iŋ sira, liré papalaṅaniŋ woŋ, owaḥ giṅsiriŋ manuṅsa, pan amuŋ jĕnĕṅiŋ dat, iku kaŋ wajibul wujud, laṅgĕŋ nora kĕna rusak.
13. wawaḷĕr kaŋ gĕḍé maliḥ, yèn nora kĕlambèn sira, aywa kaluŋ saptaṅané, tinalèkakĕn iŋ jaṅga, tansaḥ ginawé salat, sampiṛĕna kéwalèku, iŋ puṇḍak sakarṣanira.
14. iŋ kanan miwaḥ iŋ kériŋ, yèn aṅaṅgo aṅgo sira, sawatara sasĕḍĕṅé, bĕbĕd myaŋ ikĕt ikĕtan, dèn ṅaṅgo masakala, aywa saban soré ésuk, siyaŋ ṅaṅgo jijiṅkĕṅan.
15. woŋ bĕsus kapati pati, wataké sok malaratan, suda suda rijĕkiné, sarta anunuṅkul iŋ tyas, kaŋ mriŋ kawicakṣaṇan, bok rijĕki gila dulu, woŋ jĕlarat mémérétan.
16. rèhniŋ anom sawatawis, baréya baréyo aja, iku baṅsat pĕṅaṅgoné, lan dèn ṅaṅgo masakala, luluṅan pasamuwan, jiṅkĕṅan sawatarèku, pĕpĕñon amomoṇḍolan.
17. liré kapusus katawis, iku bĕsusiŋ sujana, kaŋ wus maṅarti baraŋ rèḥ, kagunané wus akaṭaḥ, bisa nambuŋ ambéṅkas, bisa amis dadi arum, arum saṅsaya aṅambar.
18. pĕtĕŋ dadya paḍaŋ baṅkit, bĕsusé tan tĕkèŋ manaḥ, muŋ kinarya sasab bahé, ṅaliṅi kasujananta, wus ambĕkiŋ sujana, apintĕr ṅaku balilu, sakiŋ wus ambĕk sagara.
19. yèn ṅulama para mupti, bĕsusé manut iŋ lapal, jayi napsaka uniné, bil makṣiyati tĕgĕsña, amahès mahèsana, ya iŋ sariranirèku, lawan paṅaṅgo makṣiyat.
20. amuŋ bĕsus aliŋ aliŋ, nora tumĕka iŋ manaḥ, yèn dinawakna muradé, lapaliŋ jayi napsaka, lan bil makṣiyat ika, adawa lamun winuwus, cukup lakuniŋ agĕsaŋ.
21. marma anak putu mami, baraŋ tiṅkaḥ dèn waspada, dèn amikir pakolihé, aywa ṅawag ruwag ruwag, bĕsus tanpa karana, dèn abĕsus aja bĕsus, dèn apintĕr aja bisa.
22. liré dèn abĕsus kaki, dèn abĕsus sawatara, tan kĕbañjur tan kĕlalèn, muŋ bĕsusé woŋ ṛĕsikan, anrus ṛĕsikiŋ manaḥ, tumusiŋ budi rahayu, kaŋ aja bĕsus lir sira.
23. kaŋ bĕsus anrus iŋ batin, lali apĕsiŋ sarira, anarik maraŋ tyas loñok, anutupi lawaŋ bĕgja, ambuka lawaŋ tuna, ṅĕdohkĕn saguŋ rahayuḥ, mĕrakkĕn saguŋ kiyanat.
24. aṅĕdohkĕn paṅabĕkti, amĕrakkĕn iŋ makṣiyat, ṅĕdohkĕn panarimané, amĕrakkĕn ati murka, ṅĕdohkĕn ati sabar, mĕrakkĕn kĕṛĕṅiŋ kalbu, lamun nora kasĕmbadan.
25. pañjaŋ winarṇa iŋ tulis, woŋ bĕsus kahinanira, gumantya kaŋ winarṇèŋ rèḥ, pakaṛĕmaniŋ agĕsaŋ, tuṅgal warṇa kalima, dèn ahémut anak putu, aywa kaṛĕm maraŋ duña.
26. liriŋ kaṛĕm duña kaki, lali paṅgawé ṅakirat, rina wĕṅi ésuk soré, muŋ mikir paṅgawé duña, tan étuŋ siya siya, arda kaardan sagunuŋ, nora étuŋ batal karam.
27. kaŋ gumrĕmĕt kaŋ kumriñciŋ, mas sosotya nawa ṛĕtna, myaŋ arta arta sakèhé, kaŋ gumĕbyar kaŋ kumĕñar, iku pan namuŋ dadya, dum duman aran duñèku, tĕgĕsé amuŋ goloṅan.
28. goloṅan aran duñèki, déniŋ kakékatiŋ duña, iya paṅgawé kaŋ awon, adoḥ paṅgawé ṅakirat, duña iku naraka, akirat sawarga iku, laḥ iŋ kono rasakĕna.
29. dèn bisaa mĕrdi picis, liré bisa mĕrdi arta, dèn wĕruḥ batal karamé, kaŋ sarèḥ wĕtuniŋ arta, yèn wus dadi kakira, ywa siraṅgo jibar jibur, ṛĕsikan aywa katara.
30. iŋ panitisastra aṅliŋ, woŋ ambĕbĕg arta kaṭaḥ, lir ambĕbĕg toya gĕḍé, bĕnduṅan datan sinuṅan, ilèn ilèniŋ toya, tan kinarya dadanèku, nora ṅaṅgo jinakatan.
31. kabĕbĕg katĕmpuḥ bañjir, ḍaḍal larut alorodan, gagaḍaŋ bilahi gĕḍé, kaŋ maṅkono wus sañata, nadyan gĕḍé cilika, pira pira iṅkaŋ uwus, kĕlakon dadya ṅibarat.
32. ana ta ṅibarat cilik, kéwala kaŋ iṅsun karya, paṅéliŋ éliŋ lakuné, kahum désa iŋ cabéyan, ki nur ṅali namaña, wadat sakiŋ apĕsipun, tanpa bojo tanpa rowaŋ.
33. wismané kĕbĕk sĕgakiŋ, yèn olèḥ brĕkat kondaṅan, jinalukan mriŋ taṅgané, kĕṇṭĕŋ kĕṇṭĕŋ nora suka, lampu dèn pé dèn taraŋ, akĕkĕt kumĕt kalaṅkuŋ, jalukan ora wéwéhan.
34. mĕṇṭĕl sakĕḍik pan sugiḥ, sabobotiŋ kahum désa, muŋ kumĕt tan lumrahiŋ woŋ, anuju sawiji dina, wĕktu subuḥ pan arṣa, mriŋ sĕṇḍaŋ mèt toya wulu, pinĕṇṭuŋ cĕṅĕlé pĕjaḥ.
35. ilaŋ kaṇḍutané ḍuwit, sĕlawé aṅgris kaṭahña, nèŋ usus usus sabuké, iku nora pisaḥ pisaḥ, déné kaŋ anèŋ wisma, kaŋ arupa ḍuwit sampun, lan jajarik binalénan.
36. mriŋ durjana wus bariṇḍil, kaŋ wahu mĕṇṭuŋ nèŋ sĕṇḍaŋ, muŋ kari sĕga akiṅé, laḥ iku rupaniŋ janma, iṅkaŋ kaṛĕm iŋ arta, nora ṅandĕl mriŋ hyaŋ aguŋ, ṅalor ṅidul ṅaṇḍut réyal.
37. pan ora anĕdya kardi, ṅamal iŋ sakwasanira, iŋ uripé nèŋ duñané, muŋ ṅĕndĕlkĕn ṅibadahña, pan wus wajibiŋ gĕsaŋ, asĕmbahyaŋ limaŋ waktu, béda ṅamal kabĕcikan.
38. tĕgĕsé pan ṅamal saliḥ, kaŋ katur maraŋ hyaŋ sukṣma, liyaniŋ paṅabĕktiné, gawé bĕcik iŋ sasama, kaŋ tan buru aḷĕman, yèn amal amriḥ ginuṅguŋ, tan dadi kaṇṭiniŋ gĕsaŋ.
4. kinaṇṭi
1. sun cĕṇḍak pitutur iṅsun, iŋ lakuniŋ amal saliḥ, wus gumĕlar anèŋ kitab, lan pituturiŋ ṅulami, yèn duruŋ maṅrĕti sira, takokĕna kaŋ utami.
2. éliṅĕn iku pitutur, saguŋ anak putu mami, sanalika aywa lupa, iŋ lakuniŋ woŋ ahurip, aywa tiba pakaṛĕman, iṅkaŋ ananarik sisip.
3. ati atinĕn dèn matuḥ, mamataḥ kaṛĕp pribadi, dèn abaṅĕt lomanira, dèn baṅĕt kumĕtirèki, liré dèn abaṅĕt loma, sĕdyakna siyaŋ lan ratri.
4. kinuwasakna sirèku, wèwèḥ saminiŋ dumadi, kaŋ tan lawan siya siya, kaŋ éklas tumĕkèŋ batin, tĕgĕsé wèwèḥ kaŋ éklas, sira nora duwé pamriḥ.
5. wawaḷĕs maraŋ sirèku, liré dèn akumĕt kaki, aywa ta buru aḷĕman, wèwèḥ sak sok tanpa kasil, lamun sira duruŋ kuwat, naḍahi nĕpsunirèki.
6. liriŋ anaḍahi nĕpsu, lamun kaṛĕp sira makṣiḥ, ñaṇḍaŋ bĕcik maṅan énak, aywa umbag kumaliṅkiŋ, nadyan ta wèwèha kaṭaḥ, maṅsa ta kuraṅa mami.
7. apan ananiŋ hyaŋ aguŋ, nora akon nunuluṅi, maraŋ awakiŋ woŋ liyan, lamun awaké pribadi, duruŋ luwiḥ duruŋ cĕkap, aywa tiru katin tahyi.
8. katin tahyi iku pan wus, tinitaḥ janma linuwiḥ, mèḥ satĕṅaḥ ahuliya, tiniṅalan sakiŋ batin, mus abontos baraŋ tékad, kinarilan iŋ hyaŋ widdhi. 9. ṅrasaa apĕs sirèku, dipunaṅaṅgo mubadir, liriŋ mubadir aṅéman, kamurahaniŋ hyaŋ widdhi, kaŋ pinariṅkĕn iŋ sira, yèn tan ṅimana sirèki.
10. dadya sira kuraŋ sukur, iŋ nikmatira pribadi, kaananiŋ ujubriya, sanadyan pĕṅgawé bĕcik, yèn tan wruḥ kadadianña, aṅawog kaworan éblis.
11. sabaraŋ iŋ tindak tanduk, iŋ duduga myaŋ prayogi, wiwitana sakiŋ madya, yèn mantĕp iŋ tyasirèki, iŋ supayané bisaa, mirib tindak kaŋ utami.
12. yèn utama ḷĕkasipun, lamun tan mantĕp sirèki, manawa iya manawa, kĕpalaŋ kĕpaluḥ nuli, gumaluṇḍuŋ sira tiba, iŋ papa niṣṭa pinaṅgiḥ.
13. yèn mantĕp tĕtĕp tinĕmu, kahutamaniŋ ṅahurip, naṅiŋ iku araŋ agal, gogoloṅaniŋ utami, kaŋ akèḥ iŋ jaman maṅkya, gogoloṅaniŋ woŋ niṣṭip.
14. marma ywa nĕdya sirèku, iŋ ḷĕkas niṣṭa kariyin, sira yèn tumindak niṣṭa, iṅkaŋ nora kĕḍaḥ kĕḍiḥ, yèn tumiba iŋ utama, pinaṣṭi papa pinaṅgiḥ.
15. niṣṭa rusak tĕmahipun, madya kĕmbaṅiŋ utami, utama kĕmbaṅiŋ mulya, dèn wruḥ sira siji siji, niṣṭa madya lan utama, kèḥ kaliru kaŋ mastani.
16. niṣṭa iṅaran madyèku, madya iṅaran utami, sakiŋ kèḥ kèhiŋ kaardan, wimbuhiŋ duña ṅlimputi, iya sapa iṅkaŋ bisa, naḍahi rosaniŋ budi.
17. kunĕŋ malihé sirèku, aywa ta kaṛĕm iŋ èstri, yèn tan kabĕnĕran paḍa, lawan kaṛĕm iŋ artèki, paṅrusaké iŋ sarira, bèn abèn ḷĕtĕŋ artèki.
18. yèn abĕnĕr kiyasipun, aguna sarana sĕkti, dadya paṅgèyètiŋ swarga, arta kaŋ lumaku sukci, yèn woŋ dahat kaṛĕm iŋ dyaḥ, tan wun gĕŋ pañcabayèki.
19. tan sun pañjaṅkĕn pitutur, riŋ janma kaṛĕm pawèstri, aywa na kaŋ salaḥ tampa, pan wus gumĕlar sakalir, pañjaŋ yèn dèn ucapĕna, bĕgja kaŋ bisa ṅlakoni.
20. lan maniṅé anak putu, aywa na kaṛĕm sirèki, iŋ swara miwaḥ iŋ rasa, liriŋ kaṛĕm iŋ swarèki, gĕlaṭik anèŋ jro pikat, nariṭik uniné ṭik ṭik.
21. ana kañcané aṅruṅu, kasmaran swara dumĕliŋ, tumarañcag tan wéwéka, tan wruḥ kaḷĕbu piranti, déné woŋ kaṛĕm iŋ rasa, kadyaṅganiŋ woŋ mamañciŋ.
22. mina kaŋ anèŋ jro kĕḍuŋ, andulu mamaṅsannèki, tan wéwéka gya sinarap, tan wruḥ yèn kĕnèŋ piranti, sinĕṇḍal tibèŋ ḍaratan, si mina tĕkèŋ bilahi.
23. marma dèn awas dèn émut, pikiṛĕn iṅkaŋ prayogi, baraŋ tiṅkaḥ aywa gita, yèn duruŋ uniṅèŋ galiḥ, liriŋ gita aywa rikat, gati tĕmĕn tĕgĕsnèki.
24. ywa kagétan ywa kasusu, yèn duruŋ wruḥ tĕmĕnnèki, manawa kadi si mina, patiné kĕna iŋ pañciŋ, duruŋ wruḥ iŋ komandaka, muŋ lobané dèn turuti.
25. lan aywa kaṛĕm sirèku, baraŋ kalaṅĕnan adi, iŋ swara miwaḥ iŋ rupa, kadya kaŋ kocap rumiyin, yèn kabañjur mĕnèk kadya, sastradiwaṅsa paṅukir.
26. kaṛĕm iŋ pĕkṣi brĕkutut, rinuṅokkĕn sarwi ṅukir, sĕgĕr sarirané sumyaḥ, myarṣakkĕn swara dumĕliŋ, mĕmpĕŋ mĕmĕt paṅukirṇya, iŋ laṇḍéhan tuṅgakṣĕmi.
27. iŋ sawiji dina nuju, brĕkututé nora muni, iṅaban kinèn muniya, mĕkṣa mĕnĕŋ nora muni, kroḍa sira sastradaṅsa, sinèlèhkĕn dènnya ṅukir.
28. cinaṇḍak kuruṅanipun, pĕkṣi rinogoḥ mriŋ jawi, sarwi asru wuwusira, sabab apa sira pĕkṣi, tĕka ora adol swara, pan iṅsun iṅkaŋ ṅiṅoni.
29. pĕkṣiné dèn ĕlus ĕlus, kalimpé marucut nuli, mibĕr naṅiŋ ora kĕbat, tinututan pĕkṣi kéṅiŋ, makañjar sastradiwaṅsa, pakṣi binantiŋ babarji.
30. sarwi susumbar kumruwuk, payo sirarṣa ṅayoni, ya iki sastradiwaṅsa, jinĕjĕgan iṅkaŋ pĕkṣi, dèn iḷĕs awor lan kisma, aja maṅkono woŋ urip.
31. laḥ iŋ ṅĕndi ana manuk, iṅkaŋ bisa tata janmi, gaṛĕjĕgan sinumbaran, labĕté woŋ kuraŋ pikir, iku woŋ kaṛĕm rupaña, si babawur pilastuti.
32. lan aja kaṛĕm sirèku, iŋ turaṅga ora bĕcik, laḥ iya iŋ ṅĕndi ana, pinĕṅiŋ kaṛĕm turaṅgi, dèn aṅaṅgo sawatara, rèhniŋ lumraḥ woŋ aṅabdi.
33. muŋ bisaa ukur ukur, dèn guguyu aywa isin, ora bisa nuṅgaŋ jaran, iŋ pacak nora prayogi, ya narimaa kéwala, pira pira dèn wahoni.
34. woŋ akaṛĕm turaṅgèku, roŋ prakara siriknèki, ṅrĕrégoni woŋ ṅawula, iŋ sakarat ṅrĕrégoni, béda lan rahadèn sura, nagara radèn tohpati.
35. yèn ora kaṛĕm aluput, pan uwis pakaryannèki, tinuduḥ iŋ saŋ naréndra, pan minaṅka kasabnèki, niṣṭa lamun tan bisaa, kaḷĕbu woŋ tanpa kardi.
36. karana ta iŋ tumuwuḥ, sĕṅsĕma baraŋ pakarti, kaŋ minaṅka kasabira, sĕm lan kaṛĕm iku sami, yèn woŋ nĕmĕn nambut karya, paḍa lan woŋ aṅabĕkti.
37. ya iŋ salat limaŋ wĕktu, sabaraŋ kasabirèki, kitab bustam kaŋ amaraḥ, kaya ta lamun sirèki, tinitaḥ lumakyèŋ karya, sĕṅsĕma gonira ṅabdi.
38. ywa sira watak maliñcur, dadya duraka piŋ kaliḥ, ḍiṅin maraŋ gustinira, mriŋ kañcanira piŋ kaliḥ, apa ta bĕciké uga, woŋ baliṭuk mariŋ gusti.
39. gusti pan kalipaḥ tuhu, sasat baliṭuk hyaŋ widdhi, lan baliṭuk para kañca, wuwuḥ durakanirèki, kaŋ utama potaṅĕna, tabĕri gawé mamanis.
5. ḍaṇḍaŋgula
1. aywa kaṛĕm asobèŋ wanadri, aywa kaṛĕm asobèŋ samodra, kali kali sasaminé, akèḥ bĕñcananipun, pira pira ṅadat kaŋ uwis, woŋ kaṛĕm las alasan, iŋ wasananipun, asriŋ amaṅgiḥ tan arja, myaŋ iŋ kali kali akaṭaḥ tan bĕcik, dèn émut aywa lupa.
2. lawan aywa kaṛĕm iŋ kasĕktin, ṅèlmu kanuragan kadigdayan, katĕguhan sasaminé, tan aṅuwisi iku, ṅèlmu lahir kakéhan kibir, yèn katĕrècèt dadya, siṅkir ṅèlmu iku, dudu maṅunaḥ kĕramat, lawan dudu mukjijat marma tan apti, kaŋ wus utamèŋ cipta.
3. kandĕl kumandĕl maraŋ hyaŋ widdhi, tĕtĕg tĕguḥ iŋ tyas tan anĕdya, kira kira sasmitané, muŋ anĕdya rahayu, kira kira aywa na prapti, ajagaŋ pasraḥ iŋ hyaŋ, baluwartinipun, kumandĕl maraŋ hyaŋ sukṣma, inĕb inĕbiŋ pintu kuṭanirèki, tĕtĕp maḍĕp iŋ sukṣma.
4. wismanira jro pintu kuṭèki, yèku panuṅgalira hyaŋ sukṣma, kaŋ minaṅka bojanané, tataṇḍon jro kuṭèku, pan panĕmbahira hyaŋ widdhi, yèkaŋ minaṅka obat, mimis jro kuṭèku, tanawut napi nakiraḥ, yèn wus mantĕp tĕtĕp aḍĕp tanpa kĕlir, kinĕpuŋ kuṭanira.
5. dé sĕlamĕt kaŋ aṅĕpuŋ sami, sañjatané sinipatan rahman, pun sipat rakim mimisé, tiba patiŋ taḷĕbuk, kamurahanira hyaŋ widdhi, lan sihira hyaŋ sukṣma, mĕtabar rahayu, rahayu ṅayuḥ kamulyan, tan maluya laya tĕtĕp kita liṅgiḥ, muṅsuhiŋ balé baka.
6. bakal bakuḥ akukuḥ tan koṅkiḥ, kaanané iŋ kana kinĕnan, kahonaŋ onaŋ kanaŋ rèḥ, sarèḥ sarékaniŋ hyun, iŋ agñana manda sinandi, siniŋ woŋ sadu dibya, kaṇṭi sabar maklum, mula mula tan tinilar, tataḷĕré tinatal tulèniŋ budi, dumadi tan saṅsara.
7. karana pambañcananiŋ éblis, jroniŋ kitab kisaṅsul ambiya, pinĕñcar anak putuné, ṅrĕriḍu ambĕbawur, tan ṅobĕri manuṅsa urip, duk lahir mariŋ duña, binéka binéḍuŋ, pamrihé saŋ bĕlis laknat, akarana riŋ babayi aja koṅsi, nadyan koṅsiya tuwa.
8. bĕlasara manut iŋ ibĕlis, wuruṅa kuda bĕlo sadaya, jro kitab insan kamilé, kocap pakartinipun, dadya saṅaŋ dasa bab nĕṅgiḥ, lawan puñjul sasaṅa, saŋ ibĕlis wahu, pan satus kiraŋ satuṅgal, paṅwasané aṅgoḍa ṅrĕñcana janmi, mriḥ katarik mriŋ sasar.
9. dèn prayitna lawan dèn ahéliŋ, baraŋ paṅgawé baraŋ paṅucap, miwaḥ baraŋ sakaṛĕpé, sétan amor riŋ ṅriku, nora kĕna lamun winilis, pambĕñcananiŋ sétan, nĕṅgiḥ pĕñcaripun, aṅĕbĕki sabhuwana, nadyan namaniŋ hyaŋ sukṣma iṅkaŋ adi, tiniru karya kala.
10. marma kadya apa woŋ ṅahurip, yèn kĕnaa lali jroniŋ cipta, ya iŋ sanalika bahé, sakiŋ panumbasipun, sumarambaḥ amaratani, pakartinirèŋ sétan, kaŋ tugur mor nĕpsu, aṅĕn aṅĕn iṅkaŋ arda, loba murka mariŋ sahwat mariŋ bukti, mariŋ papahès duña.
11. pañjawiliŋ sétan kaŋ mriḥ oliḥ, yèn tinuruta oliḥ saṅsara, kasĕrakat iŋ tĕmahé, kasĕṅsĕm kapiayun, méraŋ yèn mundura iŋ kapti, kadya kèṛĕm woŋ ika, iŋ wawatakipun, mriŋ pĕpĕtĕŋ sabaṅsaña, nétra wuta karṇanira dadya tuli, tan wun tibèŋ naraka.
12. nahan warṇa kapiŋ nĕm winarṇi, lamun sira mriḥ apawoŋ sanak, akĕkañcan sasaminé, pikiṛĕn jroniŋ kalbu, upamané sira niṅali, paṅanan lan minuman, sira pan kapéñcut, pikiṛĕn jroniŋ wardaya, iya déné karo iku manpaṅati, maraŋ sariranira.
13. lan tan ana woŋ kaŋ nĕdya sakit, pan maṅkono iŋ apawoŋ sanak, iŋ kĕkañcan pamilihé, upama sira watuk, sru kapéṅin maraŋ ḷĕḷĕgi, ṅinum kélaŋ katĕkan, sakaṛĕpiŋ napsu, luamaḥ mariŋ saṅsara, ora wuruŋ dadi mĕṅi mĕṅkrik mĕṅkrik, tuna tan oliḥ karya.
14. ana satĕṅahiŋ manuṅsèki, oliḥ bilahi sakiŋ kĕkañcan, myaŋ sakiŋ pawoŋ sanaké, iku sira dèn émut, siṅgahana sakiŋ bilahi, aja apawoŋ sanak, lan woŋ tan rahayu, tan wun katularan sira, upamané woŋ lara wĕtĕŋ kapéṅin, rujak kĕcut pinaṅan.
15. iya nora wuruŋ andalindiŋ, bilahèni mriŋ sariranira, nora ana mupaṅaté, lawan aywa sirèku, pawoṅmitra woŋ tanpa budi, ya woŋ boḍo tyas muḍa, tan wun anunuṅkul, katularan boḍo sira, pan woŋ boḍo duruŋ wruḥ iŋ ala bĕcik, iŋ wawadi tan wikan.
16. lawan aywa pawoŋ sanak maliḥ, lan woŋ iṅkaŋ tan bisa iŋ sastra, woŋ kaŋ maṅkana watĕké, kaṛĕpé sok ambĕruŋ, paṅrasané bĕnĕr sayĕkti, kuraṅiŋ pamicara, nadyan ḍawul ḍawul, jaḷĕbut sok tumindaka, ṅiris iris ñĕbit iŋ atata titi, taṅèḥ maṅgiḥ raharja.
17. lawan aywa pawoŋ sanak kaki, lan woŋ pasèk pan woŋ pasèk ika, nora wĕdi iŋ sikṣané, iŋ hyaŋ kaŋ maha aguŋ, muraŋ sarak aṅorak arik, atékad calawĕṇṭaḥ, lawan aywa ayun, lan woŋ drĕṅki pawoŋ sanak, sriŋ karyala iŋ sasami tyasé jahil, dèn wruḥ sirèŋ tĕṅĕran.
18. karana woŋ mukmin iku kaki, iya paḍa mukmin papahésan, dènnya ṅapèk panĕṅrané, ala bĕcik tinĕmu, iŋ pracara dulunĕn ḍiṅin, piŋ ro sĕmu winawas, kapiŋ tiganipun, kataṇḍa iŋ tapsilaña, kapiŋ paté iŋ tatakrama pinaṅgiḥ, piŋ lima iŋ piṛĕmbag.
19. yèku pañca wada nora giṅsir, woŋ kaŋ ḍuṣṭa lan woŋ kamandaka, sujana myaŋ bèr budiné, akaṭaḥ warṇanipun, tyasiŋ janma sawiji wiji, ana kadya ṛĕkṣasa, murka ambĕk rusuḥ, ana kaŋ ambĕk dipaṅga, kaṭaḥ yèn winarṇa èmpĕriŋ kaŋ janmi, waspadakna priyaṅga.
20. apawoŋ sanak sira ta kaki, lan woŋ kaŋ bèr budi wicakṣaṇa, wruḥ iŋ ajar lan ijiré, saruṅiŋ para putus, kulanana mintaa ḍisik, nadyan sira wutaḥna, wawadinirèku, sayĕkti bisa rumĕkṣa, lamun ana catur kaŋ sikara budi, maraŋ iŋ sariranta.
21. bisa maṅartèkkĕn maraŋ bĕcik, iŋ agĕsaŋ akaṭaḥ wicara, kaŋ dadya salaŋ surupé, iya iṅkaŋ andulu, iṅkaŋ dudu ṅaranan yĕkti, yèn kaŋ wus wicakṣaṇa, wruḥ iŋ iya dudu, sumimpaŋ iŋ doracara, yèn apawoṅmitra nĕdya maḷĕs bĕcik, wruḥ bĕcik binĕcikan.
22. lamun sira nuju darbé bĕcik, gĕḍé maklumé woŋ wicakṣaṇa, lumayèŋ paṅapurané, paraḥ paraḥ yèn muwus, pamawasé waṣkiṭèŋ titi, titika tan tinilar, naliraḥ rinuruḥ, ruruḥ amĕmbiŋ wicara, locananya liyĕp tan aṅas iṅakṣi, ṅakṣama paramarta.
23. lawan apawoṅa mitra kaki, sujanma kaŋ gĕḍé ṅamalira, iya iṅkaŋ ṅamal salèḥ, kaŋ anamur iŋ laku, kalakuan kaŋ maraŋ bĕcik, yahiku janma iṅkaŋ, tan umbag tan sĕṅuŋ, yèn tutuluŋ tan katara, mriŋ liyané aniyat siḍĕkaḥ pikir, tumamèŋ kahutaman.
24. yèn apawoŋ sanak sira kaki, akĕkañcan lan manuṅsa kaṭaḥ, kulanana sasĕḍĕṅé, dèn prayitna iŋ kéwuḥ, aywa dumèḥ ṅaguṅkĕn sami, aṅguṅguŋ maraŋ sira, ṅaḷĕmbanèŋ wuwus, akèḥ tan tumĕkèŋ manaḥ, yèn wus antuk pitutur iṅkaŋ sayĕkti, iŋ maṅkya manawa na.
25. karubĕdanira iŋ ṅahurip, nora pisan siliḥ tutuluṅa, malaḥ muwuhi ribĕdé, agawé arubiru, karya taṇḍa dènnya mriḥ koḍil, pawoṅmitra satĕṅaḥ, tĕmaḥ dadya satru, naṅiŋ yèn maṅkono ana, sira myarṣa aja niyat maḷĕs kaki, sraḥna mariŋ hyaŋ sukṣma.
26. muga binalèkna maraŋ bĕcik, lawan aywa ṅunĕg unĕg sira, aywa ṅowahi tatané, pamitranirèŋ daṅu, dèn atĕguḥ sira iŋ galiḥ, aywa sira nanacad, ya dupèḥ woŋ iku, kaŋ ṅalani maraŋ sira, yèn wadiniŋ woŋ liya kaŋ aṅalani, sira pasraḥna iŋ hyaŋ.
27. tinutupan wawadiniṅrèki, dèn amantĕp sira pawoṅmitra, akĕkañcan sasaminé, kawulaniŋ hyaŋ aguŋ, yèn sira tan bisa sumiṅkir, tan amor iŋ akaṭaḥ, iŋ kono sirèku, bibisikiŋ pañcabaya, niŋ woŋ kaṭaḥ marma dèn abisa kaki, amomot mĕṅku misaḥ.
6. mĕgatruḥ
1. nahan warṇa kapiŋ sapta kaŋ winuwus, kalamun sira abukti, pribadi nèŋ wismanipun, ṅaṅgowa lakuniŋ ṅèlmi, manut jĕŋ rasul kinahot.
2. pĕṇḍak tĕṅaḥ ari yèn ḍahar jĕŋ rasul, pan iŋ sadina sawĕṅi, muŋ sapisan ḍaharipun, sarwi jégaŋ yèn abukti, tumuṅkul tan amirahos.
3. duk amuluk iŋ sĕkul sarwi anĕbut, iŋ asmanira hyaŋ widdhi, bismillaḥ salajĕṅipun, mawi duṅa pan utami, lajĕŋ ḍaharé iŋ kono.
4. yèn wus ḍahar tumĕṅa lajĕŋ aṅinum, tigaŋ cĕgukan tan luwiḥ, kaŋ sacĕgukan anĕbut, alkamdulillahi rabil, ṅalamin sukur riŋ manon.
5. iṅkaŋ kaliḥ cĕgukan dènira nĕbut, subĕkanallaḥ piŋ kaliḥ, maha sucèkkĕn hyaŋ aguŋ, déné yèn sira abukti, lan tatamu sabaraŋ woŋ.
6. aṅaṅgowa yudanagara mriḥ patut, asilaa iṅkaŋ bĕcik, dèn mĕpĕs sarwi tumuṅkul, aywa ta saduwa kaki, lawan aywa amirahos.
7. muŋ ñarakna pasuguhira mriŋ tamu, wusiŋ maṅkono sirèki, iya aywa muwus muwus, muŋ yèn tamunira aṅliŋ, ṅajak asĕlaŋ wirahos.
8. tandukana prihĕn sukané iŋ kalbu, akèha dènira bukti, dèn sumèḥ nétyanirèku, sira aywa uwis ḍiṅin, aṅèrènana iŋ kono.
9. wus lakuné sanadyan sira wus tuwuk, iridĕn dènira bukti, ṅantènana iŋ tatamu, tuwin lamun sira bukti, lan janma kèḥ hya maṅkono.
10. saĕṅgoné miwaḥ sira yèn martamu, pan iya maṅkono ugi, aywa sĕmbrana iŋ kalbu, momoyok sajroniŋ galiḥ, sĕga iwak kuraŋ kahot.
11. dèn asĕṅkud kurmat pariṅan hyaŋ aguŋ, yèn sira nanacad batin, tan apik sĕgané wuluḥ, myaŋ iwaké nora bĕcik, kasiku sirèŋ hyaŋ manon.
12. dèn ahémut duk nabi musa ṅalurug, kaluwèn umaté sami, nèŋ ara ara duk biṅuŋ, andĕdoṅa kaṅjĕŋ nabi, minta sihira hyaŋ manon.
13. pinariṅan sakiŋ ṅawiyat tumurun, umaté wus dèn jaṅjèni, yèn pinariṅan sirèku, aywa nanacad sirèki, sagaḥ sandika sakèḥ woŋ.
14. nulya samya naḍaḥ ṅrasa nikmatipun, sawĕnèḥ ana kaŋ aṅliŋ, muŋ sawiji cacadipun, pêpak wak iwakannèki, muŋ lalaban tan sumahos.
15. duruŋ tutug pamaṅané gya sumĕmpruŋ, rarampadan waṅsul maliḥ, mriŋ ṅawiyat tan kadulu, yèku labaniŋ woŋ piṅgiŋ, sĕmbrana nora rumahos.
16. bok rijĕki mutuŋ nora bisa nusul, marma éliŋ dèn pakéliŋ, lamun abukti sirèku, anèŋ wisma dèn ladèni, mriŋ rabinira dèn alon.
17. aywa grusa grusu amuluk iŋ sĕkul, yèn tan kabĕnĕran nĕṅgiḥ, baraŋ kaŋ dèn olaḥ iku, kuraŋ guriḥ kuraŋ asin, tĕka paṅanĕn kémawon.
18. mĕṅko yèn wus gonira bukti wus tuwuk, calaṭua dèn aririḥ, jaṅan iki kuraŋ anu, miwaḥ wak iwakannèki, apa kuraṅé iŋ koné.
19. bésuk manèḥ doyanaku iwak anu, sapisan kéwala uwis, kaṅgowa iŋ sajĕgipun, yèn tan kabĕnĕran maliḥ, tĕka mĕnĕṅa kémawon.
20. nora bĕcik woŋ maṅan kamoran nĕpsu, ḍiṅin nir pan arannèki, muṅguhiŋ hyaŋ maha aguŋ, piŋ ro suda wahnanèki, piŋ tri rijĕkiné kaloŋ.
21. aywa aṅgĕgampaŋ iŋ bukti tan arus, nora ta lamun pinikir, woŋ amaṅan apan iku, nora nana kĕḍaḥ kĕḍiḥ, iku ta aja maṅkono.
22. woŋ amaṅan ugĕr ugĕr dadi baku, yĕkti panañcaṅiŋ urip, naṅiŋ dèn sawatarèku, iya aywa añjuruṅi, iŋ nĕpsu luamaḥ kaŋ woŋ.
23. yèn añjuruṅana iŋ luamaḥ nĕpsu, tan wun gĕlis aṅĕmasi, janma mati murka iku, sabaraŋ baraŋ binukti, wataké nĕpsu katoṅton.
24. amaṅana kéwala tatamba ḷĕsu, yèn baṅĕt ḷĕsunirèki, ṅĕḍikkĕn ihtiyaripun, nora rosa aṅabĕkti, kĕḍik ṅamalé ponaŋ woŋ.
25. yèku madya sakĕḍik sĕdya iŋ kalbu, tapa salaminiŋ urip, akaṭaḥ pahédahipun, gampaṅkĕn saliriŋ kapti, amaḍaṅkĕn tyas sumrowoŋ.
26. aywa watak sasarapan ésuk ésuk, yèku mĕmĕtĕṅi ati, baliyur pakolihipun, tan apik sabaraŋ pikir, ṅaloproḥ aréyaḥ réyoḥ.
27. yèn akĕñcĕŋ kudu druwĕŋ gaṭak gaṭuk, yèn kĕṇḍo muntir malintir, tan kĕna kinarya baku, watĕké woŋ waṛĕg bukti, kudu turu aṅgĕloso.
28. baraŋ karya yèn dèn lalantèḥ amatuḥ, yèn woŋ aṅubuṅi buti, sinuda laṇḍĕpiŋ kalbu, pak kĕṭul kaŋ amaṛĕki, muŋ baṅsa badan kaŋ coṇḍoŋ.
29. poṇḍoŋ pikul rosa kuwat garu mluku, lamun sutaniŋ priyayi, priyayi sawaṅanipun, kudu ṅaṅgo baṅsa ati, pikiré iṅkaŋ mirantos.
30. yèn ṅaṅgowa pikiriŋ pikul jaḷĕbut, lapak kuwaṛĕgĕn bukti, pan dudu bubuhanipun, baṅsa ati wruḥ iŋ pikir, bubuhanira woŋ anom.
7. sinom
1. tuṅgal warṇa kapiŋ sapta, añatakakĕn aguliŋ, éliṅa lan kawruhana, iŋ sadina lan sawĕṅi, patlikur saṅat nĕṅgiḥ, maṅka turua sirèku, sawĕṅi lan sadina, sapratĕlon saṅat nĕṅgiḥ, dadya wolu saṅat sawĕṅi sadina.
2. samono yèn sira kuwat, agĕŋ pahalanirèki, dadya kaḷĕbu woŋ ĕkas, nora kĕkaṭahĕn guliŋ, jro kitab insan kamil, muṅguhiŋ hyaŋ maha aguŋ, sabĕn ratri tumĕḍak, ḷĕṅgaḥ mriŋ laṅit duñèki, sapratĕloniŋ wĕṅi kaŋ akir ika.
3. aywa sira salaḥ tampa, iŋ kitab amamahoni, laḥ ta ĕndi ana allaḥ, mahujud ṅĕṅgon sawiji, muradé iku kaki, iya kaŋ laṅit doñèku, ana iŋ sariranta, gambariŋ kaŋ buwanèki, datiŋ sukṣma sumrambaḥ mimbuhi iŋ rat.
4. yèn nuju sapratiganña, iŋ wĕṅi wĕṅi kaŋ akir, satĕṅaḥ ro pukul tiga, iku wĕṅi iṅkaŋ akir, yèn bisa sira kaki, taṅiya iŋ wĕktu iku, nĕnĕḍaa paṅéran, paṅapuraniŋ hyaŋ widdhi, iŋ sakèhé dosanira anèŋ duña.
5. myaŋ wĕktuniŋ salat kajat, pan iya iŋ liṅsir wĕṅi, wĕṅiniŋ maḷĕm jumuṅaḥ, prapta wĕṅiniŋ kaŋ akir, baraŋ kajatirèki, yèn nĕmĕn yĕkti tinĕmu, yèn sukci raganira, katrima tobatirèki, iya allaḥ taṅala kaŋ sipat rahmat.
6. yèn turu iŋ wĕṅi sira, wĕktu subuḥ sira nuli, taṅiya asusuciya, aywa kabañjur yèn guliŋ, srĕṅéṅé wus ahiṅgil, makṣiḥ ṅénak énak turu, bĕlubuḥ namanira, ṅraṇḍatakĕn baraŋ kapti, ṅadohakĕn rahmat ṅrupĕkakĕn nalar.
7. lamun turu iŋ rahina, sahuwisiŋ tĕṅaḥ ari, iŋ wĕktu ṅasar taṅiya, karana ta woŋ aguliŋ, lamun kasorèn koṅsi, jam pat jam lima nĕm iku, yèn taṅi tyasé growaḥ, sapratĕlon sudanèki, muriŋ muriŋ lir woŋ ṅiṅluŋ kaṅaṅlaṅan.
8. aprasakṣat woŋ kélaṅan, ṅĕdohkĕn nalar kaŋ bĕcik, ñĕpakkĕn nalar kaŋ ala, bawur sabaraŋ pakarti, ñuda rahmatiŋ widdhi, ḍaṅaniŋ sabaraŋ kayun, kaḷĕbu woŋ pépéka, kajabané sira kaki, kala kala yèn nuju abaṅĕt sayaḥ.
9. lan yèn baṅĕt arip sira, tĕṅadur narajaŋ kĕḍik, rumĕkṣa luṅkrahiŋ badan, yèn tan maṅkana tan bĕcik, lan yèn néndra iŋ wĕṅi, yèn maṅalor ujuripun, miriṅa ṅulon sira, maḍĕp iŋ kéblat sayĕkti, kadya ujuriŋ woŋ mati nèŋ kaluwat.
10. karana ta woŋ anéndra, pan iku sanakiŋ mati, manawa iya manawa, ana karṣaniŋ hyaŋ widdhi, muṇḍut ajalirèki, dèn apasraḥ iŋ hyaŋ aguŋ, aywa ta salaḥ tampa, sapa bĕtaḥ turu miriŋ, maḍĕp kéblat tan ṅaṅgo aliḥ alihan.
11. tan maṅkono iŋ pratiṅkaḥ, muŋ aṅkatira aguliŋ, miriṅa maḍĕp iŋ kéblat, yèn uwis suwé aguliŋ, sapa wruḥ woŋ aguliŋ, pan wus sasat janma lampus, yèn maṅalor ujurṇya, watak mintir kaŋ rijĕki, yèn maṅétan watak mĕḍotakĕn rahmat.
12. ilaŋ sihiŋ pawoŋ sanak, yèn maṅidul ulonnèki, dumadak rupak atiña, yèn maṅulon ulonnèki, wataké iku kaki, pan apañjaŋ umuripun, lan aywa amriḥ sira, iya kapénak iŋ guliŋ, sabilana tyas kaŋ arda mariŋ néndra.
13. watakiŋ woŋ cĕgaḥ néndra, kasinuṅan ḷĕpas budi, watakiŋ woŋ cĕgaḥ sĕga, tĕguḥ pikantukirèki, watakiŋ cĕgaḥ wariḥ, tawa iŋ wisa woŋ iku, yèku yèn sira sĕdya, maṅkono pahalanèki, pan woŋ tapa tinĕmu sabaraŋ sĕdya.
14. woŋ guna lan woŋ digdaya, miwaḥ woŋ dadi priyayi, paḍa awit sakiŋ tapa, baraŋ pakarti kaŋ luwiḥ, sakiŋ tapa iṅkaŋ wit, kaŋ sarta lan bĕgjanipun, nadyan siliḥ gunaa, sugiha dadi priyayi, yèn tan sakiŋ tapa paṅluluniŋ sétan.
15. gunaa gunaniŋ sétan, muktiya muktiniŋ éblis, sĕktiya sĕktiniŋ sétan, watak sĕkti sakiŋ éblis, sakĕḍap aṅébati, tan lawas nuli ṅalumpruk, jinĕmpariŋ iŋ cipta, ciptaniŋ woŋ kaŋ wus sidik, déné mukti kamuktèn kaŋ sakiŋ sétan.
16. gawokakĕn sanalika, nutugkĕn kamuktèn adi, tan lawas anuli rusak, poṭar paṭir ṅuwir uwir, yèn sujana bèr budi, iṅkaŋ maṅkono tan ayun, paṇḍuk sadaya daya, dadi guguyoniŋ pitik, taṅguŋ taṅguŋ aṅur aṅgĕbyur samodra.
17. ywa kaya sĕtrapramukya, ṅuni duk dadi bhupati, tumĕṅguŋ iŋ ṅakṣiganda, muŋ roŋ tahun mocot nuli, tan kabdèkakĕn maliḥ, iŋ jĕṅira saŋ aprabhu, mubĕŋ mubĕŋ karyaña, saba wismaniŋ priyayi, jajaruman golèk warta adol warta.
18. tan wruḥ lamun dadi sétan, iṅkaŋ maṅkono pakarti, yèn budiya kasujanan, iṅkaŋ maṅkono tan apti, yèn tan kabdèkkĕn maliḥ, myaŋ tan katĕṅĕran iku, iŋ liré katĕṅĕran, makṣiḥ kapariṅan bukti, lamun ora maṅkono yĕkti ṅibadaḥ.
19. ana iŋ wisma kéwala, anĕtĕpi paṅabĕkti, maḍĕp iŋ hyaŋ kaŋ misésa, sukur anarimèŋ widdhi, tan bisa maṅan ya wis, mati tan bukti giḥ sampun, trusna iŋ takdirollaḥ, aywa niṣṭa iŋ ṅahurip, iŋ lahiré tan ṅucĕmakĕn nagara.
20. déné wahu woŋ aguna, aguna saka iŋ éblis, sabaraŋ kaŋ kapintĕran, iya lamun sakiŋ éblis, ḍĕmĕn ṅuṅkul uṅkuli, para bantaḥ para padu, padudon ṛĕbut basa, ṅĕguṅkĕn kawigñannèki, mriḥ tinuta tĕkabur buru aḷĕman.
21. baṇḍané muŋ pataŋ uwaŋ, añulap ṅañaŋ sĕmbagi, kaŋ aṛĕga limaŋ réyal, sinuṅkĕn paṅañaṅnèki, ḍuwit dèn sĕmayani, praptaniŋ don ora antuk, ṅupaya limaŋ réyal, mubĕŋ kalamun tinagiḥ, lami lami kawadaka yèn woŋ ala.
22. maṅkono iṅkaŋ upama, kapintĕran sakiŋ éblis, paṅrasané wus utama, oliḥ wahyuniŋ hyaŋ widdhi, tan wruḥ wahyuniŋ éblis, nora tabĕri guguru, tatakon iŋ sujana, tatakon aṅrasa isin, kumandĕl iŋ sétan kuraŋ anoraga.
23. tuṅgal warṇa kapiŋ sapta, añatakkĕn yèn lumaris, yèn lumaku sakiŋ wisma, aja tanpa sĕja kaki, kaṛĕpé mariŋ ṅĕndi, iŋ kono pĕḷĕṅĕn kalbu, lamun wiwit lumampaḥ, amacaa bismillahi, yèn tan ṅucap aywa lali batinira.
24. dèn kapara tumuṅkula, iya kalamun lumaris, ṛĕkṣanĕn ta nétranira, iya aja niniṅali, lan aja nolaḥ noliḥ, lamun sira andĕdulu, maṇḍĕga lakunira, woŋ lumaku nolaḥ noliḥ, niniṅali ajur tyasé tiŋ saṛĕmpal.
25. lan ywa ṅaṅĕn aṅĕn sira, iŋ pikir kaŋ ora bĕcik, iŋ sajroniŋ lakunira, muhuŋ pasraha iŋ widdhi, yèn lali iŋ lumaris, apĕsé sira kasaṇḍuŋ, lamun ora maṅkana, lakunira tan pakoliḥ, praptèŋ paran tan kacukup sĕdyanira.
26. lamun sira anèŋ wisma, aywa ṅadĕg tĕṅaḥ kori, sarwi agaṇḍulan lawaŋ, iku sirikĕn tan bĕcik, alané maratani, mriŋ tataṅga roŋ pañĕluk, watĕk kĕṛĕp kélaṅan, lan aywa amalaŋ kĕrik, anèŋ tĕṅaḥ lawaŋ ṅadohakĕn bĕgja.
27. yèn aluṅguḥ anèŋ wisma, aywa saṅga uwaŋ kaki, tan bĕcik watak sĕḍihan, lawan aywa èḍèg sikil, tuman iku tan bĕcik, ṅilaṅkĕn jatmikèŋ kalbu, woŋ ṅilaṅkĕn jatmika, ñuda aḍĕpiŋ hyaŋ widdhi, woŋ añuda aḍĕpé mariŋ paṅéran.
28. sinuda kayuwananña, woŋ ñuda yuwananèki, siya siya mariŋ badan, kabudayan datan dadi, kabèḥ iku dèn éliŋ, wawaḷĕr kaŋ ora patut, amatuḥ kapitayan, manuṅsa akĕṛĕp lali, léléwané kalawun lawun kaluwak.
8. pocuŋ
1. gantya wahu wuwusĕn warṇa piŋ wolu, dèn akurmat sira, mriŋ tatamu iṅkaŋ prapti, iṅkaŋ aran tatamu dipunwaspada.
2. anak putu kañca miwaḥ tataṅgamu, iku pan satĕṅaḥ, iya tamu dudu tami, ora éwuḥ kurmatira pan wus ṅadat.
3. susuguhmu yèn ana suguhĕn iku, lamun ora ana, aja ṅĕnakakĕn kaki, muŋ dèn bĕcik kurmat lan pitĕmbuṅira.
4. aywa asuŋ suṅkawa tyasiŋ tatamu, naṅiŋ iya aywa, kadurus ambĕk sudarmi, mriŋ tatamu wataranĕn sariranta.
5. ywa katuṅkul kurmat bĕcik iŋ tatamu, myaŋ iŋ pawoṅmitra, yèn sira lumakyèŋ kardi, ṅrĕrégoni pakaryanirèŋ suwita.
6. akèḥ tamu pawoṅmitra kaŋ tan maklum, muŋ kaṛĕpé ḍaḍak, katĕkan amriḥ pakoliḥ, sayahiŋ woŋ suwita nora dèn étaŋ.
7. marma dipunbisaa matarèŋ kayun, tinĕmon lan ora, apa pantĕs durakani, ana pantĕs tan duraka yèn tinulak.
8. naṅiŋ lamun ana asaliŋ tatamu, sakiŋ katĕbihan, mañcapat lan liyan nagri, yèku prĕlokĕna lawan kurmatana.
9. suṅgatamu ywa kuraŋ mriŋ tamu iku, yèn tan darbé sira, utaŋ sĕlaṅa tumuli, nadyan gaḍèkaké wĕḍuŋ lakonana.
10. iṅkaŋ iku pan wus ṅadat wus kalaku, saguṅiŋ woŋ jawa, kaŋ micara pra priyayi, naṅiŋ kĕmba lamun ora winuwusa.
11. supayèmut kinarya paṅémut émut, wataké woŋ muḍa, sugiḥ lali tuna budi, andaléya suṅkanan sok ṅaraḥ apa.
12. basa iku iya ana kalanipun, pantĕs lawan ora, yèn nuju pantas maṅsèki, ṅaraḥ apa iku prĕlu yèn kaṅgowa.
13. buru cukup woŋ ahli nas nasiŋ kalbu, yèn tan ṅaṅgo ṅĕnas, kaloréhan baraŋ kardi, dèn antèni woŋ kaluwèn nora kĕna.
14. tĕgĕsipun basa ṅaraḥ apa iku, pan atiṅgal sunat, prĕlu kéwala ginati, amriḥ gita gagat pagutiŋ pratiṅkaḥ.
15. yèn anuju woŋ gĕḍé kaŋ mara tamu, aṅuṅkuli sira, dèn bĕcik kurmatirèki, pamapagmu kiranĕn lawan duduga.
16. yèn wus luṅguḥ luṅguhira dèn adĕkuŋ, taṅan ṅapurañcaŋ, tĕmbuṅira dèn aririḥ, dèn aṅaraḥ araḥ aywa sumambrana.
17. konduripun ṅatĕrṇa kadya duk raruḥ, iŋ pamapagira, lamun tamuan sirèki, pra ṅulama myaŋ janma kaŋ luwiḥ tuwa.
18. tuwa kaŋ wus, wicakṣaṇa ambĕk sadu, guṅĕna iŋ kurmat, kaya kaŋ wus kocap ḍiṅin, yèn tamuan woŋ tuwa kaŋ tan micara.
19. iya amuŋ tuwa tuwa umuripun, wataranĕn uga, kurmatira dèn nastiti, aywa sira paḍa lan para sujana.
20. tuwa iku roŋ prakara aywa limut, ana tuwa iṅkaŋ, tuwa majaji makiki, tuwa majat muŋ tuwa umur kéwala.
21. tuwa ṅumur kakikiné anom tuhu, sanadyan anoma, yèn ṅulama myaŋ bèr budi, myaŋ sujana kakikiné iku tuwa.
22. yèn tatamu sanak pĕkir kaŋ jajaluk, énakana iŋ tyas, nuli wèhana tumuli, yèn tan duwé dèn amanis tĕmbuṅira.
23. lilanipun jalukĕn dèn tĕkèŋ kalbu, pan samayanana, lamun duwé bésuk maniŋ, iŋ samaṅsa maṅsané konĕn baliya.
24. dadinipun tan mĕgatkĕn rahmatipun, rahmatiŋ hyaŋ sukṣma, yèn rumaṅsaa sirèki, darbèkira pribadi dadi woŋ aṅas.
25. lan tĕkabur satĕmaḥ sira kasiku, siku kabatinan, iya dudu siku lahir, paḍa uga lahir lawan kabatinan.
26. yèn sirèku tamuan koṅkonanipun, sanak pawoŋ sanak, myaŋ kañca miwaḥ priyayi, myaŋ woŋ gĕḍé gĕḍé myaŋ para bandara.
27. dèn ahémut iŋ caraka urmatipun, dutèku pan paḍa, lan kaŋ anduta upami, duga duga gĕḍé cilikiŋ caraka.
28. dèn atanduk aṅgĕpĕn sajroniŋ kalbu, paḍa lan kaŋ duta, liré maṅkana ta kaki, dèn aṅati ati dènira aṅucap.
29. kaŋ sahèstu lir ṅucap lawan kaŋ ṅutus, manawa iŋ maṅkya, aturé lan kaŋ anudiŋ, kĕkuraṅan miwaḥ gèsèhiŋ wicara.
30. sĕlaŋ surup marma dèn awas dèn émut, iŋ wĕwĕkasira, sorana iŋ wuwus kĕḍik, dimèn tyasé ṛĕsĕp iŋ wĕwĕkasira.
31. dèn aṅuguŋ mriŋ caraka aywa nĕpsu, sanadyan dinuta, mriŋ sira kaŋ tan prayogi, duta darma nora milu paran paran.
32. yèn aṛĕṅu sira maraŋ carakèku, bok wawadul maraŋ, kaŋ aṅutus akèḥ kĕḍik, karya ṛĕṅat amĕcahkĕn pawoṅmitra.
33. aywa umuŋ amĕmĕkas mriŋ dutèku, manawa akaṭaḥ, paṅruṅuné sĕlaŋ titiḥ, kanan kériŋ yèn aṅucap kawruhana.
34. aywa puguḥ sok aṅgĕgampaŋ iŋ wuwus, dèn waṣkiṭèŋ tiṅkaḥ, dèn agĕmi iŋ wawadi, maraŋ duta aywa koṅsi kawadaka.
35. manawèku duta kuraŋ budinipun, lan woŋ watak dora, amuwuhi iŋ wĕwĕliŋ, salin sambut tan bisa karya sarkara.
9. ḍaṇḍaŋgula
1. nahan kapiŋ aṣṭa kaŋ gumanti, warṇa kapiŋ saṅa kaŋ paṅucap, aywa sok mĕtua bahé, myaŋ wĕktuniŋ kaŋ ṛĕmbug, ririmbagan sabaraŋ pikir, kaŋ ḍiṅin siṅgahana, paṅucap tĕkabur, ujubriya lan sumuṅaḥ, paḍa bahé ana lawananirèki, lawan ṅucap priyaṅga.
2. liriŋ kibir gumĕḍé iŋ ḍiri, paṅrasané ṅuṅkuli ṅakaṭaḥ, sarwa kaduga baraŋ rèḥ, sumugiḥ gumunnèku, sapa sira lan sapa mami, ĕdak ladak kumĕṭak, kĕṭaha mriŋ saṅgup, gĕḍèkakĕn kawibawan, salin salin sumalin tiṅkahiŋ mukti, mriŋ rowa abirawa.
3. liriŋ riya lumaku tinut iŋ, dèn aḷĕma saminiŋ tumitaḥ, iŋ sabaraŋ pratiṅkahé, datan simpĕn asamun, mèḍèŋ mèḍèŋ mriḥ dèn tiṅali, iṅkaŋ tumiṅal samya, ṅaḷĕma iŋ kalbu, iṅkaŋ ujub tĕgĕsira, pan malaku ginawokan baraŋ kardi, tiṅkaḥ rèḥ kaḷĕwihan.
4. iṅkaŋ sumuṅaḥ tĕgĕsé siṅgiḥ, lumaku rinuṅua iŋ liyan, iŋ sabaraŋ pratiṅkahé, mriḥ éntar ṅantarèku, maluyaa swara dumĕliŋ, myaŋ kaŋ swara èŋ polaḥ, wipala pinuluŋ, mriŋ papasaŋ karya sĕmaŋ, samaṅsané atiba tĕbané tĕbiḥ, tambaḥ akasub iŋ rat.
5. woŋ kaŋ asriŋ asriŋ ṅucap kibir, ujubriya sumuṅaḥ aḍaṅaḥ, laḥ iya apa japané, tan nĕmu abĕbĕndu, ṛĕṅuniŋ hyaŋ kaŋ maha sukṣci, yèn kabañjur kadawan, ambabar tĕkabur, ora tinututan tobat, iŋ hyaŋ sukṣma supayané iku oliḥ, ṅapura sawatara.
6. aywa maṅkana sira ṅahurip, ṅaṛĕp aṛĕpa rèḥ kahutaman, katamana waluyané, lumayana riŋ ayu, ṅayumana yumanèŋ janmi, janma pan sama sama, sumimpaṅa mriŋ dur, durṇiminta durtaniŋ rat, dur lakṣaṇa anir ḷĕkṣaṇatèŋ akṣi, ṅakṣama sĕmuniŋ rat.
7. kapiŋ kaliḥ aywa sira aṅliŋ, luwiḥ iŋ kat awĕṅis sru aṅas, yèn tan lawan prayogané, paṅucap wĕṅis iku, ṅumbar nĕpsu kaworan éblis, piŋ tri sira ṛĕkṣaa, iŋ lésanirèku, sakiŋ paṅucap druhaka, ĕndi liré paṅucap kaŋ durakani, ṅrasani alaniŋ lyan.
8. alané ḍéwé nora udani, woŋ ṅrasani alaniŋ sasama, pan ginéṇḍoṅan dosané, apa pahédahipun, géṇḍoŋ dosanira pribadi, buḥ kĕlar ĕmbuḥ ora, dadak jaluk imbuḥ, kapiŋ pat sira ṛĕkṣaa, lésanira aṅucap dora sakalir, tuman bok dadi watak.
9. watak dora mĕmĕtĕṅi ati, nora kĕna sira andĕḷĕna, doranira pakolihé, woŋ pĕtĕŋ atinipun, upama jro wismanirèki, pĕtĕŋ kapatèn diyan, apa bĕcikipun, sabaraŋ kaŋ sira alap, jroniŋ wisma kagagapan nora oḍil, ḍaḍal rijĕkinira.
10. mĕsat darajatira sumiṅkir, ana kèri amuŋ kĕkréwékan, drajatiŋ woŋ céréméndé, dudu dĕrajat luhuŋ, iŋ lahir wus dèn orak arik, dumadya calawĕṇṭaḥ, sriŋ moṭaḥ aṅuṭuḥ, aṅaṭahakĕn pahékan, aṅaṅkani ora ana pinaṅkaniŋ, kahonaŋ nir apraya.
11. kapiŋ lima ṛĕkṣanĕn ta kaki, lésanira sakiŋ iŋ paṅucap, ananacad iŋ liyané, amamahoni wuwus, tan was uwas pitayèŋ ati, woŋ mahoni nanacad, yèn ta duruŋ putus, tatas sandiniŋ dwi aṣṭa, aywa agé ananacad mamahoni, tan wun sira sinuṅan.
12. iŋ pamĕlèḥ dènira hyaŋ widdhi, kapiŋ nĕmé ṛĕkṣanĕn lésanta, aṅucap kaŋ tanpa gawé, guguyon amimisuḥ, acarita kaŋ tanpa asil, kaŋ adoḥ lan ṅibarat, muwus tanpa usul, émanĕn kagunanira, iŋ paṅucap yèn muṅguḥ woŋ ahli ṅèlmi, aṅĕdohkĕn panĕmbaḥ.
13. yèn woŋ ahlul alumakyèŋ kardi, tuna luhuŋ micorèŋ pakaryan, supaya na pahédahé, piŋ pitu aywa muwus, ṛĕkṣanĕn ta lésanirèki, paṅucap sĕsĕmbranan, woŋ sĕmbranèŋ wuwus, ṅilaṅakĕn kajatmikan, lan aṅrusak iŋ tapabratanirèki, yèn ilaŋ jatmikaña.
14. suda ajinira iŋ ṅahurip, lamun rusak tapabratanira, cinupĕt baraŋ sĕdyané, yèn cinupĕt woŋ iku, iŋ sabaraŋ sĕdyanirèki, tiniṅgal mriŋ ki bĕgja, ki cilaka maju, mrĕpĕki iŋ sariranta, dadya nora kĕna iŋ pépéka kaki, wéya léna tan kĕna.
15. ki cilaka iŋ rahina wĕṅi, anuguri iŋ sariranira, iya pira bĕtahané, manuṅsèku satuhu, goniŋ lali léna tan titi, yèn wis kalimpé sira, ki cilaka nĕmpuḥ, rumasuk iŋ sariranta, nora kuwat sariranta añabili, iŋ kono pirabara.
16. anĕmua basukiniŋ urip, marma kaki aywa sumambrana, ṅahurip akèḥ éwuhé, gumantya iŋ piṛĕmbug, wĕtuniŋ ṅliŋ dènira guṣṭi, yèn sira ṛĕṛĕmbugan, lan sanak sadulur, ĕndi kaŋ kaprĕnaḥ tuwa, iya aja sira wani aṇḍiṅini, wĕtuniŋ pikirira.
17. sumaṅgakna sĕgalaniŋ pikir, maṅkya yèn wus kaŋ tuwa kéwuhan, anuduḥ maraŋ kaŋ anèm, kinon samya aṛĕmbug, laḥ pikiṛĕn iṅkaŋ prayogi, yèn katĕmu tyasira, aywa sira pugut, amantĕsi pikirira, iku maliḥ sumaṅgakna dèn aririḥ, mriŋ kadaṅira tuwa.
18. yèn wus sarèḥ ĕndi kaŋ piniliḥ, ṅèstokĕna maṅayubagyaa, yèn wus patitis bĕnĕré, sèṇḍèkna iŋ hyaŋ aguŋ, tumindaké mahu kaŋ pikir, aywa ta kabĕraṅas, aṅas mamor nĕpsu, iŋ kono pan pambégalan, aṅas nĕpsu tinuntunan maraŋ éblis, muruṅkĕn kabĕcikan.
19. bĕcik iku nugrahaniŋ widdhi, wus karyané nĕpsu lawan sétan, muruṅkĕn kabĕcikané, kalaṅkuŋ déniŋ ḷĕmbut, paṅarahé risaŋ ibĕlis, muḷĕt iŋ nĕpsunira, iŋ upamanipun, ana pikir wus prayoga, bĕnĕr bĕniŋ tan atilar dalil kadis, ijĕmak lawan kiyas.
20. trus tatané iŋ yudanagari, suprandéné wuruŋ tan kalakyan, iya iku pambégalé, tyas kérut tĕmaḥ limut, aṅubuṅi nĕpsu tan yukti, marma sabaraŋ tindak, yèn uwis panuju, dèn éṅgal lakṣaṇakĕna, yèn wus lumakṣaṇa aywa sira gipiḥ, iŋ kono sabaṛĕna.
21. dadya bĕniŋ sira aṅèṅèhi, mahu pasrahira iŋ hyaŋ sukṣma, kaŋ supaya iŋ dadiné, dadiya iribipun, goloṅané kaŋ wahyu jati, wahyu kapi kawuntat, yèn uwis katĕmu, tumindak lan kadadian, pikirira wus nikmat sira lakoni, kono sira tobata.
22. iŋ hyaŋ sukṣma lan sukura maliḥ, dé ta naṇḍaŋ iŋ nikmat manpaṅat, pan maṅkoné pratikĕlé, yèku gonira nutup, lawaŋ kuṭa katur riŋ widdhi, widagdèŋ padandanan, jro kuṭa barukut, lawan maliḥ lamun sira, piṛĕmbugan lan woŋ liya kaŋ ṅuṅkuli, maraŋ iŋ jĕnĕṅira.
23. iŋ tuwané myaŋ luṅguhirèki, dèn prayitna sira kawruhana, pikir liyanta wĕtuné, apa ta iya iku, sakiŋ nĕpsu myaŋ sakiŋ éblis, apa ta sakiŋ kawa, apa wĕtunipun, iya sakiŋ nabi adam, apa mĕtu sakiŋ malékat kaŋ pikir, wawasĕn dèn waṣkiṭa.
24. lamun sakiŋ nĕpsu sakiŋ éblis, sakiŋ kawa iku paḍa ala, aṅèl dadiya bĕciké, aywa ta sira anut, pikiriŋ lyan kaŋ ala katri, béda kalawan kadaŋ, tuwa sugiḥ maklum, pantĕs lamun linabuhan, pan woŋ liya yèn kapĕṅkok dadi mukir, tan makam iŋ kaarjan.
25. béda kaŋ wus sampurṇa iŋ budi, wicakṣaṇa aparamartèŋ rat, sanadyan siliḥ nĕpsuné, sakiŋ ala tĕtĕlu, kawa nĕpsu kalawan éblis, bisa dadèkkĕn arja, bĕciké tinĕmu, naṅiŋ ta kaŋ boya boya, jaman maṅkya araŋ kaŋ maṅkana kaki, marma mémut ywa lupa.
26. lamun sakiŋ adam lawan sakiŋ, malahékat wĕtuné kaŋ ṛĕmbag, karo pan paḍa bĕciké, anuta sirèŋ ṛĕmbug, mahu iŋ lyan dipunnastiti, wĕtokna pikirira, kaŋ bĕnĕr panuju, dèn prapta sampékandaya, prajaṅjian abipraya sabayantiŋ, tĕmaḥ iŋ sama sama.
27. miwaḥ lamun pikiran sirèki, pakumpulan lan janma akaṭaḥ, ywa aṇḍiṅini wuwusé, antinĕn ta sawĕguŋ, siji siji wĕtuniŋ pikir, aywa mĕḍot wikalpa, aywa ṅĕṇḍak wuwus, aywa mañcaḥ pintĕriŋ lyan, woŋ pikiran ala bĕcik yĕkti mijl, bĕnĕr luput gumĕlar.
28. kadyaṅgané iwak kaŋ sumaji, rarampadan sadaya sarwa na, pilihana saanané, iwak iṅkaŋ kadulu, ĕndi iṅkaŋ énak binukti, sambĕlan lan lalaban, kaŋ muṅgèŋ iŋ ṅayun, ana ta iwak kaŋ énak, kiñiḥ kiñiḥ naṅiŋ bakal malarati, aywa kapéñcut sira.
29. wataranĕn kaŋ tan aṅlarani, iwak iwak sambĕl lan lalaban, guguḍaṅan saanané, kadya upamanipun, guḍaŋ ĕbuŋ lan guḍaŋ kuñci, paḍa paḍa kaŋ guḍaŋ, lamun guḍaŋ ĕbuŋ, énak naṅiŋ tan pahédaḥ, lamun guḍaŋ kuñci énak mahédahi, aṅĕt mariŋ paḍaran.
30. paḍa paḍa sĕga kaŋ awarṇi, sĕga liwĕt lan kĕbuli sĕga, sanadyan paḍa énaké, kari manpaṅatipun, yĕkti pédaḥ sĕga kĕbuli, aṅgi aṅgi winoran, sanadyan kaladuk, pamaṅané tan ṅapaa, pan maṅkono nalirahé ṅamèk kasil, salsilahiŋ wacana.
31. aywa ṅumpĕt iŋ pikir tan mosik, liriŋ ṅumpĕt yèn iŋ pasamuan, wus ṛĕmbug saniṣkarané, yèn wus bubaran iku, mĕtokakĕn pikir pribadi, kumèḍĕp mriḥ tinuta, iku ora arus, duraka tan oliḥ arja, lan maniṅé yèn sira tinari wikir, maraŋ iŋ gustinira.
32. umatura sakawruhirèki, sapanĕmunira dèn anĕlas, ṅanti miwaḥ oṇḍé oṇḍé, yèku kajawinipun, iya sakiŋ karṣaniŋ gusti, yèn gustinira arṣa, pikir iṅkaŋ nĕmpuḥ, sanadyan tumibèŋ niṣṭa, tumuruṅa milya anut aṅlabuhi, aywa mèṅèŋ iŋ cipta.
33. yèku dudu pasuwitan kaki, pan sayĕktiniŋ woŋ asuwita, iṅkaŋ maṅkono pikiré, pikir suwitan iku, wĕtuné ta ṅéman iŋ gusti, amuŋ buru aḷĕman, añjuruŋ kumluṅkuŋ, déné kaŋ tuhu suwita, sarananiŋ driya kaŋ dadya kuwatir, katur sumaṅgèŋ karṣa.
34. lamun sira amikir pribadi, liriŋ pribadi nora kawĕdal, iya maraŋ iŋ liyané, muhuṅa mriŋ hyaŋ aguŋ, miwaḥ maraŋ jĕṅira nabi, duta sumarahĕna, lawan aywa limut, panĕṅĕran kaŋ lilima, iṅkaŋ uwis iya kawuwusa wuri, warananiŋ paniṅal.
35. yèn wus dadi pikirira ṅati, kaŋ awĕniŋ wĕnaŋ lumakṣaṇa, tumindak kalawan sarèḥ, anunuju iŋ kayun, pamriḥ sĕla sĕlaniŋ kapti, myaŋ ananiŋ sasmita, iŋ hyaŋ lir pituduḥ, dèn kumambaŋ iŋ wisésa, aywa éwuḥ tampa wahananiŋ waṅsit, wasitaniŋ taruna.
10. sinom
1. nĕṅĕna warṇa piŋ saṅa, kapiŋ sadasa gumanti, hèḥ saṅgyaniŋ suta wayaḥ, lamun tinitaḥ sirèki, gĕḍé kalawan cilik, iŋ tata aywa kaliru, aywa sira ṅrĕsula, yèn tinitaḥ dadya cilik, bĕkĕl désa saguna satata gĕna.
2. satahu kaŋ kapiŋ tiga, liriŋ sagunaniŋ tani, apa kaŋ dadi busana, pĕrabotiŋ amoŋ tani, garu waluku nĕṅgiḥ, arit pécok lawan pacul, myaŋ waṅkil pamatunan, waduŋ pĕṭèl lawan kuḍi, kĕbo sapi kabèḥ iku prĕlokĕna.
3. yèn pêpak dandananira, dadya saṛĕgĕp sasabin, ananandur sasamiña, aywa kĕsèd dèn tabĕri, rina kalawan wĕṅi, mikira gonmu nanandur, pala gumantuŋ miwaḥ, kasimpar kapĕṇḍĕm sami, yèn kamĕton saguŋ tatanduranira.
4. sira asébaa maraŋ, yèn ana iṅkaŋ prayogi, turṇa mriŋ bĕndaranira, rumaṅsaa brĕkatnèki, yèn muṅguḥ woŋ ṅabĕkti, yèku maṅka sunatipun, pajĕgira kaŋ maṅka, prĕluniŋ woŋ aṅabĕkti, yèn wus maṅsa pajĕg aywa apépéka.
5. aywa watak kaṭéṭéran, apa iṅkaŋ dadi jaṅji, iŋ patiné takĕr tĕḍan, miwaḥ yèn ginawé urip, lamun urip ta kaki, yèn pinuṇḍutan sirèku, iya iŋ takĕr tĕḍan, aja sira mamadoni, yèn tan kuwat luhuŋ sumaṅgakna sawaḥ.
6. aja sĕrik aja ĕsak, yèn kapuṇḍut ponaŋ sabin, yèn koṅsiya wawan wawan, aṅlawan mogok ṅukuhi, dadya dudu woŋ bĕcik, woŋ ala bajiṅan gĕṇḍu, iŋ tĕmbé iya dadya, tatampikaniŋ priyayi, dadya nora wĕlas iŋ sariranira.
7. tĕgĕsé iṅkaŋ satata, satataniŋ woŋ kaŋ tani, woŋ kaŋ dadya bĕkĕl désa, dèn barukut dèn taṛĕtip, sira gawéya masjid, saṇḍiṅĕna toyanipun, santriné pañcènana, iŋ sawaḥ sapantĕsnèki, jakat pitraḥ srahĕna ywa milu ṅalap.
8. lawan karyaa kĕbayan, kaŋ rosa kaŋ aja ñĕrit, lamun sira tatamuan, priyayi dèn rikat yĕkti, pasugatanirèki, di bĕcik rumĕkṣanipun, marma parlu akarya, iŋ kabayan kaŋ abĕcik, supayané rumat baraŋ karyanira.
9. akaryaa pagĕr jaba, kĕlakaḥ ḍaḍapuran priŋ, aywa sok aṅrusak karaŋ, ñaraṅkĕn padésan kaki, pagĕr wismanirèki, sapatuté dèn akukuḥ, ya manawa tamuan, kaṇḍĕg kampiran sirèki, iŋ sadina sawĕṅi wajib rumĕkṣa.
10. iŋ satahu ya tĕgĕsña, iŋ woŋ papadésan ugi, apa adak kaŋ kalampaḥ, mañcapat mañcalimèki, papagĕrané sami, myaŋ arahaniŋ gugunuŋ, dèn lastari tumindak, ywa karya adat pribadi, yèn wus lumrahiŋ woŋ mañcapat lilima.
11. aṅgonĕn aywa añjĕlag, lawan aja sira apti, iŋ kĕmpakaniŋ durjana, pakaraṅanira kaki, aṅrèhakĕn woŋ cilik, prihĕn aja na laku dur, kawruhana lakuña, titikĕn dèn apratitis, yèn culika éṅgal sira tobatĕna.
12. yèn tan marèni karyaña, sakṣèkna mañcapat nuli, tuṇḍuṅĕn sakiŋ iŋ désa, aywa koṅsi ṅlĕlèpèti, marma dèn wanti wanti, mriḥ bĕcik lakuniŋ batur, lan maliḥ lamun sira, kuwat ṅadĕgakĕn masjid, jumuṅahé iku sira adĕgĕna.
13. atagĕn sabĕn jumuṅaḥ, paḍa salata mriŋ masjid, lamun akèḥ kaŋ ṅibadaḥ, kĕḍik kaŋ paṅgawé juti, botohan ñĕrèt sami, dèn baṅĕt waḷĕrirèku, roŋ prakara iku ya, cacaloniŋ dadya maliŋ, iŋ woŋ cilik mèḥ kĕna dèn paṣṭèkĕna.
14. wité dadi kĕmlaratan, bañjuré dadya mamaliŋ, kayaṅapa yèn kĕmbaa, ĕṅgonira aṅawruhi, pakartiniŋ woŋ cilik, myaŋ kaŋ dadi kasabipun, nĕmĕné aṅgahota, kaŋ dadi wĕtuniŋ bukti, kaŋ ṅĕdohkĕn mariŋ ati kadurjanan.
15. kalamun tinitaḥ sira, aṅabdi jroniŋ nagari, dèn tabĕriya séwaka, yèn duruŋ pinariŋ sabin, aywa sira aṅiñciḥ, mriḥ baḷĕṇḍuṅiŋ kaŋ waḍuk, paṇḍuk sadaya daya, yèn ta duruŋ potaŋ kardi, tékadĕna awisma nèŋ paséwakan.
16. asoṛĕna kulanira, mriŋ sasaminira ṅabdi, mètĕn wuwulaṅé samya, kaŋ bĕcik aṅgonĕn ugi, karana woŋ aṅabdi, kadulu iŋ tindak tanduk, dèn bisaa suwita, mriŋ kaŋ aṅrèhkĕn sirèki, luraḥ bĕkĕl miwaḥ mriŋ wadananira.
17. aywa iŋ lahir kéwala, dèn tĕrup tumĕkèŋ batin, yèn nora tĕrusa iŋ tyas, mukir titahiŋ hyaŋ widdhi, dèn kumandĕl iŋ widdhi, gusti iku pan satuhu, gustiniŋ woŋ akaṭaḥ, kinarya badaliŋ widdhi, kaŋ amĕṣṭi adil paramartèŋ wadya.
18. liriŋ adil paramarta, bĕnĕr aṅapurèŋ dasiḥ, aṅlèbèri pamĕṅkuña, marma saguŋ woŋ andasiḥ, satata dèn tabĕri, mèt tyasiŋ kañca dèn atul, sĕdyakna apuranta, iṅkaŋ duruŋ lan kaŋ uwis, lamun ana kaluputané mriŋ sira.
19. bésuk dadya sira potaŋ, motaṅkĕn paṅgawé bĕcik, winaḷĕs déra hyaŋ sukṣma, lawan aywa sira amriḥ, pépélésédan aṅliŋ, sriŋ añatur alanipun, kañca iṅkaŋ suṅkanan, sriŋ towoŋ pakaryannèki, aywa irèn iŋ karya anasabana.
20. yèn kañcanira amaṅgya, iya dudukaniŋ gusti, milua aṅuṅun sira, sakĕḍik dèn amrihatin, iṅkaŋ maṅkono uwis, karuhan iŋ takdiripun, balik kaŋ duruŋ iya, duruŋ karuhan sayĕkti, aṅaṅgowa iŋ tékad tĕpa salira.
21. dadya ora ala sira, iŋ sama samaniŋ abdi, ya paḍa ṛĕkṣa rumĕkṣa, iŋ lahir tumĕkèŋ batin, kañca iku sayĕkti, pan wus prasasat sadulur, iṅkaŋ kaprĕnaḥ tuwa, kurmatira dipunkadi, kurmat maraŋ sanak woŋ tuwa priyaṅga.
22. ḍasar tuwa ḍasar dadya, luraḥ wadananirèki, iku wĕnaŋ sinĕmbaha, wajibiŋ sinĕmbaḥ kaki, iṅkaŋ ḍiṅin narpati, kapiṇḍoné bapa biyuŋ, kapiŋ tri maratuwa, maratuwa jalu èstri, piŋ sakawan guru pan wajib sinĕmbaḥ.
23. kapiŋ lima kadaŋ tuwa, déné iṅkaŋ pra dipati, marmané wĕnaŋ sinĕmbaḥ, déné wakiliŋ narpati, saguṅiŋ para mantri, wĕnaŋ nĕmbaḥ mriŋ tumĕṅguŋ, tumĕṅguŋ wĕnaŋ nĕmbaḥ, maraŋ jĕnĕṅiŋ papatiḥ, patiḥ wĕnaŋ nĕmbaḥ mriŋ santanèŋ nata.
24. para paṇḍita sinĕmbaḥ, sakiŋ guru dènnya ṅirib, sadaya amawa paṅkat, gogoloṅaniŋ ṅabĕkti, tĕrus sakiŋ iŋ dalil, paṅandikaniŋ hyaŋ aguŋ, kabèḥ paḍa nĕmbaha, iya maraŋ iŋ hyaŋ widdhi, lan nĕmbaha maraŋ utusaniŋ allaḥ.
25. lan nĕmbaha sira paḍa, iya mriŋ kaŋ anduwèni, paréntaḥ sakiŋ iŋ sira, tĕgĕsé iku narpati, papatiḥ pra dipati, yèku mirid sakiŋ ratu, wakil ñĕkĕl paréntaḥ, marma aywa sak iŋ galiḥ, iŋ panĕmbaḥ tĕrus sakiŋ dalil pisan.
26. yèn wus amriyayi sira, ṅaṅgowa kawan prakawis, bubudèn aywa tinilar, kaŋ ḍiṅin budi priyayi, piŋ kaliḥ budi santri, budi sudagar piŋ tĕlu, budi tani kapiŋ pat, liriŋ kaŋ budi priyayi, tatakrama uṅgaḥ uṅguḥ iŋ wicara.
27. tan ṅaṅgo sawiyaḥ wiyaḥ, busana sapantĕsnèki, kapara muraḥ iŋ boga, prawira wéwéka titi, tanduk ṅénaki ati, bisa mriḥ rèḥ sabayantu, nora wĕdi kélaṅan, amiguna iŋ bèr budi, kabudayan iŋ tanduk parama cipta.
28. budiniŋ santri winarṇa, kudu ṛĕsik kudu suci, ṅakèhkĕn karana allaḥ, sukuran pratiṅkahnèki, maṅkona bahé ya wis, maṅkono bahé ya sukur, ṅĕḍikkĕn kaloréhan, déné ta budiniŋ tani, tĕmĕn wĕkĕl abot èṇṭèŋ wus karyaña.
29. irèn dahwèn nora watak, tan mĕṭiṅkrak tan mĕṭiṅkrik, mantĕp tĕmĕn linabuhan, tiṅkaḥ kaŋ wus dèn lakoni, mĕmbat mĕntul tan baṅkit, kamandaka nora putus, déné budi sudagar, pétuŋ sabaraŋ pakarti, agĕmi tur nastiti ṅéman iŋ lampaḥ.
30. riniṅkĕs catur prakara, bubudèn dadi sawiji, tatanira aja tilar, iya tataniŋ priyayi, ṛĕsikira dèn kadi, santri sukuran tyasipun, tĕmĕnira dèn kadya, iya tĕmĕniŋ woŋ tani, pétuṅira dèn kadi pétuŋ sudagar.
31. ṅétuṅa sabaraŋ karya, iya kaŋ datanpa kasil, aywa tuna baraŋ karya, yèn tuna sabaraŋ kardi, tan wĕlas sarirèki, kaŋ maṅkono yèn kabañjur, goloṅan ṅaniaya, maraŋ awaké pribadi, iŋ maṅkono ṅrĕsula akuḍaṇḍaŋan.
.11. ḍaṇḍaŋgula
1. baraŋ karya dèn waspadèŋ uwit, lan wĕwĕkas iku kaŋ kinarya, anĕṅahi prayogané, kadya ta sirandulu, iŋ sosotya nawa ṛĕtna di, awit kapéṅin sira, iŋ tyas kudu kudu, tĕṅahana iŋ prayoga, wĕkasané yèn tan kadugi iŋ ṛĕgi, tĕmaḥ karya malarat.
2. yèku aywa nuruti sakiŋ wit, aywa koṅsi tumĕkèŋ wĕkasan, tulakĕn tan prayogané, nadyan ṛĕmĕn kalaṅkuŋ, kaŋ warṇa di tur rajapèni, pinrayogèŋ wĕkasan, kalamun ta duruŋ, sampé samipaniŋ karṣa, kasaṅsara aṅgĕgawa wuwuḥ piṅgiŋ, giṅgaṅkĕn pasuwitan.
3. wiwit iku akaṭaḥ kaŋ bĕcik, sabaraŋ kaŋ sakiŋ karṣanira, sakiŋ hawa panariké, naṅiŋ araŋ kaŋ émut, wĕkasané nora pinikir, ana kaŋ wiwit ala, bĕcik tĕmahipun, wit bĕcik atĕmaḥ ala, awit niṣṭi atĕmaḥ dadi utami, utama dadi niṣṭa.
4. awit bĕcik wĕkasan tan bĕcik, karṣa miruṅga atilar ṅadat, kaŋ wus kalakon bĕciké, sakiŋ paṅrasanipun, amuwuhi iŋ dat kaŋ bĕcik, kasor kaworan arda, kudu wuwuḥ wuwuḥ, yèn arda binañjuṛĕna, wĕkasané tan wuruŋ ala pinaṅgiḥ, balasak dadi rusak.
5. wiwit niṣṭa awĕkasan bĕcik, ṅuni jĕnĕṅira sèḥ malaya, sakiŋ iŋ ala purwané, mèt karya karyanipun, iŋ sawiji dina maṛĕṅi, iṅkaŋ dèn ambil karya, nuju jĕŋ sinuhun, iŋ bénaŋ dadya waspada, yèn kaŋ ṅambil karya iŋ traḥ woŋ abĕcik, pinuriḥ rahayua.
6. anut iŋ paṅandikanirèki, sunan bénaŋ wahu kaŋ ambégal, dadya umañjiŋ sabaté, miturut iŋ satuduḥ, nadyan siliḥ tumĕkèŋ pati, lami lami dumadya, kaŋ mèt karya wahu, sawusira jinaténan, sarta bantĕr tapané tan uwis uwis, dumadi ahuliya.
7. anama sèḥ malaya linuwiḥ, ya sèḥ malaya iku suhunan, iŋ kalijaga wastané, marmanta dèn ahémut, yèn purwaniŋ tiṅkaḥ tan bĕcik, tobata iŋ hyaŋ sukṣma, sarta tapanipun, dèn sru tapa mati raga, kaya ana paṅapuraniŋ hyaŋ widdhi, pan allaḥ sipat rahman.
8. anuruti panuwuniŋ dasiḥ, asiḥ maraŋ manuṅsa kaŋ tobat, yèn dèrèŋ tutup lawaṅé, lawaṅé tobat iku, iya lamun duruŋ ṅĕmasi, pan masiḥ kĕna mĕṅa, tobaté umaṅsuk, kaŋ satĕṅaḥ ana ṅucap, paṅucapé woŋ wis ala iya uwis, aja taṅguŋ alaña.
9. bĕgja kana kaŋ anĕmu bĕcik, bĕgja kéné kaŋ anĕmu arja, iṅkaŋ maṅkono yĕktiné, pan wus kĕna ḍinaḍuŋ, iŋ arahanira saŋ éblis, kaworan nĕpsu hawa, binawur linantur, maṅaḥ maṅaḥ amraṅaṅaḥ, paṅrasané isin mundura sañari, iŋ sujanma utama.
10. tan narima iŋ asor myaŋ iṅgil, nora nana jĕnĕṅiŋ kawula, iṅkaŋ uṅgul salawasé, amĕṣṭi asor uṅgul, kalampahan jamaniŋ urip, wit sakiŋ nabi adam, uṅgulé tan bañjur, ṅaṅgo asor iŋ tĕṅahan, lajĕŋ tobat analaṅsa siyaŋ ratri, subrata mati raga.
11. lami lami anulya antuk siḥ, paṅapuranira hyaŋ wisésa, pan maṅkono sabañjuré, pra nabi para ratu, para wali myaŋ para mukmin, yèn makṣiḥ muriŋ kaṭaḥ, makṣiḥ baḍog sĕkul, asor uṅgul kalampahan, awit luhur yèn atĕṅaḥ aṇḍapnèki, yèn narima sru tobat.
12. winaṅsulkĕn maraŋ luhur maliḥ, kaŋ satĕṅaḥ abaṅĕt ṅrĕsula, ṅunĕg unĕg iŋ driyané, ya talaḥ hyaŋ kaŋ aguŋ, gawé titaḥ kaya wak mami, baṅĕt tĕmĕn binéda, lan kahé si anu, satĕṅaḥ anèŋ ratuña, kaŋ satĕṅaḥ luluraḥ bĕkĕlirèki, satĕṅaḥ woŋ tuwaña.
13. kaŋ dèn unĕg unĕg jroniŋ ati, malaḥ ana satĕṅaḥ kawĕdal, muraŋ muriŋ paṅucapé, nora wruḥ awakipun, pribadi kaŋ akarya niṣṭip, myaŋ kaŋ akarya arja, kuraŋ tapanipun, lan kuraŋ panĕḍanira, riŋ hyaŋ sukṣma panĕḍèku kudu mawi, ṅrĕsiki badanira.
14. ṛĕsiké lan tobat iŋ hyaŋ widdhi, dapak dapak iŋ mĕṅko katrimaḥ, iya mahu panĕḍané, yèn wus motaṅkĕn wahu, mriŋ hyaŋ sukṣma déné iŋ lahir, yèn wus motaṅkĕn karya, maraŋ iŋ ratumu, myaŋ iŋ luraḥ bĕkĕlira, atabĕri ñakubakĕn baraŋ kardi, karya agal lan ḷĕmbat.
15. yèn wus antuk nugrahaniŋ widdhi, kaŋ amarga sakiŋ ratunira, awit sakiŋ siḥ mulané, iŋ kono dèn ahémut, dèn aṅaṅgo bobotiŋ sabin, pira pamĕtunira, aṅaṅgowa pétuŋ, gĕmèni nugrahaniŋ hyaŋ, lan gĕmèni iya papariṅiŋ gusti, supaya mriḥ pañjaṅa.
16. ciptanĕn saṅunira aṅabdi, kacagaka sabaraŋ pakaryan, busana mara sébané, sumĕdyaa iŋ tuwuḥ, aṅuraṅi sajĕgé urip, aywa ṅĕguṅkĕn raga, kĕṛĕp jibar jibur, ka maṅkono dadya watak, aṅèṭèrkĕn gonira lumakwèŋ kardi, kadadak adol ladak.
17. yèn tinitaḥ sira dadi mantri, mapan ana adat kalampahan, para mantri pakaryané, basa mantri liripun, linuwiḥ iŋ tigaŋ prakawis, niṣṭa madya utama, ya paṅiwanipun, janaloka ṅéndraloka, guruloka tigaŋ gon iku yèn mantri, sayĕktiné waṣkiṭa.
18. janaloka ya madyapadèki, gon manuṅsa ya iŋ ṅéndraloka, baṭaréndra karatoné, iŋ guruloka iku, kaḍatoné saŋ hyaŋ pramèṣṭi, iŋ tri iku uniṅa, tatakramanipun, pakaryané iŋ manuṅsa, siji siji kaŋ ala lawan kaŋ bĕcik, niṣṭa lawan utama.
19. wruḥ iŋ ṅéndraloka tĕgĕsnèki, wruḥ tataniŋ panĕmbahiŋ déwa, iṅkaŋ sawiji wijiné, baraŋ iŋ lakunipun, ṅéndraloka mantri udani, kapiŋ tri guruloka, mantri yĕkti wĕruḥ, sĕmbaḥ mriŋ hyaŋ girinata, salakuné sapratiṅkaḥ pan udani, déné panĕṅĕnira.
20. wruḥ saréṅat lan tarékatnèki, tri kakékat mantri pan waṣkiṭa, iŋ kono apan ĕṅgoné, niṣṭa madyatamèku, tatakrama yudanagari, laku myaŋ kasampurṇan, wĕkasiŋ tumuwuḥ, lan maliḥ waspadèŋ tindak, iŋ lakuniŋ nabi wali lawan mukmin, iŋ paṅkaté katiga.
21. lamun tinitaḥ mantri bhupati, pan bhupati sipatiŋ naréndra, iŋ praja wus bubuhané, bĕnĕr kalawan luput, niṣṭa madya lawan utami, lamun ana prakara, kaŋ tiba niṣṭèku, bhupati mèḥ kawajiban, ṅambĕṅana sukĕr gampaṅiŋ nagari, puṅgawa kaŋ aṅrĕmbat.
22. nora gampaŋ woŋ dadya bhupati, lahir batin iŋ boté katĕmpaḥ, asor uṅguliŋ prajané, aywa pijĕr katuṅkul, kawibawan kasukan tuwin, jaga jaga iŋ yitna, aywa énak turu, iṅkaŋ ḍiṅin samĕktaa, acacaḍaŋ iŋ karṣa sri narapati, piŋ kaliḥ samĕktaa.
23. jaga yitna aliyan nagari, pikir ḷĕpas amriḥ karaharjan, baraŋ kaŋ dadya sababé, iŋ wéwéka dèn putus, tatasĕna sandiniŋ wèṣṭi, yèn ana pasuwalan, iŋ rèḥ kaŋ rinĕmbug, aywa koṅsi tibèŋ niṣṭa, yèn wus ṛĕmbug kĕñcĕŋ sabayantu pikir, éṅgal lakṣaṇanana.
24. yèn araṇḍat ṅĕṇḍé ĕṇḍé pikir, bok kasĕlak méda maṅgiḥ baya, ṅlĕṇṭar kapiran ṅĕṭèṭèr, tumpa tumpa katumpuk, kawaḷĕdan guṅguṅiŋ pikir, jroniŋ sumur upama, lawas tan tinawu, balaḍĕr waḷĕd mèḥ kĕbak, yèn ḍinuḍaḥ rinĕsikan aṅèl ugi, larahan wus akaṭaḥ.
25. ana ĕduk sujèn lawan bĕliŋ, aṅèl kaṅélan yèn pinarusa, manawa kĕna iŋ sujèn, kaṭaḥ drigamanipun, yèn tan lawan nugrahèŋ widdhi, kaŋ ṅĕniṅkĕn istiyar, muŋ kaŋ ṅayun ayun, wahyu kaŋ sakiŋ hyaŋ sukṣma, aṅèn tuduhiŋ kĕḍap kilat manawi, bisa nitiḥ anumpaŋ.
26. nadyan siliḥ bisaa anitiḥ, iŋ prakara buddhaliŋ waḷĕdan, makṣiḥ kaworan paṅgawé, awit miruṅga iku, nora kadya kalaniŋ ṅuni, upama bĕras wutaḥ, sakiŋ waḍahipun, winaṅsulkĕn kinukuban, araŋ iṅkaŋ muliḥ takĕré iŋ ṅuni, ṅuṅun aṅunandika.
27. èṅĕt kahèṅĕtan duk iŋ ṅuni, paran marga muliha maṅkana, sakiŋ paran pinaṅkané, yèn maṅkono iŋ kalbu, antuk ṛĕṅatira hyaŋ widdhi, kuraṅiŋ panarima, tindak wus kalantur, samonèku pira pira, piraṅbara ubaya osikiŋ ati, atiṅkaḥ kadya kuna.
28. kina ana kinĕnan samaṅkin, maṅkin arja yèn ḷĕkṣaṇakĕna, lumakṣaṇa saanané, surasa sabayantu, pra pratiwa tan gèsèḥ pikir, pakarananiŋ dadya, giṅgaṅiŋ paṅaṅkuḥ, sakiŋ datan abipraya, prayanira tan nĕlaya ṅuciwani, wĕnèḥ pañjaṅkanira.
29. yèn maṅkono namaniŋ bhupati, tan aṅéman maraŋ turasira, tan wuruŋ kabéré béré, babarakan barikut, baraŋ pikir dèn apatitis, yèn uwis abipraya, dèn paṅgaḥ dèn bakuḥ, tĕkèŋ léna lakonana, tan prabéda jalaran ajalirèki, dadya mantĕpiŋ tékad.
30. mantĕp iku busananiŋ ṅèlmi, iŋ agĕsaŋ apa kaŋ sinĕdya, yèn tan sarta lan ṅèlmuné, apa ta abĕbruwun, amuŋ amriḥ kamuktèn adi, yèn namaniŋ pratiwa, niṣṭa tan mituhu, rèhiŋ praja kaŋ mulyéndaḥ, béda lawan naṅkoda kaŋ sugiḥ sugiḥ, tan milu ṅrĕmbag praja.
31. karya kamuktèn sakapti kapti, sapantĕsé ya iṅkaŋ winĕnaŋ, tan ana rinasakaké, muŋ uṇḍakiŋ artèku, padagaṅé dadiniŋ baṭi, béda lan asuwita, dadya puṅgawa guŋ, yèn tan putus pamicara, kèḥ kapéṅin dadya puṅgawèŋ narpati, pakéwuḥ tan rinasan.
32. yèn tinitaḥ iŋ mantri papatiḥ, yèku waraṅkanira saŋ nata, saṅsaya gĕŋ pakéwuhé, yèn tan sahé kaŋ kalbu, lawan iṅkaŋ dèn waraṅkani, dadya waraṅka datan, umañjiŋ iŋ ḍuwuŋ, ḍuwuŋ tan mañjiŋ waraṅka, paran marga lamun gampaṅa pinuriḥ, ṅruruḥ rèḥ karaharjan.
33. nadyan siliḥ sahéka akapti, mantrimuka lan saŋ narèswara, yèn tan wicakṣaṇa maṅrèḥ, saṅgyaniŋ pratiwa nuŋ, lénté kanaŋ mantri lit alit, tan wun sira kataman, iŋ niṣṭa salugut, ḷĕgĕtaniŋ janma kaṭaḥ, kĕṭaha tyas sanityasa amatistis, panatasiŋ tyas arda.
34. ardaya mriŋ pamicarèŋ nagri, nagarañjraḥ wĕtuniŋ pratiṅkaḥ, iŋ kono paṅadilané, bĕnĕr kalawan luput, wus gumĕlar tataniŋ nagri, kaŋ ala ya iŋ adat, tuwin iṅkaŋ anut, laku iṅkaŋ kuna kuna, lan samaṅkya pinèt sakiŋ iŋ prayogi, aṅgoniŋ jaman maṅkya.
35. lamun mantri alit nora baṅkit, aṅambila paṅaṅgé maṅkana, muŋ papatiḥ paṅaṅgoné, sira ywa sĕlaŋ surup, ṅĕndi ana mantri tan baṅkit, aṅaṅgo kaŋ maṅkana, miwaḥ pra tumĕṅguŋ, sanadyan pratiṅgi désa, iya bisa iŋ prayoga andarbèni, naṅiŋ tan dadi guna.
36. nora dadi lajĕriŋ kuṭèki, inĕb inĕbiŋ lawaŋ saya traŋ, dèn koṅsi sipat bĕnĕré, dènnya mrayogèŋ laku, yèn binubraḥ maraŋ papatiḥ, sayĕkti kĕnèŋ bubraḥ, patiḥ kaŋ amĕṅku, baraŋ paréntahiŋ nata, wujud tuṅlal lan patiḥ ya sri bhupati, satru muṅgèŋ rimbagan.
37. yèn wus mañjiŋ waraṅka iŋ kĕris, lan kĕris wus mañjiŋ iŋ waraṅka, dumadya doḥ saṅsayané, praja arja barukut, dé waraṅka kandĕl nasabi, curiga datan mantra, miṅis laṇḍĕpipun, dènnya kandĕliŋ warana, yèn maṅkono yèku papatiḥ utami, atĕbiḥ sakiŋ niṣṭa.
38. iŋ kukumaḥ wilayaḥ pan uwis, pinañci pañci iṅkaŋ bubuhan, papatiḥ ṅaṇṭuki bahé, naṅiŋ aywa katuṅkul, andombani rahina wĕṅi, waṅĕniŋ paṅkat paṅkat, iṅaṅkat lan patut, kamituwa kapitayan, supayané aywa nalimpaŋ awĕṅi, mèṅĕti aywa lupa.
39. tan sun pañjaŋ wasitaniŋ patiḥ, ṅuni uni pan sampun akaṭaḥ, iŋ upama saanané, pakartiniŋ amĕṅku, iŋ paréntaḥ kaŋ tibèŋ sisip, ana kaŋ tibèŋ madya, ana utamèku, kaŋ utama iku tan lyan, babakuné kaŋ sampun kocap iŋ wiṅkiŋ, aṅgĕp paṅawakiŋ rat.
40. pira pira titahiŋ hyaŋ widdhi, mriŋ manuṅsa sakiŋ kodratiŋ hyaŋ, kaŋ mijil sakiŋ ratuné, sakiŋ sor dadi uṅgul, sakiŋ luhur asor dumadi, yèku dadya ṅibarat, pañaṭĕtiŋ kalbu, kaŋ luñjak luñjak ṅalañjak, ṅajak ajak tĕmporat amalarati, tan étuŋ kaṇṭinira.
12. kinaṇṭi
1. kapiŋ sawĕlas winuwus, waṣkiṭaa dèn nastiti, iŋ sudaniŋ kaŋ darajat, giṅsiriŋ wahyunirèki, tan lyan sakiŋ kamélikan, anununtun mariŋ lali.
2. tan linawan rèḥ rahayu, kadya ta sira amélik, paṅané woŋ cilik iṅkaŋ, saṭiṭik gawéné iklik, kaŋ uwis wajib linakyan, sira kasaa ṅĕloṅi.
3. tanpa karana pan amuŋ, nuruti hawaniŋ ati, yèku ñudakkĕn darajat, nora ta dumèḥ saṭiṭik, wulu kaloŋ binubudan, aḷĕmbut datan katawis.
4. anunuman hawa napsu, nanarik paṅgawé sisip, ṅakèhkĕn paṅgawé wĕnaŋ, momori paṅgawé wajib, yèn atiwas wajibira, sudaniŋ darajat paṣṭi.
5. saguŋ pakarti kadulu, kaŋ sumimpaŋ sakiŋ wajib, ṅakèhkĕn mokal lan wĕnaŋ, ḍasar ya sasami sami, tan wun sudaniŋ darajat, yèn baṅĕt wahyuné giṅsir.
6. kadya ta sirarṣa tuku, baraŋ kaṛĕmĕnirèki, iŋ kuda miwaḥ curiga, mas sosotya siñjaŋ adi, myaŋ sabaraŋ réréméhan, iṅkaŋ aṛĕga saṭiṭik.
7. dé wus sira ñaŋ kĕladuk, iŋ paṅañaṅira dadi, maṇḍĕg maṅu karṣanira, pan wuruŋ sok sokan picis, paṅrasanirèku mĕnaŋ, sira wuruṅakĕn nuli.
8. pan akèḥ sababiŋ wuruŋ, kaduwuŋ saka iŋ ṛĕgi, kaŋ maṅkono iku dadya, darajatira ginĕmpil, pĕkṣanira ṅéman arta, pan wus jamakiŋ priyayi.
9. yèn tuku rada kĕladuk, sawatara yèn wus jañji, yèn wuruṅa karya ĕsak, iŋ sama samèŋ dumadi, émanĕn sudaniŋ drajat, aywa koṅsi gĕmpil lirip.
10. myaŋ sira ṛĕmĕn iŋ ḍuwuŋ, ḍapur bĕcik taṅguḥ bĕcik, kĕpalaṅé muŋ wasiyat, éwuḥ dènira ṅakali, sakiŋ sruniŋ ṛĕmĕnira, kaŋ duwé kapalaŋ ajriḥ.
11. dadya sinuṅkĕn kaŋ ḍuwuŋ, karoban sakiŋ iŋ ṛĕgi, kaŋ maṅkono pan pĕpĕkṣan, yèn wasiyat nora bĕcik, tan awèt sira aṅgowa, tĕmaḥ wahyunira giṅsir.
12. yèn wasiyat iku lamun, sakiŋ kaŋ duwé pribadi, kaŋ adol sakiŋ abĕtaḥ, yèn ḍĕmĕn tukunĕn ugi, salumrahé iŋ ṛĕṛĕgan, utawa sira ṅĕrobi.
13. lan jalukĕn wuwusipun, lilakna wasiyatnèki, maṅkono iku kaŋ ĕsaḥ, tĕtĕp paṅaṅgonirèki, wasiyat iku pan wĕnaŋ, yèn kabutuḥ nora bukti.
14. dèn ĕdol supayanipun, tulak kamlaratannèki, kaŋ satĕṅaḥ ana ṅucap, lamun iṅsun makṣiḥ urip, maṅsa iṅsun gaḍèkĕna, iya sakiŋ lambuŋ mami.
15. bĕnĕr iku kaŋ amuwus, lamun mantĕp anĕtĕpi, yèn ora mantĕp pan iya, dadya brahala sayĕkti, kĕris iṅkaŋ dèn paṅéran, piniṇḍa woŋ tuwanèki.
16. misiḥ urip iḍĕpipun, liré kaŋ maṅkono kaki, aboté woŋ nora ñaṇḍaŋ, lawan woŋ nora abukti, yèn tiḍa kuraŋ ṅèlmuña, kĕna binéḍuŋ iŋ éblis.
17. tyasé tinarik iŋ kupur, mĕtu akalé tan bĕcik, kĕlantur dadi durjana, wasiyat ginawé maliŋ, kĕbak sunduké woŋ ika, konaṅan dènnya mamaliŋ.
18. pinĕṇṭuŋ guluné putuŋ, gulintiŋ mati babarji, wasiyaté wus dèn alap, mriŋ kaŋ mĕṇṭuŋ wahu maliŋ, tinitiran sawusira, mupakat binontot nuli.
19. binucal bontotan panduŋ, kadya adatiŋ nagari, tobat anaa kaŋ gugat, ya iku woŋ tuna budi, rupak nalar nir istiyar, tugĕl bĕt wahyu maḷĕñciŋ.
20. wĕsi dipunaṅgĕp wahyu, yèn dèn dola iku ṅuni, ḍuwit kinarya pawitan, pinaṅan tĕka saṭiṭik, panulak ati makṣiyat, yèn akaṭaḥ punaŋ ṛĕgi.
21. kinarya prabéyanipun, yèn ḍĕmĕn lumakwèŋ kardi, pan kakékatiŋ wasiyat, iya dudu tumbak kĕris, wuruk kaŋ bĕcik punika, wasiyat iṅkaŋ sajati.
22. wasiyat lahir puniku, tan bisa bĕcikkĕn ati, puluḥ duwéya wasiyat, pajajaran taṅguhnèki, gawéyan siyuŋ wanara, yèn atiné nora bĕcik.
23. saŋ ibĕlis kaŋ ambéḍuŋ, kaḍuṅsaṅan poṭar paṭir, iya wahyuniŋ woŋ ika, wasiyat tan aṅlabĕti, iŋ kuna saŋ ṛĕsi putra, wasiyaté aṅluwihi.
24. papariṅiŋ déwa aguŋ, iya panaḥ cuṇḍamanik, paṅrusakiŋ kala murka, swatama iṅkaŋ darbèni, ginawa mamaliŋ maraŋ, paṇḍawa pakuwonnèki.
25. cĕṇḍaké bahé cinatur, déwawarṇa kaŋ nuruni, pinuṇḍut sakiŋ swatama, pinariṅkĕn paṇḍawèki, swatama datan suwala, dinukan akĕlip kĕlip.
26. minta tobat tan tinurut, saŋ krĕsna tan aṅlilani, sirṇa wahyuné swatama, tugĕl bĕt labĕté ṅĕṇṭir, yèn panĕṅĕn tinĕmaha, ṅuni jĕŋ suhunan giri.
27. tan séba mriŋ majalaṅu, woŋ sa giri dèn ratoni, saŋ prabhu iŋ majaḷĕṅka, anuduḥ gĕmpur iŋ giri, pira pira kaŋ prawira, gagaman gĕŋ kaŋ ḍatĕṅi.
28. praptèŋ giri rèḥ gumuruḥ, dadya samya tur upakṣi, mariŋ sira jĕŋ suhunan, iŋ giri éca nunulis, kaŋ tinulis surat islam, mĕṅsaḥ gĕŋ saya maṅrampit.
29. garwa putra jrit gumuruḥ, sakṣaṇa jĕŋ sunan giri, kalamira kaŋ binuwaŋ, dadya kĕris ṅamuk nuli, jĕŋ sunan éca aḷĕṅgaḥ, muŋ kalam ṅamuk pribadi.
30. pira pira iṅkaŋ gĕmpur, mati déniŋ kalam kĕris, kaŋ kari giris lumajar, muliḥ maraŋ majapahit, kalam muñĕŋ waṅsul nulya, iŋ ṅarṣa jĕŋ sunan giri.
31. aṅandika jĕŋ sinuhun, hèḥ kalam muñĕŋ sirèki, salira tĕka iŋ kalam, baliya mriŋ kalam maliḥ, ki kalam muñĕŋ wus dadya, kalam pañĕratan maliḥ.
32. yèku utama linuhuŋ, wasiyat ati linuwiḥ, aywa taha salaḥ tampa, nanacad kaŋ karya tamsil, waliyullaḥ kaŋ kinarya, sapa bisa aṅlakoni.
33. kaŋ maṅkono woŋ amugut, mĕḍot wikalpa iŋ tamsil, sanadyan sikĕp upama, wĕnaŋ ṅanut iŋ pra wali, sapaṅkat paṅkaté uga, maṅsa ta tirua wali.
34. kéwala ṅirib tiniru, iŋ tyas pakarti kaŋ bĕcik, olèha saparatusan, sapara kĕṭèniŋ wali, kabèḥ woŋ iŋ tanaḥ jawa, kaŋ islam nut para wali.
35. luhuŋ ĕndi kaṅjĕŋ rasul, wus saḥ paréntaḥ hyaŋ widdhi, dadya panutan sajagad, kaŋ manut iŋ kaṅjĕŋ nabi, marma ran nabi panutan, wĕnaŋ tinut baraŋ kardi.
36. gĕḍé ndi lan kaṅjĕŋ rasul, lawan iṅkaŋ para wali, ya marmèṅsun koṅsi pañjaŋ, añjĕjèrèŋ iŋ paṅirib, sapa ta kaŋ guguyua, dadya awak iṅsun iki.
37. woŋ kumrisik tanpa bayu, pan ora maṅkono ugi, watak woŋ anom iŋ maṅkya, akèḥ pintĕr rama kawi, woŋ anom atiné sura, bok kasusu mamahoni.
38. duruŋ linimbaŋ ginilut, sokur yèn uwis maṅrĕti, awak manira priyaṅga, kaŋ sun karya tĕpa ṅuni, duk nĕḍĕŋ makṣiḥ taruna, marajak sriŋ mamahoni.
39. paṅrasaniŋ sun linuhuŋ, ana ta pujaṅga prapti, sakiŋ praja ṅakṣiganda, sabĕn ari sun wahoni, pinapasan iŋ akṣara, myaŋ basa parama kawi.
40. kari kari iṅsun dulu, dudu pujaṅga sayĕkti, liré ta dudu pujaṅga, pawitan duruŋ darbèni, makṣiḥ utaŋ añĕñĕlaŋ, murad ṅawur tiŋ saluwir.
41. dadya baṅĕt ṅoŋ aṅuṅun, iŋ mĕṅko wus tuwa mami, ladak iṅsun duk taruna, yèn bañjura tanpa kardi, naṅiŋ sanadyan ladaka, saṭiṭik wus mrataṇḍani.
13. ḍaṇḍaŋgula
1. amaṅsuli sĕkar gulamilir, makṣiḥ pakarti kaŋ dadya suda, iŋ darajat paṅèṭèré, aywa karya sirèku, iŋ wisma gĕŋ kaŋ aṅluwihi, gĕŋ luhuré myaŋ pélag, mĕmĕt iŋ pamatug, luwiḥ bobotiŋ waṅĕnan, kaŋ maṅkono wus paṣṭi tan kĕna giṅsir, kèṭèré kaŋ darajad.
2. iŋ paṅiwa panĕnĕṅé sami, awit nabi adam koṅsi prapta, ya iŋ jaman tahun kiyé, alip kaŋ siraḥ pitu, tĕṅgak papat tusan saptèki, gĕŋ alit tan abéda, tanaḥ ṅarab daṅu, para nata kaŋ akarya, iŋ para di kaŋ aṅirib suwarga di, tan ana kaŋ widada.
3. jaman paṅiwa samono maliḥ, para ratu kaŋ arosa rosa, danawa myaŋ manuṅsané, kaŋ aṅirib swarga guŋ, pira pira prapta samaṅkin, woŋ alit alit kaṭaḥ, jro praja myaŋ ḍusun, kaŋ wus kaciḥna kataṇḍa, myaŋ woŋ aguŋ liyaniŋ para narpati, wus kanas ṅèlmu ṅadat.
4. apa japané yèn nora kĕni, kaŋ maṅkono kèṭèriŋ darajat, ulun wani totohané, pĕḍotiŋ jaṅganiṅsun, sakaṛĕpé dènnya bayari, yèn makṣiḥ laṅit duña, lan bhumi duñèku, surya candra myaŋ kartika, kaŋ maṅkono wus paṣṭi ratuniŋ paṣṭi, tan kĕna gumiṅsira.
5. tobat iṅsun iŋ hyaŋ maha luwiḥ, déné ulun loño iŋ paṅucap, wani akarya pĕpĕṣṭèn, sakiŋ kakuniŋ kalbu, amumulaŋ tan winigati, pribadi mariŋ suta, waṅsa putu putu, sakiŋ barkahiŋ hyaŋ sukṣma, ṅalap sakiŋ ṅèlmu ṅadat ṅuni uni, kiniyas dadya kĕna.
6. kaŋ sawĕnèḥ ana iṅkaŋ aṅliŋ, bĕcik ambĕciki popomahan, kaŋ aṅluwihi bagusé, iṅkaŋ supaya antuk, iŋ paṅaḷĕm kaliḥ prakawis, ḍiṅin paṅaḷĕmira, saguŋ woŋ kaŋ dulu, bĕcik ṛĕsik ṅrĕsĕpi tyas, kapiŋ kaliḥ pakoliḥ aḷĕmiŋ gusti, ṅatokkĕn brĕkat nata.
7. kaŋ maṅkono ya bĕnĕr dènnya ṅliŋ, naṅiŋ dipunṅaṅgo sawatara, aja ṅluwihi iŋ katé, déné paṅaḷĕm iku, mahu iṅkaŋ kaliḥ prakawis, tan pakoliḥ iŋ badan, lahir batinipun, muhuŋ aḷĕm bébéṅkrakan, déné ṅaḷĕm kaŋ pakoliḥ lahir batin, kaŋ rumiyin dèn ucap.
8. ya kaŋ sakiŋ iŋ gustinirèki, lamun kabĕnĕran karyanira, iŋ gusti dadi aḷĕmé, iku aḷĕm satuhu, anrus lahir tumĕkèŋ batin, ñĕgĕri badanira, sanadyan sirèku, duwé wisma byur paradan, lamun karyanira kèṭèr miwaḥ sisip, tan wun amaṅgiḥ duka.
9. déné aḷĕm mĕtu iṅkaŋ sakiŋ, woŋ akaṭaḥ aḷĕm bébéṅkrakan, yèn kawĕtu gañjĕl ambèn, maṅka kaŋ ṅaḷĕm iku, amĕrtamu mariŋ sirèki, sira tan añugata, iŋ saananipun, ṅĕlokro aḷĕmé ilaŋ, iya dènnya muliḥ pan koṅsi aṅĕliḥ, déné aḷĕm kaŋ ñata.
10. nadyan wismanira tan linuwiḥ, amuŋ sĕḍĕŋ sĕḍĕŋ sawatara, maṅka kañcanta pamané, kaŋ paḍa amĕrtamu, yèn amuliḥ araŋ kaŋ ṅĕliḥ, iku aḷĕm utama, manpaṅat satuhu, wisma mapan nora kĕna, ginawa mriŋ paséban séba iŋ gusti, myaŋ kinarya ampilan.
11. kaṭaḥ lamun winarṇa iŋ tulis, iŋ pratiṅkaḥ sudaniŋ darajat, miwaḥ iŋ wahyu giṅsiré, iŋ sami saminipun, mamèt misil kaŋ wus winarṇi, iŋ rèḥ katibèŋ niṣṭa, yèn uga linantur, pinalaṅan nora kĕna, kudu bĕrot yahiku prataṇḍa dadi, giṅsiriŋ wahyunira.
12. lawan iya sabaraŋ pakarti, amidosa ṅaniaya iŋ lyan, dupèḥ tan kacihnèŋ ṅakèḥ, muŋ sanak tuwa kawruḥ, pinalaṅan sru datan kĕni, yahiku taṇḍa bĕsat, giṅsiriŋ kaŋ wahyu, pan wahyu iku ñawaña, ḷĕwiḥ ṛĕsik yèn katon pan luwiḥ bĕniŋ, mañcoroŋ kadya wulan.
13. wahyu alit lir lintaŋ awĕniŋ, yèn dèn ajak paṅgawé tan arja, sukĕr agĕḍé nĕpsuné, tinon abiṅus biṅus, yĕkti miṅgat lumayu ṅĕṇṭir, maṅsa kuraṅa uṅgwan, iŋ paméñcokipun, ṅupaya kaŋ bĕniŋ iŋ tyas, wicakṣaṇa tyas raharja sadu budi, iku bisa rumĕkṣa.
14. rumĕkṣané iŋ wahyu sajati, dahat éwuḥ gampaŋ yèn linakyan, iŋ lalakyan pañĕgahé, karṣa awas lan émut, sanalika tan kĕna lali, risaŋ amurwèŋ tiṅkaḥ, suméṇḍé sumaguḥ, agagaḥ nora agahan, ḷĕgawèŋ tyas sanityasa anastiti, mahambĕk arjaniŋ rat.
15. sarat sarwi rinakĕktan iŋ siḥ, dèn aĕsaḥ lan agamanira, aṅagĕma prakñana rèḥ, sumaraḥ iŋ hyaŋ aguŋ, ṅĕguṅĕna pudya sĕmèdi, sumĕdya apranawa, pranawa liripun, amaḍaṅkĕn iŋ tyasira, añudaa ḍahar néndra iku kaki, paṇḍaṅiriŋ darajat.
16. winantu iŋ panarimèŋ ati, rinĕsikan iŋ sastra jawarab, bisa basa basukiné, wruḥ ḷĕlèjĕmiŋ kukum, campuré lan yudanagari, yèn wus ṛĕsik maṅkana, siramĕn iŋ kalbu, ati maḍĕp tan kumĕḍap, akèḥ kĕḍap tan ḍinaḍap muŋ ṅaḍĕpi, iḍĕpé sakiŋ tĕdaḥ.
17. tĕdahiŋ guru iṅkaŋ kaliliŋ, laṅlaṅana iŋ tyas palamarta, amartani pamintané, janma kaŋ miṇḍa puṅguŋ, asuŋ boga iŋ pĕkir miṣkin, kĕnanĕn iŋ wacana, ywa ṅrasani wuwus, wawasĕn tĕkèŋ wasana, sasananiŋ utama tinaki taki, takĕṛĕn atinira.
18. dèn abisa rumĕkṣa magĕri, mariŋ wahyu liré dèn abisa, amuŋ tyasira ugĕré, karṣa bakuḥ akukuḥ, aywa kĕnèŋ ginoñjiŋ éblis, mariŋ ḷĕson suṅkanan, iku amumuruŋ, mariŋ laku kabĕcikan, laku bĕcik dumdumaniŋ wahyu jali, tuduḥ sihiŋ hyaŋ sukṣma.
19. akèḥ lali lalakoniŋ dadi, sakiŋ tiḍa ḍinĕṇḍèŋ hyaŋ sukṣma, samun sirṇa panĕmĕné, iŋ pakarti rahayu, kayuṅyuné pakarti juti, juwĕt abawur sila, sĕlaman salumun, sulaya añĕla ñĕla, lalawora aṅawur awira wiri, warananira sirṇa.
20. ḍinĕḍĕriŋ sarana mawarṇi, winurṣitèŋ manis minanisan, iŋ manuṅsa kaŋ anènès, lèjĕmiŋ tyas pan ayun, ṅina ina mriḥ aṅĕnani, mriŋ aṅĕn aṅĕnira, ṅéram éram arum, lir paṅuṅrumiŋ asmara, sumarmané mari mari yèn wus kĕni, kinĕnan kalataḍa.
21. yèn tan kĕna kĕnananiŋ kériŋ, mriŋ paṅiwa kaŋ ṅowahkĕn arja, yèn wus awas pamawasé, tan was was iŋ pamuwus, waṣkiṭa riŋ riwuniŋ ati, watara anamara, amoriŋ pandulu, dadalané nora samar, iŋ sarana yèn maṅkono anartibi, papagĕriŋ nugraha.
22. nahan kapiŋ rolas kaŋ winarṇi, ñatakakĕn obaḥ osikiŋ rat, nalika masakalané, iŋ kalisĕṅarèku, myaŋ iŋ kaliyoga ayun wrin, lamun anuju jaman, kalisĕṅarèku, kèḥ dalajat katiṅalan, kèḥ pawarta dora mosik tiŋ kaḷĕsik, sĕg tan kĕna tinulak.
23. gara gara rèḥ kagiri giri, mègu pratala maṅambak ambak, aṅgraniŋ kaŋ arga gègrèg, warṇa warṇa kadulu, ciḥna ṛĕtu iṅkaŋ nagari, iŋ kono dèn prayitna, dèn rumaṅsa ṅahub, iŋ prajaniŋ ratunira, tur ta sira winisuḍa sinuŋ bukti, paran tan prihatina.
24. nĕnĕḍaa mriŋ hyaŋ maha sukṣci, dèn abantĕr cĕgaḥ ḍahar néndra, wuruṅa iŋ dudukané, yèn kĕna datan wuruŋ, muŋ abĕra tĕka saṭiṭik, dudukaniŋ paṅéran, kaŋ amaha luhur, karana wajib sadaya, woŋ jro praja gĕḍé cilik jalu èstri, paḍa andĕdoṅaa.
25. sidĕkaha tutulakiŋ nagri, iŋ sakajat kawruḥ ta priyaṅga, yèn tan ana barikané, paréntahiŋ saŋ ulun, lamun ana paréntaḥ nuli, di kĕbat lakonana, sarta dèn asĕṅkud, matuta panĕḍanira, kaŋ satĕṅahiŋ janma ana kaŋ aṅliŋ, aṅĕkèhakĕn tiṅkaḥ.
26. muṇḍak susaḥ aṅrĕrusak pikir, nadyan gègèr gègèré woŋ kaṭaḥ, ṛĕja ṛĕjané woŋ akèḥ, tur kaŋ maṅkono muwus, sĕsĕmbranan tan praptèŋ ati, naṅiŋ yèn kabañjura, kaŋ maṅkono wuwus, anĕmpuḥ rusakiŋ praja, pĕpĕraṅan gègèr lir gabaḥ tinintiŋ, ḍèwèké pan kapoṇṭal.
27. kaléwéran bakakrakan ṅili, poṭar paṭir ṅiṇṭar kuṭéṭéran, ḍaṛĕḍĕt ĕntèk tobaté, tan aṅrasa woŋ iku, ṅambaḥ prajanira narpati, ṅahub salaminira, upama wisma guŋ, iṅahuban woŋ akaṭaḥ, payon rusak bocor apa énak énik, tan mèlu amayua.
28. iŋ sakuwasanta agĕŋ alit, rumagaṅa mriḥ jĕjĕgiŋ praja, supaya iŋ waluyané, woŋ kaṭaḥ kaŋ aṅahub, dadya oliḥ martabat bĕcik, kalumrahaniŋ janma, mahu kaŋ luṅayu, dadya martabat babasat, sukur gègèr lumayu bari aṅutil, tan wruḥ lamun kapoṇṭal.
29. aywa ana kaŋ salaḥ maṅrĕti, yèku ambĕkiŋ janma kaŋ rucaḥ, nora kaḷĕbu cacahé, tanpa gawé winuwus, nora kĕna maṅkono kaki, gĕŋ alit dadya tĕpa, iŋ ḷĕpiyanipun, iŋ sĕtya lawan ṅucira, saṅsaraniŋ kaŋ carita kuraŋ titi, lapak woŋ kuraŋ waraḥ.
30. waranané sĕbit rontaŋ rantiŋ, rantas anaratas maraŋ iŋ tyas, sarira pan wus ukuré, sakiŋ tambuḥ pitambuḥ, muŋ kaardan kaŋ dèn idĕri, andĕdĕr tan wruḥ kadar, kadar liṅsĕm ambyuk, iŋ jujuraŋ sirṇa gĕmpaŋ, aṅgĕgampaŋ ṅaṅgo kaṛĕpé pribadi, kaŋ tan patut tan sastra.
31. lamun ana obaḥ liyan nagri, iku kaki sira di prayitna, kuna ana ḷĕpiyané, iŋ jakarta praja guŋ, purwaniŋ praŋ kalawan sinis, lawas lawas maṅétan, bañjuré dahuru, bĕḍaḥ prajèŋ kartasura, bañjur sadayané praja poṭar paṭir, wit tan ṛĕmpĕk iŋ karṣa.
32. wèŋ aguṅé ananalayani, woŋ ciliké mawur asarṣaran, patiŋ saḷĕbar tan sarèḥ, pan uwis adatipun, wadya jawa lir ĕram dami, kalawan tambak mĕraŋ, katĕmpuḥ iŋ bañu, bantĕr gĕḍé alorodan, ḍaḍal larut tan ana toliḥ iŋ gusti, kadya sasapu wuḍar.
33. pañjaŋ lamun winarṇa iŋ tulis, ṅuni uni akaṭaḥ kaŋ obaḥ, sakiŋ iŋ liyan prajané, tumular anaḷĕtuḥ, paḍa dipunprayitnèŋ wèṣṭi, dèn waṣkiṭèŋ pinaṅka, paran purwanipun, kaŋ dadya obahiŋ liyan, supaya ywa anaḷĕtuḥ nunulari, dèn ḷĕmbut nalarira.
34. nalar kasap iku tan pakoliḥ, yèn pakoliḥ kaworan luamaḥ, bawaḥ pĕḍaŋ goloṅané, sanadyan pĕḍaŋ iku, lamun kasap kéwala gĕlis, puṅgĕl pucukiŋ pĕḍaŋ, yèn winoran ḷĕmbut, awuḷĕd pucukiŋ pĕḍaŋ, lamun ḷĕmbat kéwala ponaŋ prajurit, mélot pĕḍaŋ tan tĕḍas.
35. bédané lan bawaḥ kasap kaki, yèn aṅaṅgo kasap kaputuṅan, tĕmaḥ pĕpĕr iŋ kalamé, wus kaṭaḥ kaŋ kadulu, iŋ palupi ḷĕpiyannèki, duk saŋ naréndra krĕsna, nuduḥ bimasunu, panuduhé kuraŋ ḷĕmbat, woŋ wus campuḥ iŋ yuda akèḥ papati, aṅaṅgo kalamaṅsa.
36. kuraŋ ḷĕmbuté saŋ bimasiwi, dadya kaputuṅan analaṅsa, muŋ sajugèku luputé, wus jamakiŋ praŋ pupuḥ, asor uṅgul kalakon sami, sapisan mariŋ kasap, sapisan mriŋ ḷĕmbut, sri krĕsna kaluputanña, duk patiniŋ ṛĕsi druna dèn wékani, pahékan kamandaka.
37. iŋ wuriné swatama maḷĕsi, aṇḍuṣṭa mriŋ pakuwon paṇḍawa, oliḥ titiga patiné, laḥ iku dèn ahémut, ḷĕpiyan kaŋ iŋ ṅuni uni, aywa sok amacaa, sĕru mĕlaŋ mĕluŋ, iŋ sastra jawa myaŋ arab, rasakĕna iŋ logaté dipunprapti, muradé dèn tétéla.
38. ana obaḥ osik tuṅgal nagri, ṅuni nagara iŋ ṅakṣiganda, duk nĕḍĕŋ jaman kartané, obaḥ osik sakuṭu, lajĕŋ dadya pĕcahiŋ nagri, katula kataḷĕtaḥ, woŋ ciliké sumyur, kaŋ dadya wayaŋ andadra, aṅĕṅkoki tan wruḥ kamulaniŋ cilik, trunajaya cilaka.
39. iŋ woŋ cilik aywa añĕlaki, lamun ana obaḥ osikiŋ rat, muŋ dèn awas lan sarèhé, nĕḍaa mriŋ hyaŋ aguŋ, mriḥ wuruṅa ywa koṅsi dadi, kadya iṅkaŋ wus ṅucap, panĕḍa iŋ ṅayun, iŋ tĕmahé yèn linakyan, dahuruné woŋ cilik iṅkaŋ ṅlakoni, lakon kalisaṅara.
40. woŋ aguṅé iya paḍa kontit, naṅiŋ lamun jaman kaliyoga, woŋ aguŋ olèḥ kamuktèn, pan uwis lakunipun, iŋ adatiŋ nagari jawi, marma iṅkaŋ tinitiḥ, woŋ cilik dèn wĕruḥ, aywa koṅsi kalarahan, dèn amantĕp anut osikiŋ nagari, aywa aṅraras driya.
14. mijil
1. lamun ana osik tiŋ kaḷĕsik, sakiŋ sawiyaḥ woŋ, liré sakiŋ sawiyaḥ uwoṅé, woŋ cilik tan jaman makam nĕṅgiḥ, sarta kiñciḥ kiñciḥ, aṅaku yèn wĕruḥ.
2. nalika ṛĕg oṛĕganiŋ nagri, mĕṅkéné maṅkono, akèḥ akèḥ rékaniŋ wartané, ruṅokĕna naṅiŋ ywa ginati, iku warta sakiŋ, baṅsat mriḥ dahuru.
3. aṅiŋ aywa aṅĕṇḍak siraṅliŋ, iŋ woŋ kaŋ maṅkono, prayoganĕn lawan watarané, sasahurira bayaran aṅliŋ, iŋ rèḥ dèn kaliliŋ, aywa sĕlaŋ sambut.
4. muŋ aywa sak iṅkaŋ aṅsuŋ warti, sira dèn waspahos, iŋ woŋ woṅan ana panĕgrané, iya iṅkaŋ wus kocap rumiyin, pañcawalèŋ janmi, dora lan satuhu.
5. jaman maṅkya akaṭaḥ kaḷĕsik, sok dora aṅrandon, pira warta tan ana jĕbulé, nadyan wus mijil sakiŋ priyayi, prandéné tan dadi, liré nora jĕbul.
6. lagya anitaḥ muṅguḥ hyaŋ widdhi, iŋ pawarta goroḥ, sétan ṅiñjĕn iñjĕn pakaryané, akarya pawitan dèn wuwuhi, dèn aṅgit pinuriḥ, dadiya dahuru.
7. yèn dahuru woŋ ala pakoliḥ, akarya pirantos, ambĕbaṅus wigĕna tan sarèḥ, ṅaḍul aḍul dènira mriḥ oliḥ, ṅaḍaḍa kinardi, pawitaniŋ ḍaḍu.
8. ḍaḍakané miṇḍa miṇḍik miṇḍik, mĕṇḍak mĕṇḍak ḍoḍok, yèn wus antuk salaḥ pañiptané, tan añipta pakéwuḥ pakériŋ, dosa dèn sasabi, nuru kaŋ sinuru.
9. nadyan sinuraŋ suraŋ iŋ wuri, anĕraŋ wiraṅroŋ, nora raṅu raṅu paṅgawéné, wus anékad dèn tékadi dadi, arahaniŋ éblis, amblĕs ambalusuk.
10. yèn wus maṅkono ananiŋ janmi, dahat sru pakéwoḥ, goné marèkaké pratiṅkahé, atiné wus kabuntĕl iŋ gajiḥ, tan kamlamar isiḥ, pinuriḥ saṛĕju.
11. ajajuwĕt alawanan aṅliŋ, lan janma maṅkono, ṅiris iris aṅaras gĕgèrèt, aywa paṅliŋ iŋ paṅlimputiŋ ṅliŋ, aywa ta kalilin, aliṅana alun.
12. samunĕn iŋ nétya ywa katawis, mawas dèn waspahos, pahé kaŋ wus pana lun aluné, nora ĕlan yèn sira kalilin, tan ana ṅalaṅi, lumalanèŋ kayun.
13. yuwanané kaanan ṅĕnani, iŋ pétuŋ katoṅton, titènana titika dèn ĕntèk, osikiŋ rat aṅrakĕti dadi, ilapat sayĕkti, kadya ta iŋ daṅu.
14. samya raré alit iṅkaŋ aṅliŋ, dodolan ṅacĕmoŋ, wuwus iku iya satĕmĕné, pinètiŋ kira kira pan sakiŋ, woŋ tuwa kaŋ aṅliŋ, raré kaŋ anurut.
15. lawas lawas kalakon sayĕkti, wuwus kaŋ maṅkono, yèku kaḷĕbu obaḥ osiké, iŋ bhuwana wus amrataṇḍani, yèn awas lan éliŋ, baraŋ rèḥ kadulu.
16. kĕḍap sasmita kaŋ dèn ulati, satata nrusiŋ don, yèn tumĕkèŋ wĕkas pan tiṅalé, waṅsuḷĕna tiṅalira ṅuni, pèṅĕt duk iŋ uwit, tinimbaŋ lan tanduk.
17. tanduk dadak sira sandikani, iŋ rèḥ wus waspahos, kèḥ karahos ṅuni sasmitané, tinitèn wus amaṅsakalani, dèn aṅati ati, tatanirèŋ laku.
18. mapan ana titiraḥ tirahniŋ, ṅantara rinahos, iŋ ciḥna kaŋ yumana dadiné, dora wĕca aywa wañcak ati, dèn samun saminiŋ, sila susilayu.
19. sayogyané awisma nagari, ṅabdi iŋ saŋ katoŋ, katoṅtona iŋ rat sahosiké, yèn wus dadi pandumirèŋ budi, sawiyaḥ iŋ ati, kadya kaŋ iŋ ṅayun.
20. ṅayun ayuna sihiŋ hyaŋ widdhi, pamuruŋ rèḥ kéron, ana sĕdya aywa tumĕkané, ana tĕka aywa ana kapti, kodratiŋ hyaŋ widdhi, kaŋ akarya wuruŋ.
21. iŋ rèḥ kalisaṅara tan dadi, karṣaniŋ hyaŋ manon, jaman kaliyoga liliruné, asukura sèwu sukur kaki, sinĕtya sĕtyariŋ, tiṅkaḥ aywa surud.
22. saradaniŋ jagad kèḥ kahèkṣi, tan kasatmatèŋ woŋ, ya woŋ iṅkaŋ tan nalurèkaké, naliraḥ iŋ nalar datan apti, sĕnĕṅaniŋ urip, ṅaṛĕp aṛĕp laku.
23. lalakoné kaŋ ala sinarik, yèn arja rinojoŋ, pan maṅkono laku kalumrahé, moḥ iŋ ala akaṛĕm mriŋ bĕcik, madya lakunèki, duruŋ utamèku.
24. abot lakuniŋ janma utami, aṅèl yèn ginayoḥ, para paṇḍita wali lakuné, tyasira wus piṇḍa jalaniḍi, tan akagyat osik, iŋ jagad kadulu.
25. duluraniŋ tyas ṅakĕni kapti, syuḥ braṅta hyaŋ manon, raga pinriḥ sirṇa winoraké, lan raganira hyaŋ maha sukṣci, wus tanpa sakṣĕrik, doḥ sakiŋ sakuṭu.
26. wus akuṭa wĕsi purasani, basané tĕkèŋ ros, rasika riŋ raras kaŋ asarèḥ, sosoraḥ sumaraḥ iŋ sakalir, saliriŋ ṅulami, kaŋ kataman tuwuḥ.
27. tuwuḥ aywa tan atuwas kaki, pamawasirèŋ don, dèn prayitna iṅĕriŋ paṅgawé, sopanané sumépa sinami, sinamar samar riŋ, sarananiŋ wuwus.
28. aywa ta was uwas yèn wus aṅliŋ, liṅliṅĕn iŋ rahos, rahosĕna sasana sĕnĕṅé, sanalika ywa koṅsi kasilip, piliḥ kasĕlaniŋ, polaḥ kyèḥ tan arus.
29. ṅaras arasa sarasan widik, tan dinadèn adon, ywa adan yèn wus tan kana kéné, dumunuṅiŋ sopana kaŋ radin, rinadiniŋ kapti, ywa miṅé riŋ kayun.
30. kayuṅyuna paṅayun ayuniŋ, yuwana paṅayom, aṅayĕmi tyas muḍa muḍané, piṇḍa paṇḍita suŋ wasita di, riŋ siswa sahèṣṭi, iṣṭané ambaṅun.
31. baṅun mabaṅuna riŋ tyas titis, tatané wawaṅson, wasanané ĕniŋ pamaṅuné, ninditaniŋ tata nityasani, sasananiŋ ĕniŋ, sumĕṅka sumuṅku.
32. sumĕṅkaniŋ driya tan driyani, sasiki saĕṅgon, uṅgyaniŋ kaŋ ĕraḥ ṛĕjuniŋ rèḥ, marawasa ya mamarta adi, iṅkaŋ sidi sidi, wĕwĕraniŋ kalbu.
33. kalabaniŋ loba kaŋ ṅalabi, labaniŋ kalaṅon, ṅalaŋ alaṅa lalaṅĕnané, iŋ ilana ywa ṅaṅĕn aṅĕni, ṅuṅun monĕŋ mariŋ, ririṅa rèḥ arum.
34. rum arum paṅrurumiŋ ragi, ragan ragan aṅron, ṅrĕrakĕti rikat paṅrukĕté, yèn wus kagĕm agĕmĕn kaŋ gĕmi, gumun nibèŋ sari, sarira sari mur.
35. aywa wahya wiyar aṅawĕri, warana tan andon, anunuṅku nukar karanané, nanakĕra karananiŋ oliḥ, ṅulaḥ aṅaluli, lukita kaluluḥ.
36. tan apañjaŋ wasitanira nis, rinugut pan aṅgop, paṅgagatiŋ gita wasanané, surakarta wĕḍariŋ palupi, sĕrat sun arani, pan sasana sunu.
